Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy cô giáo
Về dự giờ môn Ngữ văn lớp 8
KiỂM TRA BÀI CŨ
CÂU HỎI: Chỉ rõ sự khác nhau của nhân vật Đôn Ki -hô-tê và Xan-chô Pan-xa, trong truyện “Đánh nhau với cối xay gió”?
Đ«n Ki-hô-tê
-Dßng dâi quÝ téc
- GÇy gß, cao lªnh khªnh
- Mong gióp cho ®êi
- Mª muéi
- H·o huyÒn
- Dòng c¶m
Xan-chụ Pan-xa
- Nguồn gốc nông dân
- Béo, lùn
- Chỉ nghĩ đến cá nhân mỡnh
- Tỉnh táo
- Thiết thực
- Hèn nhát

Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (O. Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
- O Hen-ri tên thật là Uyliam -Xi nây- potơ (1862-1910). Nhà văn Mĩ, chuyên viết truyện ngắn.
- Truyện của ông nhẹ nhàng giàu tính nhân đạo.
- Tác phẩm chính: Căn gác xép, Tên cảnh sát và gã lang thang, chiếc lá cuối cùng,…
Nơi ở của O- Hen- Ri
Nơi làm việc của O - Hen - Ri
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (O.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
* Tác phẩm "Chiếc lá cuối cùng" là truyện ngắn hay nhất của Ô.Hen- ri
* Đoạn trích: Là phần cuối trong truyện "Chiếc lá cuối cùng".
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (O.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tóm tắt truyện:
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tóm tắt truyện:
- Giônxi, Xiu và cụ Bơ-men là những hoạ sỹ nghèo, trọ trong cùng một khu phố tồi tàn phía Tây công viên Oa-sinh-tơn.
- Giôn-xi ốm nặng và tin rằng nếu chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân bên cửa sổ rụng, thì lúc đó cô sẽ chết.
Xiu nói điều này với cụ Bơ – men và hai người rất lo lắng.
- Qua một buổi sáng và 1 đêm mưa gió phũ phàng, chiếc lávẫn không rụng. Điều đó khiến Giôn-xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết.
- Xiu đã cho Giôn-xi biết chiếc lá cuối cùng trên tường là do cụ Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm mưa gió và cụ đã mất vào sáng hôm sau do bị viêm phổi.
Nhưng
Sau này
2. Bố cục:
- Phần 1: Từ đầu ... kiểu Hà Lan: Tâm trạng của Giôn-xi khi đợi chiếc lá cuối cùng rụng xuống
- Phần 2: Tiếp... vịnh Na-plơ: Giôn-xi khi thấy chiếc lá cuối cùng vẫn còn.
- Phần 3: còn lại: Bí mật của chiếc lá cuối cùng.
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tóm tắt truyện:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
- Là hoạ sĩ trẻ, nghèo túng.
- Bị bệnh nặng, rất tuyệt vọng:
+ Dáng vẻ: cặp mắt mở to, thẫn thờ nhìn tấm mành
+ Giọng nói: thều thào
+ Ra lệnh kéo tấm mành để xem chiếc lá cuối cùng đã rụng chưa. Và cô tin ngày mai nó sẽ rụng, lúc đó cô sẽ chết.
-> Giôn-xi yếu đuối, chán nản, tuyệt vọng, chờ đợi giây phút chia tay với cuộc đời.
- Khi thấy“ Chiếc lá thương xuân vẫn còn đó’’
+ Thấy mình tệ; Xin tí cháo và chút sữa pha rượu vang.; Ngồi dậy xem chị nấu nướng.
+ Muốn vẽ vịnh Na- plơ
-> Cô đã khỏe lại, lạc quan, yêu đời, muốn thực hiện ước mơ.
=> Sức sống dẻo dai, bền bỉ của chiếc lá đã kích thích tình yêu sự sống của cô.
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tóm tắt truyện:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
-> Giôn-xi yếu đuối, chán nản, tuyệt vọng, chờ đợi giây phút chia tay với cuộc đời.
-> Sức sống dẻo dai, bền bỉ của chiếc lá đã kích thích tình yêu sự sống của cô.
-> Cô đã khỏe lại, lạc quan yêu đời và muốn được vẽ, muốn thực hiện ước mơ.
* Miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật ở các thời điểm khác nhau: từ chán nản tuyệt vọng đến muốn được sống, được làm việc, muốn thực hiện ước mơ.
b. Nhân vật Xiu:
Nhân vật Xiu:
- Là họa sĩ nghèo, có chung sở thích với Giôn -xi
- Yêu thương, hết lòng chăm sóc Giôn-xi: Làm theo lời Giôn-xi một cách chán nản; Lo lắng khi thấy những chiếc lá rụng dần; Quấy cháo, pha sữa.
- Động viên Giôn-xi: “Em hãy nghĩ đến chị, nếu em không muốn nghĩ đến mình nữa. Chị sẽ làm gì đây.”
 Xiu là một người bạn tốt, yêu thương chăm lo chu đáo Giôn-xi, mong muốn đem lại hạnh phúc cho bạn.
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
* Cụ Bơ- men:
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tóm tắt truyện:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
* Miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật Giôn-xi .ở các thời điểm khác nhau: ,từ chán nản tuyệt vọng đến muốn được sống, được làm việc, muốn thực hiện ước mơ.
b. Nhân vật Xiu:
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
- Họa sĩ nghèo, đã ngoài 60 tuổi
- Vẽ tranh quảng cáo và ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sĩ trẻ.
- Mơ ước vẽ một kiệt tác nhưng 40 năm nay vẫn chưa thực hiện được.
* Cụ Bơ- men:
- Nhìn lá rụng, sợ sệt vì lo lắng cho tính mạng của Giôn- xi.
- Bí mật vẽ chiếc lá trong đêm mưa tuyết; Bị sưng phổi rồi qua đời sau 2 ngày
* Hình ảnh “Chiếc lá cuối cùng”
+ Chiếc lá: Giống như thật, cuống lá màu xanh sẫm, rìa lá hình răng cưa nhuốm màu vàng úa.
=> Họa sĩ nghèo chưa đạt được thành công trong nghệ thuật. Là người có lòng nhân ái bao la, sẵn sàng hi sinh thân mình để giúp đỡ người khác.
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
Tóm tắt truyện:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
b. Nhân vật Xiu:
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
* “Chiếc lá cuối cùng”
Hình ảnh chiếc lá: Giống như thật, cuống lá màu xanh sẫm, rìa lá hình răng cưa nhuốm màu vàng úa.
Hoàn cảnh vẽ chiếc lá: Cụ Bơ-men vẽ trong đêm, mưa tuyết.
Mục đích: Giúp Giôn-xi thoát khỏi bệnh tật.
“cuèng l¸ cßn giữ mµu xanh thÉm, rìa l¸ hình răng c­a ®· nhuèm mµu vµng óa”
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
b. Nhân vật Xiu:
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
* Hình ảnh “Chiếc lá cuối cùng”
* Kiệt tác “Chiếc lá cuối cùng”
Thảo luận nhúm:
Tại sao Xiu đánh giá "chiếc lá cuối cùng" là kiệt tác của cụ Bơ - men. í kiến của các em như thế nào?
- Chiếc lá được vẽ như thật, khiến hai nữ họa sĩ trẻ không phát hiện ra
Tác phẩm được hoàn thành trong hoàn cảnh vô cùng khắc nghiệt của thời tiết, vẽ trong sự âm thầm.
- Đem lại niềm tin, sức mạnh để con người vượt lên bệnh tật..
- Được vẽ bằng cả tình yêu thương, đức hi sinh quên mìnhcủa cụ Bơ-men
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
b. Nhân vật Xiu:
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
* Hình ảnh “Chiếc lá cuối cùng”
* Kiệt tác “Chiếc lá cuối cùng”
Thảo luận nhúm:
Tại sao Xiu đánh giá "chiếc lá cuối cùng" là kiệt tác của cụ Bơ - men. í kiến của các em như thế nào?
- Chiếc lá được vẽ như thật, khiến hai nữ họa sĩ trẻ không phát hiện ra
Tác phẩm được hoàn thành trong hoàn cảnh vô cùng khắc nghiệt của thời tiết, vẽ trong sự âm thầm.
- Đem lại niềm tin, để con người vượt lên bệnh tật..
- Được vẽ bằng cả tình yêu thương, đức hi sinh quên mình của cụ Bơ-men
-> Nghệ thuật chân chính: Là nghệ thuật được tạo ra từ tình thương yêu con người, vì sự sống của con người.
Cách kết thúc như vậy truyện sẽ có dư âm, để lại trong lòng người đọc nhiều suy nghĩ và những dự đoán. Người đọc cùng bâng khuâng tiếc nhớ và cảm phục 1 nghệ sĩ, 1 con người. Truyện sẽ kém hay nếu nhà văn cho chúng ta biết cụ thể Giôn-xi nghĩ gì, nói gì, có hành động gì khi nghe Xiu kể lại cái chết và việc làm cao cả của cụ Bơ-men.
Nhận xét tình huống kết thúc truyện? Sự bất ngờ và hấp dẫn của truyện là ở chỗ nào?
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
b. Nhân vật Xiu:
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
4. Tổng kết
a. Nghệ thuật:
- Kể xen tả và biểu cảm
- Sắp xếp các tình tiết hấp dẫn, chặt chẽ khéo léo
- Đảo ngược tình huống 2 lần -> Kết thúc độc đáo, bất ngờ.- Bộc lộ tâm trạng, phẩm chất nhân vật
b. Néi dung.
- Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ.
- Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật của tình yêu thương, vì sự sống của con người.
* Ghi nhớ (SGK- 90)
III.Luyện tập
Tiết 29 + 30- Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (Ô.Hen-ri)
I, Giới thiệu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm
II. Đọc -hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích, tóm tắt:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Nhân vật Giôn-xi:
b. Nhân vật Xiu:
c. Cụ Bơ-men và “Chiếc lá cuối cùng”
4. Tổng kết
a. Nghệ thuật:
- Kể xen tả và biểu cảm
- Sắp xếp các tình tiết hấp dẫn, chặt chẽ khéo léo
- Đảo ngược tình huống 2 lần -> Kết thúc độc đáo, bất ngờ.- Bộc lộ tâm trạng, phẩm chất nhân vật
b. Néi dung.
- Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ.
- Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật của tình yêu thương, vì sự sống của con người.
* Ghi nhớ (SGK- 90)
III.Luyện tập
Câu 3: Chủ đề đoạn trích “Chiếc lá cuối cùng” là gì ?
A - Tác giả muốn phê phán xã hội Mỹ sống thiếu tình thương.
B - Tác giả muốn ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ với nhau.
C - Tác giả muốn khẳng định nghệ thuật chân chính phải xuất phát từ mục đích cao đẹp, phải có ích cho cuộc sống.
D - Tác giả muốn làm nổi bật nguyên nhân sâu xa quyết định sự hồi sinh của Giôn- xi.
B
C
BÀI TẬP 1: CHỦ ĐỀ TRUYỆN.
Chủ đề đoạn trích “Chiếc lá cuối cùng” là gì ?
A - Tác giả muốn phê phán xã hội Mỹ sống thiếu tình thương.
D - Tác giả muốn làm nổi bật nguyên nhân sâu xa quyết định sự hồi sinh của Giôn- xi.
* Lần bất ngờ và đảo ngược tình huống lần một.
* Lần bất ngờ và đảo ngược tình huống lần hai.
- Giôn-xi bị bệnh nặng, tuyệt vọng, chờ cái chết >< Dần khỏi bệnh, yêu đời.
Truyện“Chiếc lá cuối cùng” được kết thúc bất ngờ và
Đảo ngược tình huống hai lần như thế nào ? Thú vị ở hai
lần đảo ngược tình huống là gì ?
Tình huống truyện.
- Cụ Bơ-men khoẻ mạnh >< bỗng cảm lạnh, sưng phổi, qua đời
Bài 2:: TÌNH HUỐNG TRUYỆN
BÀI 3: Tóm tắt truyện:
Hãy hoàn thiện sơ đồ sau để hiểu nội dung truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng” ?
Chiếc lá cuối cùng
Nếu rụng
Giôn Xi Chết
Cụ Bơ men sống
Không rụng
Cứu Giôn- xi
Cụ Bơ me chết
?
Bài 3: Tóm tắt truyện:
Hãy hoàn thiện sơ đồ sau để tóm tắt truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng” ?
Chiếc lá cuối cùng
Nếu rụng
Giôn Xi Chết
Cụ Bơ men sống
Không rụng
Cứu Giôn- xi
Cụ Bơ men tử vì nghề
Kiệt tác
C?NG C?
So sánh hinh ảnh hai chiếc lá thường xuân ở đầu và cuối đoạn trích?
Giống: trong mắt Giôn-xi đó vẫn chỉ là một chiếc lá thường xuân trên cây, nếu nó rụng thi Giôn-xi sẽ chết.
Khác:
+ Dầu đoạn trích: chiếc lá thật -> Giôn-xi mất niềm tin cuộc sống.
+ Cuối đoạn trích: chiếc lá được vẽ lại -> Giôn-xi lấy lại niềm tin cuộc sống.
Con người sống cần có tình yêu thương ! Hãy đem nghệ thuật để phục vụ đời sống con người !
? Viết “ chiếc lá cuối cùng’’ nhà văn O, Hen-ri muốn gửi đến bạn đọc nhiều thế hệ một bức thông điệp màu xanh. Vậy theo em bức thông điệp ấy là gì?
CỦNG CỐ

Hướng dẫn về nhà
- Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về nhân vật
cụ Bơ- men.
- Chuẩn bị : Lập dàn ý chi tiết cho đề văn 1 và 4  Viết bài số 2.
- Học kĩ phần phân tích văn bản : “Chiếc lá cuối cùng”.
Cảm Ơn Các Thầy Cô Giáo Tới Dự Giờ