Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
THÂN MẾN!

Giáo viên : Nguyễn Thị Thanh Hương
Trường THCS Hải Thành
Kiểm tra bài cũ
Phân tích ưu điểm và nhược điểm của nhân vật Đônkihôtê và Xanchôpanxa?
Cho biết tài nghệ xây dựng câu chuyện của tác giả có gì đặc sắc?
Trích
Ô - hen - ri
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
O Hen - ri là bút danh của William Sydney Porter.
Học qua rất nhiều nghề như: pha chế và bán thuốc, hội họa, thư kí, phóng viên.
Từng bị ngồi tù 5 năm
Các tác phẩm tiêu biểu; "Đường định mệnh", "Vụ án", "Một sự cải tạo được cứu vãn", "Chiếc là cuối cùng".
O Hen – ri (1862 -1910)
Nơi làm việc của O Hen - ri
Nơi ở của ô Hen - ri
2.Tác phẩm
Là truyện ngắn xuất sắc bậc nhất của O Hen-ri, tiêu biểu cho kiểu kết thúc bất ngờ ( đặc trưng trong sáng tác của ông)
Được in trong tập "Cây đèn thanh mảnh"( 1907)
Đoạn trích là phần cuối của tác phẩm
Yêu cầu đọc:
+ Chú ý phân biệt lời kể, tả của tác giả với những câu đặt trong dấu ngoặc kép.
+ Lời kể của Xiu về cái chết của cụ Bơ-men đọc giọng rưng rưng, cảm động, nghẹn ngào.
3. Tóm tắt đoạn trích.



* Các sự việc chính:
_--Giôn-xi,Xiu và cụ Bơ-men cùng làm hoạ sĩ và sống trong khu phố nghèo.
_Giôn-xi bị viêm phổi,cô tin khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng xuống,cô sẽ chết.
_Xiu nói với cụ Bơ-men về suy nghĩ ấy của Giôn-xi.
_Cả Xiu và cụ Bơ-men đều rất lo lắng cho Giôn-xi.
_Sau một đêm mưa gió,chiếc lá cuối cùng vẫn không rụng và Giôn-xi không chết.
_Xiu nói với Giôn-xi rằng chiếc lá chính là kiệt tác mà cụ Bơ-men phải đổi bằng mạng sống của mình.
II.TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Nhân vật cụ Bơ-men:
* Cuộc đời cụ Bơ-men:
- Hoạ sĩ già,nghèo khổ,ở trọ trong khu nhà tồi tàn.
- Cụ thường ngồi làm mẫu vẽ để kiếm tiền.
- Bốn mươi năm trong nghề,cụ mơ ước sẽ vẽ một kiệt tác nhưng chưa thực hiện được.
? Cụ Bơ-men đã nghĩ gì khi nảy ra ý định vẽ chiếc lá thường xuân?
- Cụ nghĩ mình đã già,sẽ chết nên hy sinh để cứu Giôn-xi.
- Cụ nghĩ Giôn-xi cần phải sống vì cô còn trẻ.
- Cụ muốn để lại một kiệt tác cho đời.
- Cụ muốn trả lại niềm tin yêu cuộc sống cho cô hoạ sĩ trẻ Giôn-xi.
 §¸p ¸n ®óng
Yêu cầu thảo luận:
Tại sao tác giả O.Hen-ri lại không để cụ Bơ-men cho Xiu biết về ý định vẽ lá của mình?
Để khắc họa rõ nét tính cách nhân vật Bơ-men.
Để gây bất ngờ cho Giôn-xi và cả người đọc.
* Cụ Bơ-men vẽ chiếc lá:
- Thời điểm: Đêm đông,gió rét căm căm,tuyết rơi đầy mặt đất.
- Dụng cụ: Thang,đèn bão,bảng pha màu,bút lông.
- Cụ Bơ-men vẽ bằng cả tấm lòng yêu thương dành cho Giôn-xi.
- Chiếc lá hoàn thành:
+ Cướp đi sinh mạng cụ Bơ-men.
+ Đem lại sự sống cho cô gái trẻ Giôn-xi.
-> Đây chính là một kiệt tác.
- Chiếc lá giống như thật.
- Nó có giá trị nhân văn cao, đem lại sự sống cho Giôn - xi.
- Chiếc lá được vẽ bằng tình yêu thương và đức hi sinh cao cả của cụ Bơ-men.
-> sản phẩm của nghệ thuật chân chính, nghệ thuật phục vụ con người.
Tại sao nói "chiếc là cuối cùng" là một kiệt tác?
III. Luyện tập:
? So sánh hình ảnh hai chiếc lá thường xuân ở đầu và ở cuối đoạn trích?
- Giống nhau: Trong mắt Giôn-xi đó vẫn chỉ là một chiếc lá thường xuân trên cây- chiếc lá mà theo cô: khi nó rụng xuống, cô sẽ chết.
- Khác nhau:
+ ở đầu đoạn là chiếc lá thật (sẽ rụng theo qui luật của tự nhiên).Cuối đoạn là chiếc lá giả(sẽ không bao giờ rụng)
+ Chiếc lá ở đầu đoạn khiến Giôn-xi mất đi niềm tin vào cuộc sống;còn chiếc lá ở cuối đoạn lấy lại niềm tin sống trong cô.
* Kiểm tra bài cũ:
Tóm tắt văn bản "Chiếc lá cuối cùng" của O.Hen-ri.

Suy nghi c?a em v? nh�n v?t c? Bo Men?
2 .Nhân vật Xiu
- Là họa sĩ, là bạn cùng phòng với Giôn- xi.
-Lo lắng cho bệnh tình của Giôn- xi, chăm sóc, mời bác sĩ chữa bệnh cho Giôn- xi, lời nói ân cần tha thiết.
“Em th©n yªu, th©n yªu!, Xiu nãi , cói khu«n mÆt hèc h¸c xuèng gÇn gèi,
Em h·y nghÜ ®Õn chÞ, nÕu em kh«ng cßn muèn nghÜ ®Õn m×nh n÷a. ChÞ sÏ lµm g× ®©y?”
=>Là người bạn tốt, có tấm lòng yêu thương cao cả , trong sáng và nhân hậu.
Tình bạn cao cả.
- Kéo mành lên một cách chán nản vì lo lắng chiếc lá cuối cùng sẽ rụng, sẽ mất Giôn-xi.=>Tâm trạng lo lắng, bất lực, sợ hãi
=>Tâm trạng ngạc nhiên, bất ngờ.
“Nh­ng « k×a! Sau trËn m­a vïi dËp….vÉn cßn mét chiÕc l¸ th­êng xu©n b¸m bøc t­êng g¹ch”.
3. DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña Gi«n xi
- Tình trạng sức khỏe yếu ớt, gần như cạn kiệt.
- Không tin vào sự sống, chán nản chờ đợi phút chia tay.
- Tâm trạng cô đơn tuyệt vọng
-> Giôn - xi vượt qua cái chết nhờ chiếc lá mong manh chứa đựng một sức sống bền bỉ, mãnh liệt.
Hình dung của em về tình trạng sức khoẻ và tinh thần của Giônxi?
Câu nói : "Đó là chiếc lá cuối cùng. lúc đó thì em sẽ chết". Em hiểu gì về tình trạng tinh thần của Giôn xi qua câu nói trên?
Nguyên nhân nào quyết định trạng thái hồi sinh của Giôn - xi?
Theo em, Giônxi đã cảm nhận được gì từ chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó?
Tại sao kết thúc truyện bằng lời kể của Xiu mà không để cho Giôn xi phản ứng gì?
4.Kết thúc truyện
Đảo ngược tình huống hai lần :
Giôn - xi chờ chiếc lá trong tuyệt vọng ? thoát khỏi nguy hiểm ? trở lại sống yêu đời.
Cụ Bơmen đang khoẻ mạnh ? chết
-> Hai lần đảo ngược này đều lên quan đến bệnh sưng phổi và chiếc lá cuối cùng
Truyện được kết thúc trên cơ sở hai sự kiện
bất ngờ đối lập nhau tạo nên hiện tượng
đảo ngược tình huống 2 lần,
hãy chứng minh bằng đoạn trích trên?
III - Tổng kết
1. Nghệ thuật
2. Nội dung
- Kết cấu truyện đảo ngược tình huống hai lần.
-Xây dựng tình tiết truyện hấp dẫn, sắp xếp chặt chẽ và khéo léo, gây hứng thú cho người đọc.
-- Ca ngợi tình yêu thương cao cả của những con người nghèo khổ với nhau.
- Sức mạnh của tình yêu cuộc sống đã chiến thắng bệnh tật.
- Sức mạnh của giá trị nhân sinh, nhân bản của nghệ thuật chân chính.
IV. Luyện tập
Viết "Chiếc lá cuối cùng", nhà văn O Hen-ri muốn gửi đến bạn đọc mọi thế hệ một bức thông điệp màu xanh. Vậy theo em, nội dung của bức thông điệp ấy là gì?
Con người sống cần có tình yêu thương ! Hãy đem nghệ thuật để phục vụ đời sống con người !
Bức thông điệp màu xanh
Hãy khái quát nội dung bài học bằng bản đồ tư duy
V.HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
1. Đọc lại toàn đoạn trích, nắm nội dung phần Tổng kết. Hồn th�nh b?n d? tu duy.
2. Cảm nhận của em về nhân vật cụ Bơ-men bằng một đoạn văn.
3. Soạn bài "Hai cây phong"