Bài 7. Tình thái từ

Tình thái từ
Nhóm 1
Châu Anh
Minh Anh
Quỳnh Anh
Phúc Duy
Hương Giang
Khả Hân
Mai Khanh
Đức Hiếu
Luyện tập
Sử dụng?
Chức năng?
Nội Dung
Chức năng của tình thái từ
Quan sát các ví dụ sau và trả lời câu hỏi:

So sánh ví dụ ở 2 cột
Mẹ đi chợ rồi à?


Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
Con nín đi!
Mẹ đi chợ rồi?


Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
Con nín!
Chức năng của tình thái từ
~>Không còn là câu nghi vấn
~>Không còn là câu cầu khiến
Thương thay cũng một kiếp người,/Khéo thay mang lấy sắc tài làm chi!
Thương cũng một kiếp người,/Khéo mang lấy sắc tài làm chi!

Chức năng của tình thái từ
~>Không thể cấu tạo được câu cảm thán.
~>Không thể hiện sự lễ phép
Em chào cô !
Em chào cô ạ !
~>Không còn là câu nghi vấn
~>Không còn là câu cầu khiến
~>Không thể cấu tạo được câu cảm thán.
~>Không thể hiện sự lễ phép
Chức năng của tình thái từ
Được thêm vào câu nghi vấn.
Được thêm vào câu cầu khiến
Biểu thị sắc thái tình cảm của người nói
Được thêm vào câu cảm thán.
Cậu vừa mới đi siêu thị hả? Sao không mua dùm tớ con dao hử? Tớ dặn cậu 1 tuần trước rồi mà!
Mọi người không sao chứ? Tôi là siêu nhân đây, tôi đến cứu mọi người.
Các loại tình thái từ
Tình thái từ nghi vấn
Cậu vừa mới đi siêu thị hả? Sao không mua dùm tớ con dao hử? Tớ dặn cậu 1 tuần trước rồi mà!
Mọi người không sao chứ? Tôi là siêu nhân đây, tôi đến cứu mọi người.
Anh giúp em làm bài tập với! Bài này khó quá!
Mày cút đi!
Tình thái từ cầu khiến
Anh giúp em làm bài tập với! Bài này khó quá!
Mày cút đi!
Các loại tình thái từ
Ôi! May sao!
Thương thay cũng một kiếp người,/Khéo thay mang lấy sắc tài làm chi!
Tình thái từ cảm thán
Ôi! May sao!
Thương thay cũng một kiếp người,/Khéo thay mang lấy sắc tài làm chi!
Các loại tình thái từ
Cháu mời bà ăn ạ!
Mình muốn chai bia ấy cơ!
Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm
Cháu mời bà ăn ạ!
Mình muốn chai bia ấy cơ!
Các loại tình thái từ
Tình thái từ nghi vấn
Tình thái từ cầu khiến
Tình thái từ cảm thán
Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm
Các loại tình thái từ
Luyện tập
Sử dụng?
Chức năng?
Nội Dung
Các tình thái từ in đậm dưới đây được dùng trong những hoàn cảnh giao tiếp khác nhau như thế nào?
Sử dụng tình thái từ
Cậu chưa về à?

Cô Giang chưa về ạ?

Bạn giúp tôi một tay nhé!

Bác giúp cháu một tay ạ!
Sử dụng tình thái từ
Dùng để hỏi thân mật, dùng cho người cùng lứa tuổi.
Dùng để hỏi, dùng cho người lớn tuổi hơn, lễ phép kính trọng.
Cầu khiến với người cùng lứa tuổi.
Cầu khiến với người lớn tuổi hơn, kính trọng.
Khi nói, khi viết, cần chú ý sử dụng tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp (quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm, …)
Sử dụng tình thái từ
Luyện tập
Sử dụng?
Chức năng?
Nội Dung
1. Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các từ in đậm) là tình thái từ, từ nào không phải là tình thái tư ̀?
Luyện tập
Em thích trường nào thì thi vào trường ấy.
Nhanh lên nào, anh em ơi!
Làm như thế mới đúng chứ!
Tôi đã khuyên bảo nó nhiều lần rồi chứ có phải không đâu.
Cứu tôi với!
Nó đi chơi với bạn từ sáng.
Con cò đậu ở đằng kia.
Nó thích hát dân ca Nghệ Tĩnh kia.
Luyện tập
X
O
O
X
O
X
X
O
2. Những từ in đậm trong những câu dưới đây có nghĩa là gì?
Luyện tập
Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
Bác trai đã khá rồi chứ?


Con chó là của cháu mua đấy chứ!


Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Bình Tư để có ăn ư?
Luyện tập
Câu nghi vấn, dùng để hỏi, nhưng đã có khẳng định ít nhiều
Nhấn mạnh ý kiến, khẳng định.
Hoài nghi, phân vân, dùng để hỏi.
Sao bố mãi không về nhỉ?


Cô tặng em. Về trường mới, em cố gắng học tập nhé!


Thôi thì anh cứ chia ra vậy.


Trưa nay các em được về nhà cơ mà.
Luyện tập
Hỏi với thái độ thân mật.
Dặn dò thân mật
Thái độ miễn cưỡng.
Thái độ biểu lộ ý kiến, thuyết phục.
Đặt câu cho mỗi tính thái từ:
Mà
Đấy
Chứ lị
Thôi
Cơ
Vậy
Luyện tập
Cậu ấy thông minh mà !
Nhanh lên đấy! không có thời gian đâu mà làm!
Bạn Khượng đẹp quá chứ lị.
Tôi chỉ biết có ngần ấy thôi.
Mẹ ơi, con thích đi chơi cơ.
Mai tớ trả cậu quyển vở sau vậy.
4. Dùng tình thái từ nghi vấn để đặt câu hỏi phù hợp với các quan hệ xã hội sau:
- Học sinh với cô giáo.
- Bạn nam với bạn nữ cùng lứa tuổi.
- Con với bố hay mẹ (cô, chú, bác,…)
Luyện tập
5. Tìm một số tình thái từ trong tiếng địa phương bạn hay địa phương khác mà bạn biết.

Răng anh đâm vào xe tui?
Tui chả hiểu cái mô!
Đó là cái chi rứa?
Luyện tập
Sách giáo khoa Ngữ Văn 8 – tập một.
Yahoo! Hỏi & Đáp, mục “Văn học & Nhân văn”.
Bài giảng điện tử của thầy Nguyễn Hùng Minh.
Bài giảng điện tử của thầy Tiết Phúc Lộc.
Diễn đàn hocmai.vn
Google
Nguồn tham khảo
CÁM ƠN CÔ VÀ CÁC BẠN ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI