Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
1. Hình tượng người nghệ sĩ giàu tình thương:
a. Cái chết của cụ Bơ-men và bí mật của chiếc lá cuối cùng
b. Nhân vật Xiu:
Ở đầu đoạn trích, Xiu có việc làm và suy nghĩ gì khi Giôn-xi cứ nhìn ra cửa sổ để theo dõi những chiếc lá thường xuân rơi rụng?
- Kéo mành che kín cửa sổ
- Sợ sệt nhìn ra cây thường xuân
 Lo lắng cho Giôn-xi
Việc làm và suy nghĩ đó thể hiện điều gì?

Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
1. Hình tượng người nghệ sĩ giàu tình thương:
a.
b. Nhân vật Xiu:
- Kéo mành che kín cửa sổ
- Sợ sệt nhìn ra cây thường xuân
 Lo lắng cho Giôn-xi
“…Sáng hôm sau, Xiu tỉnh dậy sau khi chợp mắt được một tiếng đồng hồ thì thấy Giôn-xi đang mở to cặp mắt thẫn thờ nhìn tấm mành mành màu xanh đã kéo xuống…”
Chi tiết này cho em biết điều gì về Xiu?
- Thức cả đêm chăm sóc cho Giôn-xi

Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
1. Hình tượng người nghệ sĩ giàu tình thương:
a.
b. Nhân vật Xiu:
- Kéo mành che kín cửa sổ
- Sợ sệt nhìn ra cây thường xuân
 Lo lắng cho Giôn-xi
- Thức cả đêm chăm sóc cho Giôn-xi
- Xiu làm theo một cách chán nản
lo sợ chiếc lá rụng
- Nói lời trìu mến, ngọt ngào
 động viên Giôn-xi
=>Xiu giàu đức hi sinh thầm lặng, có tấm lòng nhân hậu.
*Nghệ thuật xây dựng và sắp xếp chặt chẽ, khéo léo các tình tiết truyện hấp dẫn.
Thảo luận cặp (2p)
Theo em, Xiu biết được sự thật về chiếc lá khi nào?

I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
Ở đầu đoạn trích, Giôn-xi có tâm trạng gì?
2. Cảnh ngộ và tâm trạng của Giôn-xi:
1. Hình tượng người nghệ sĩ giàu tình thương:
a. Cảnh ngộ:
Nghèo, bị bệnh sưng phổi
b. Tâm trạng:
* Đầu đoạn trích:
Tuyệt vọng, gởi mạng sống vào chiếc lá thường xuân trên tường gạch
* Cuối đoạn trích:
Muốn khỏe lại để thực hiện ước mơ, hoài bão
 có nghị lực sống
=>Giôn-xi có tâm trạng hồi sinh khi cô nhìn thấy sự gan góc của chiếc lá thường xuân
 bi quan, yếu đuối
Cuối đoạn trích, tâm trạng của Giôn-xi như thế nào?
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
2. Cảnh ngộ và tâm trạng của Giôn-xi:
1. Hình tượng người nghệ sĩ giàu tình thương:
3. Nghệ thuật:
- Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Chiếc lá cuối cùng và bệnh sưng phổi
Giôn-xi
Cụ Bơ-men
tiến dần
cái chết
Sống, bệnh tình dần hồi phục
chết
 gây bất ngờ cho người đọc
đang khỏe mạnh
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
2. Cảnh ngộ và tâm trạng của Giôn-xi:
1. Hình tượng người nghệ sĩ giàu tình thương:
3. Nghệ thuật:
- Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
- Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần gây bất ngờ
Tại sao nhà văn kết thúc truyện bằng lời kể của Xiu mà không để cho Giôn-xi có phản ứng gì?
- Xây dựng và sắp xếp các tình tiết chặt chẽ, tạo sự hấp dẫn
- Truyện kết thúc mở, để lại dư âm trong lòng người đọc

I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
III. Tổng kết:
( Ghi nhớ sgk)

Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
- Chiếc lá:
Số phận an bài, tuyệt vọng
Nghị lực, niềm tin
- Bệnh viêm phổi:
Hoàn cảnh khắc nghiệt
Hoàn cảnh khắc nghiệt
Con người
Thất bại, buông xuôi
Thành công, chiến thắng
tuyệt vọng, bi quan
nghị lực vươn lên
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Câu 1: Cụ Bơ-men nghĩ gì khi nảy sinh ý định vẽ chiếc lá trên tường?
Cụ nghĩ mình đã già, sẽ chết nên hi sinh để cứu
Giôn-xi.
B. Cụ muốn để lại một kiệt tác cho đời.
C. Cụ muốn trả lại niềm tin yêu cuộc sống cho cô họa sĩ trẻ Giôn-xi.
D. Cụ nghĩ Giôn-xi cần phải sống vì cô còn trẻ.
C
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Câu 2: Qua đoạn trích, em hiểu thế nào là tác phẩm nghệ thuật được coi là kiệt tác?
A. Tác phẩm đó phải rất đẹp
B. Tác phẩm đó phải độc đáo
C. Tác phẩm đó phải độc đáo
D. Tác phẩm đó phải đẹp và có ích cho cuộc sống
D
Câu 3: Nhận định nào đúng nhất về đoạn trích Chiếc lá cuối cùng?
A. Tác giả muốn làm nổi bật sự lo lắng của Xiu dành cho Giôn-xi
B. Tác giả muốn làm nổi bật nguyên nhân sâu xa quyết định sự hồi sinh của Giôn-xi
C. Tác giả muốn làm nổi bật đức tính cao cả và sự hi sinh quên mình của cụ Bơ-men
D. Tác giả muốn làm nổi bật tình yêu thương cao cả giữa những con người con nghèo khổ với nhau
D
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích:
Tiết 30 Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
III. Tổng kết:
IV. Luyện tập:
Em thử tưởng tượng và viết một đoạn văn để thay đổi phần kết thúc truyện.

Hướng dẫn về nhà
- Học ghi nhớ sgk
- Chuẩn bị : Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt)
- Đọc kĩ phần phân tích văn bản : “Chiếc lá cuối cùng”.