Bài 7. Tình thái từ

ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP
Giáo viên thực hiện:
Phòng GD-ĐT Hương Trà

Trường THCS Hương An
KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
“... Này! Ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối xử với tôi như thế này à?”
(Nam Cao, Lão Hạc)
* “Này” có tác dụng gây ra sự chú ý ở người đối thoại (còn gọi là hô ngữ)
* “A” biểu thị thái độ tức giận
a. M? di l�m r?i �?
b. M? tơi v?a k�o tay tơi, xoa d?u tơi h?i, thì tơi ồ l�n khĩc r?i c? th? n?c n?. M? tơi cung s?t s�i theo:
- Con nín di!
(Nguy�n H?ng - Nh?ng ng�y tho ?u)
c. Thuong thay cung m?t ki?p ngu?i
Kh�o thay mang l?y s?c t�i l�m chi!
(Nguy?n Du, Truy?n Ki?u)

d. - Em ch�o cơ ?!
? T?o s?c th�i nghi v?n
? T?o s?c th�i kính tr?ng, l? ph�p.
 Tạo sắc thái cầu khiến
? T?o s?c th�i c?m th�n
* N?u lu?c b? c�c t? �, di, thay, ? thì thơng tin s? ki?n khơng thay d?i, nhung quan h? giao ti?p thì thay d?i, ki?u c�u thay d?i, m?c dích nĩi thay d?i.
Tình thái từ là gì?
Nêu các chức năng thường gặp của tình thái từ?
Ghi nh? 1:

Tình th�i t? l� nh?ng t? du?c th�m v�o c�u d? c?u t?o c�u nghi v?n, c�u c?u khi?n, c�u c?m th�n v� d? bi?u th? c�c s?c th�i tình c?m c?a ngu?i nĩi.
* Tình th�i t? g?m m?t s? lo?i d�ng ch� � nhu sau:
- Tình th�i t? nghi v?n: �, u, h?, h?, ch?, chang...
- Tình th�i t? c?u khi?n: di, n�o, v?i .
- Tình th�i t? c?m th�n: thay, sao, th?t.
- Tình th�i t? bi?u th? s?c th�i tình c?m: ?, nh�, co, m� ...


C�c tình th�i t? du?i d�y du?c d�ng trong nh?ng hồn c?nh giao ti?p kh�c nhau nhu th? n�o?
a. B?n chua v? �?
b. Th?y m?t ??
c. B?n gi�p tơi m?t tay nh�!

d. B�c gi�p h? ch�u m?t tay ?!

( H?i, kính tr?ng, l? ph�p, ngu?i du?i h?i ngu?i tr�n.)
( Cầu khiến , thân mật, bằng vai nhau.)

( Cầu khiến , kính trọng, người nhỏ tuổi nhờ người lớn tuổi.)

( Hỏi, thân mật, bằng vai nhau.)

Khi sử dụng tình thái từ cần chú ý điều gì?
Ghi nh? 2:
Khi nĩi, khi vi?t, c?n ch� � s? d?ng tình th�i t? cho ph� h?p v?i hồn c?nh giao ti?p (quan h? tu?i t�c, th? b?c x� h?i, tình c?m, .).

- Cho m?t c�u cĩ thơng tin s? ki?n: Nam h?c b�i.
- D�ng tình th�i t? d? thay d?i s?c th�i � nghia c?a c�u tr�n.

Tình Thái Từ
Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các từ in đậm) là tình thái từ, từ nào không phải là tình thái từ?
b. Nhanh l�n n�o, anh em oi!
c. L�m nhu th? m?i d�ng ch?!
d. Tơi d� khuy�n b?o nĩ nhi?u l?m r?i ch? cĩ ph?i khơng d�u.
a. Em thích tru?ng n�o thì thi v�o tru?ng ?y.
e. C?u tơi v?i!
g. Nĩ di choi v?i b?n t? s�ng.
h. Con cị d?u ? d?ng kia.
i. Nĩ thích h�t d�n ca Ngh? Tinh kia.
Giải thích ý nghĩa của các tình thái từ in đậm trong những câu dưới đây:
d. – Con chó là của cháu nó mua đấy chứ!...Nó mua về nuôi, định để đến lúc cưới vợ thì giết thịt.
a. Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
- Bác trai đã khá rồi chứ?
c. Một người nhin ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên luỵ đến hàng xóm láng giềng... Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư để có ăn ư?
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
(Nam Cao, Lão Hạc)
(Nam Cao, Lão Hạc)
Giải thích ý nghĩa của các tình thái từ in đậm trong những câu dưới đây:
d. – Con chó là của cháu nó mua đấy chứ!...Nó mua về nuôi, định để đến lúc cưới vợ thì giết thịt.
a. Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
- Bác trai đã khá rồi chứ?
c. Một người nhin ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên luỵ đến hàng xóm láng giềng... Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư để có ăn ư?
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
(Nam Cao, Lão Hạc)
(Nam Cao, Lão Hạc)
Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các từ in đậm) là tình thái từ, từ nào không phải là tình thái từ?
b. Nhanh l�n n�o, anh em oi!
c. L�m nhu th? m?i d�ng ch?!
d. Tơi d� khuy�n b?o nĩ nhi?u l?m r?i ch? cĩ ph?i khơng d�u.
a. Em thích tru?ng n�o thì thi v�o tru?ng ?y.
e. C?u tơi v?i!
g. Nĩ di choi v?i b?n t? s�ng.
h. Con cị d?u ? d?ng kia.
i. Nĩ thích h�t d�n ca ngh? tinh kia.

Ti?t 28:"Luy?n t?p vi?t do?n van t? s? k?t h?p v?i mi�u t? v� bi?u c?m".

- Nh?ng y?u t? c?n thi?t d? x�y d?ng do?n van t? s? l� gì?
- Vai trị c?a c�c y?u t? mi�u t?, bi?u c?m trong do?n van t? s??
- Quy trình x�y d?ng do?n van t? s? g?m m?y bu?c? Nhi?m v? c?a m?i bu?c l� gì?
- Th?c hi?n c�c n?i dung c�u h?i trong Sgk.

- Học thuộc hai ghi nhớ sgk/ 81
Làm các bài tập sgk/81-82
Tìm thêm một số ví dụ và tình huống giao tiếp có sử dụng tình thái từ
Tiết học đã kết thúc
Chúc quý thầy cô dồi dào sức khỏe