Bài 7. Kiều ở lầu Ngưng Bích

Xin kính chào
các thày cô giáo
và các em học sinh!
A/Tự sự
Chúc mừng bạn!

B/ Tả cảnh
Bạn đã sai !
C/Tả cảnh ngụ tình
Chưa chính xác!
D. T¶ ng­êi
Bạn đã
sai !
1. Bút pháp nghệ thuật đặc sắc của đoạn thơ "Cảnh ngày xuân" là gì?
* Kiểm tra bài cũ :
B. VÎ ®Ñp t­¬i xanh,
thanh khiÕt.
C. Bức tranh tươi đẹp,
trong sáng
A.VÎ ®Ñp cña ¸nh s¸ng
mïa xu©n rùc rì.
D. Vẻ đẹp hài hoà,
đầy sức sống.
Chưa chính xác!
Chưa chính xác!
Chưa chính xác!
Chúc mừng bạn!
2. Vẻ đẹp bức tranh mùa xuân được gợi lên như thế nào từ nghệ thuật ấy?


KiỊu � l�u
Ng�ng B�ch
Tiết 31 : Văn bản
GV Trần Thị Thanh Thuỳ
Trích : Truyện Kiều - Nguyễn Du
I. Tìm hiểu chung :

Nằm ở phần 2 - Gia biến và lưu lạc. Từ câu 1033 đến câu 1054
* Vị trí đoạn trích :
* Bố cục: 3 phần





1. Hoàn cảnh của Thuý Kiều :

II. Đọc - hiểu văn bản :
-> Không gian mênh mông, hoang vắng thiếu sự sống con người.
Cát vàng cồn nọ
Bụi hồng dặm kia
"Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia"
Mây
sớm
"Bẽ bàng mây sớm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng."
Cát vàng cồn nọ,
bụi hồng dặm kia.
-> Kiều đang rơi vào hoàn cảnh cô đơn, tuyệt vọng.

"Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng"
2. Nçi nhí th­¬ng cña KiÒu :
“Tưởng người …”
-> Từ ngữ gợi cảm thể hiện sâu sắc, cảm động tình cảm, lòng thương nhớ khôn nguôi của Kiều với chàng Kim.
* Nçi nhí chµng Kim:
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
-> Sâu sắc thuỷ chung, tha thiết với hạnh phúc lứa đôi.

"xót người..."
* Nỗi nhớ cha mẹ:
Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
->Sử dụng nhiều điển tích, điển cố, thành ngữ chỉ thời gian, đặc biệt là hình ảnh gợi tả cho thấy nỗi xót xa, lo lắng, tự trách mình không chăm lo được cho cha mẹ của Kiều.
-> Tác giả sử dụng ngôn ngữ độc thoại nội tâm kết hợp hài hoà giữa phong cách cổ điển và phong cách dân tộc tạo nên những vần thơ biểu cảm thể hiện một tâm trạng bi kịch của Thuý Kiều.
-> Là một người con hiếu thảo với cha mẹ.
3. Tâm trạng của Thuý Kiều :

Buồn trông cửa bể... Thuyền ai... xa xa ?
Buồn trông ngọn nước...
Hoa trôi...về đâu?
Buồn trông nội cỏ...
Chân mây...
Buồn trông gió cuốn
ầm ầm...

-> Bằng nghệ thuật điệp từ, điệp cấu trúc, câu hỏi tu từ
? Khi tìm hiểu đoạn thơ này, có bạn cho rằng: Sự kết hợp các biện pháp nghệ thuật cho thấy tám câu thơ với bốn cảnh, mỗi cảnh gợi một nét riêng nhưng đồng thời có một nét chung để diễn tả tâm trạng của Kiều. ý kiến của em.
1. Hình ảnh "cánh buồm xa xa" gợi lên một cảnh đời lưu lạc, thân phận bơ vơ.
2."Cánh hoa trôi"gợi nên số phận chìm nổi trên dòng đời không biết trôi dạt về đâu.
3. "Nội cỏ rầu rầu", giữa màu xanh của mặt đất chân mây thể hiện tâm trạng lo âu của Kiều khi nghĩ đến thân phận và tương lai của mình.
4. "Gió cuốn, tiếng sóng ầm ầm" thể hiện tâm trạng cô đơn, lo sợ, báo hiệu giông tố của số phận xô đẩy, vùi dập cuộc đời Thuý Kiều



Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi
g B»ng nghÖ thuËt ®iÖp tõ, ®iÖp cÊu tróc, c©u hái tu tõ,

nghệ thuật tả tình và cảnh hoà quyện thể hiện sự cô đơn, nỗi buồn nhớ khôn nguôi trong cảnh ngộ hiện tại. Đồng thời dự báo trước dông bão sẽ xô đẩy đời Kiều.
III. Tổng kết :
1. Tác giả Nguyễn Du đã sử dụng thành công những biện pháp nghệ thuật nào khi miêu tả về nhân vật Thuý Kiều?

* Ghi nhớ/ SGK/ 96
2. Qua những nét đặc sắc về nghệ thuật em hiểu được hoàn cảnh của Kiều lúc này như thế nào?
3. Trong cảnh ngộ ấy Kiều vẫn hiện lên với những nét đẹp nào?
Người xưa có câu "Thi trung hữu hoạ", "Tả cảnh ngụ tình", em hãy chỉ ra những biểu hiện ấy qua văn bản.

?
H­íng dÉn tù häc :
1/ Học thuộc đoạn thơ, ghi nhớ, học bài theo kết cấu cho ghi.
2/ Bằng những hiểu biết về hội hoạ, hãy phác hoạ lại chân dung Thuý Kiều.
3/ Soạn bài : "Mã Giám Sinh mua Kiều".
Hẹn gặp lại trong những giờ học sau...