Bài 7. Kiều ở lầu Ngưng Bích

Kiểm tra bài cũ

Câu 1: Nhận định nào nói đúng nhất nội dung của đoạn thơ sau:
“Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh
Gần xa nô nức yến anh
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân
Dập dìu tài tử giai nhân
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm
Ngổn ngang gò đống kéo lên
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay”

a) Tả lại khung cảnh lễ hội trong ngày tiết Thanh minh
b) Tả lại cảnh tảo mộ của mọi người
c) Tả lại hội đạp thanh của mọi người
d) Tả lại cảnh đốt vàng mã của mọi người
Câu 1: Nhận định nào nói đúng nhất nội dung của đoạn thơ sau:
“Thanh minh trong tiết tháng ba,
….Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay”

a) Tả lại khung cảnh lễ hội trong ngày tiết Thanh minh

Kiểm tra bài cũ

Câu 2: Nhận định nào nói đầy đủ nhất đặc sắc nghệ thuật tả cảnh của Nguyễn Du ở sáu câu thơ cuối trong đoạn thơ “Cảnh ngày xuân”?


a) Sử dụng nhiều từ láy
b) Tạo dựng không gian và thời gian
c) Cảnh được miêu tả qua tâm trạng con người.
d) Gồm cả a, b, c
Câu 3: Đọc thuộc lòng đoạn trích “Cảnh ngày xuân”. Trình bày cảm nhận của em về bức tranh xuân trong 4 câu thơ đầu.
KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH

KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH

(TRÍCH TRUYỆN KIỀU)
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.

Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
3.a) Khung cảnh thiên nhiên ở lầu Ngưng Bích
* khóa xuân: giam lỏng
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
_____
__
- Từ ngữ có tác dụng gợi tả, thiên nhiên hiện ra thật rộng lớn, hoang vắng
_____
____
__
 Sự trơ trọi giữa thiên nhiên trời đất.
 Miêu tả nội tâm  Kiều cảm thấy chán ngán, buồn tủi, cô đơn tuyệt đối (tội nghiệp).
_____
3.b) Nỗi nhớ của Kiều
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
_____
Kiều đau đớn nhớ về Kim Trọng
_______
Miêu tả nội tâm nhân vật qua ngôn ngữ độc thoại

 Miêu tả nội tâm nhân vật, ta thấy Kiều là một người tình thuỷ chung một người con hiếu thảo
 Kiều xót xa nghĩ về cha mẹ, suy nghĩ về bổn phận làm con
______________________

Câu hỏi thảo luận:
Trong hoàn cảnh này, Nguyễn Du để cho Thuý Kiều nhớ Kim Trọng trước, theo em nỗi nhớ như vậy có hợp lý không? Vì sao?

Kiều ở lầu Ngưng Bích, Kiều nhớ Kim Trọng trước nhớ cha mẹ sau là hoàn toàn phù hợp với lôgíc tâm trạng. Kiều đã bị Mã Giám Sinh làm nhục và đang bị ép tiếp khách làng chơi nên nỗi đau lớn nhất của Kiều là “Tấm son gột rửa bao giờ cho phai”. Vì vậy người nàng nhớ thương đầu tiên là Kim Trọng. Hơn nữa, trước lầu Ngưng Bích, ngồi dưới “tấm trăng gần” gợi nhớ những kỉ niệm về lời hẹn ước thề nguyền dưới trăng. Vì vậy trong khung cảnh này để Kiều nhớ Kim Trọng trước là hợp lý. Qua đó thể hiện sự tinh tế của người nghệ sĩ tâm hồn.
3.c) Tâm trạng của Kiều
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
3.c) Tâm trạng của Kiều
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
______
- cửa bể chiều hôm, cánh buồm thấp thoáng: gợi nhớ về cha mẹ, quê hương
- hoa trôi: nhớ người yêu, xót xa cho duyên phận.
- nội cỏ rầu rầu, gió cuốn mặt duềnh, tiếng sóng: buồn cho cảnh ngộ của chính mình
______
______
____________
____________
_______________
_________
Câu hỏi thảo luận: Mỗi cảnh vật gợi một nét riêng đồng thời lại có nét chung để diễn tả tâm trạng của Kiều. Hãy phân tích, chứng minh.
Điệp ngữ, tả cảnh ngụ tình
Nỗi buồn da diết khôn nguôi của Kiều
- Đoạn trích thể hiện cảnh ngộ cô đơn buồn tủi và tấm lòng thuỷ chung, hiếu thảo của Thuý Kiều.
3) Tổng kết:
- Miêu tả nội tâm nhân vật (qua ngôn ngữ độc thoại, tả cảnh ngụ tình)