Bài 7. Kiều ở lầu Ngưng Bích

Ngữ Văn 9
Tiết 38:
Kiều ở lầu ngưng bích
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
I-ĐỌC-TIẾP XÚC VĂN BẢN
1- Vị trí :
Gv gọi hs đọc phần chú thích* sgk
- Nằm ở phần 2 ( Gia biến – lưu lạc) gồm 22 câu thơ .
- Khi biết mình bị lừa vào chốn lầu xanh , Kiều uất ức tự vẫn . Tú Bà đã dỗ dành cho Kiều ra ở lầu Ngưng Bích để thực hiện âm mưu mới .
2- Đọc
? Nêu đại ý của đoạn trích ?
Tả cảnh lầu Ngưng Bích – tâm trạng cô đơn buồn khổ nhớ người yêu , cha mẹ của nàng .
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
I-ĐỌC-TIẾP XÚC VĂN BẢN
3- Bố cục :
? Nêu bố cục của đoạn trích ?
+ Chia 3 phần:
- 6 câu đầu : Khung cảnh nơi giam Kiều
- 8 câu tiếp : Nỗi nhớ của Kiều
- Còn lại : Tâm trạng buồn trông của Kiều qua ngoại cảnh .
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
II-ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1/Khung cảnh lầu Ngưng Bích
Cho hs đọc 6 câu đầu
? Câu đầu tiên cho người ta biết được hoàn cảnh gì của Kiều ? Từ “ khoá xuân” gợi điều gì?
trớ trêu, đau khổ, cô đơn> bị giam lỏng.
? Đối mặt với hoàn cảnh đó, Kiều đã đón nhận 1 bức tranh thiên nhiên như thế nào vào lòng mình ? Hãy nhận xét về bức tranh đó ?
- “ Non xa, trăng gần, cát vàng cồn nọ, bụi hồng dặm kia”
=> đẹp, mênh mông, hoang vắng, lạnh lùng; không gian mở: cao, rộng nhưng thiếu sự sống con người
? Cảnh tượng đó cho ta hiểu gì về tâm trạng của Kiều ? Gợi qua từ nào ? Cho ta thấy nàng đang phải chịu 1 cuộc sống như thế nào ?
-“ Bẽ bàng-mây sớm- đèn khuya- trăng gần- ở chung”=> cô đơn, buồn chán, thẹn cho mình chỉ biết làm bạn với mây, khóc với đèn ...=>quanh quẩn, buồn bã, lạc lõng, bơ vơ .
? Qua 6 dòng thơ , có nhận xét gì về thiên nhiên – con người ? Nghệ thuật đặc sắc của đoạn thơ ?
-> hoang vắng mênh mông, con người nhỏ bé, cô đơn -> thiên nhiên vừa đối lập vừa hoà hợp với tâm trạng Kiều.=> Tả cảnh ngụ tình .
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
II-ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
2/ Nỗi nhớ của Kiều
Cho hs đọc 8 câu tiếp
? Trong hoàn cảnh đó Kiều nhớ ai trước ? Vì sao ?
* Nhớ Kim Trọng
- “ Tưởng”: mơ tưởng, nhớ thương - hình dung ra tâm trạng đợi chờ của chàng Kim, hồi ức lại những kỉ niệm dưới trăng .
? Nhớ Kim Trọng, được thể hiện qua câu thơ nào? Kiều đã nói gì với Kim Trọng trong nỗi nhớ?
- “Bên trời góc bể bơ vơ”=> xót xa, tủi phận .
- “ Tấm son gột rửa bao giờ cho phai” : Khẳng định tình yêu bền chặt thuỷ chung .
? Nhớ về chàng Kim, Kiều đã nghĩ về mình như thế nào? Điều đó cho thấy Kiều là người như thế nào ?
=> Là người sâu sắc, thuỷ chung, thiết tha với hạnh phúc lứa đôi .
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
II-ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
2/ Nỗi nhớ của Kiều
- “ Xót” : xót xa, đau đớn -> thương cho cha mẹ ngày ngày mòn mỏi trông con; day dứt không nguôi vì không được làm tròn chữ hiếu.
? Nỗi nhớ cha mẹ có gì khác với nỗi nhớ người yêu ?
? Mấy câu thơ đã bộc lộ đức tính gì của Kiều ? ? Việc nhớ thương trong hoàn cảnh đó cho thấy nàng là người như thế nào ?
=> Tình cảm ơn sâu nghĩa nặng với cha mẹ, có lòng hiếu thảo bền chặt , vị tha
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
II-ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
3- Tâm trạng “Buồn trông…”
- 8 câu chia làm 4 cặp đều bắt đầu bằng “ Buồn trông” ( điệp ) -> Nỗi buồn có sẵn trong lòng khi ngắm cảnh, càng buồn càng trông, càng trông lại càng buồn
- Sử dụng nhiều từ láy + điệp nhịp -> gợi nỗi buồn .
? Có nhận xét gì về nghệ thuật của 8 câu này ?
Cho hs đọc 8 câu cuối
? Có những cảnh nào được gợi tả ở đây? Cảnh vật hiện lên trong mắt Kiều gợi tâm trạng gì ?
* “ Cánh buồm thấp thoáng” => bơ vơ đau khổ , gợi 1 hành trình lưu lạc mờ mịt
“…con nước mới sa
Hoa trôi man mác …về đâu?”=> đau khổ, băn khoăn cho số phận tan tác trôi dạt trên dòng đời vô định .
* “ Nội cỏ rầu rầu…một màu xanh xanh” =>thương cho cuộc đời tàn lụi, héo hon
* “ Nghe tiếng “gió cuốn mặt dzuềnh. Ầm ầm tiếng sóng kêu…” => hãi hùng ghê sợ , ám ảnh tai hoạ khủng khiếp bủa vây .
? Em hiểu gì về “ tiếng sóng kêu” ?
* “ Nghe tiếng “gió cuốn mặt dzuềnh. Ầm ầm tiếng sóng kêu…” =>Nỗi buồn cứ dồn dập liên tiếp mỗi ngày 1 tăng ( là điềm báo trước những sóng gió của đời nàng, là tiếng kêu đau đớn của nàng đồng vọng với thiên nhiên )
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
III-TỔNG KẾT
? Nêu lại nội dung và nghệ thuật chính của văn bản?
1-Nội dung :
- Miêu tả lại tâm trạng cô đơn buồn tủi của Kiều khi ở lầu Ngưng Bích cùng nỗi nhớ thương cha mẹ và người yêu vô bờ bến .
2-Nghệ thuật
- Tả cảnh ngụ tình hết sức đặc sắc, hấp dẫn, sinh động .
=> Ghi nhớ Sgk
Van b?n: kiều ở lầu ngưng bích
IV-LUYỆN TẬP
? Hãy tập đọc thuộc lòng diễn cảm đoạn trích ?
V-HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG
NỐI TiẾP
- Ôn lại các kiến thức đã học trong bài.
Làm các bài tập trong sách.
Chuẩn bị bài mới tiết 37: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga