Bài 7. Gương cầu lồi

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1 : Gương cầu lõm là gì ? Tiêu điểm chính là gì ?
Câu 2 : Nêu đặc điểm ảnh của một vật cho bởi gương cầu lõm ?
- Vật nằm ngoài OF sẽ cho ảnh thật, ngược chiều với vật.
- Vật nằm trong OF sẽ cho ảnh ảo cùng chiều với vật.
- Vật nằm ở tiêu điểm của gương sẽ cho ảnh ở vô cực.
BÀI
1. GƯƠNG CẦU LỒI
Khái niệm
Là gương cầu có tâm nằm sau gương. Tiêu điểm chính F của gương là tiêu điểm ảo.
(F cũng là trung điểm của OC)
Quan sát hình vẽ sau:
C
O
F
F
C
O
A
B
A’
B’
Nhận xét tính chất ảnh ?
? Ảnh của vật qua gương cầu lồi luôn là ảnh ảo, cùng chiều với vật và nhỏ hơn vật
Vẽ ảnh của AB qua gương cầu lồi sau :
Tính chất ảnh
b. Thị trường của gương cầu lồi :
Là vùng không gian trước gương giới hạn bởi mặt nón có đỉnh là M? ( ảnh của M ) và mặt bên tựa lên vành gương.
F
O
M’
M
THỊ
TRƯỜNG
CỦA
GƯƠNG
Lưu ý :
- Vật nằm ngoài thị trường của gương thì người quan sát không nhìn thấy ảnh của vật trong gương.
- Thị trường của gương cầu lồi bao giờ cũng lớn hơn thị trường của gương phẳng có cùng kích thước bề mặt và ứng với cùng 1 vị trí đặt mắt của người quan sát.
Quy ước về dấu
Xét vật AB đặt vuông góc với trục chính của một gương cầu lõm cho ảnh A?B?
2. CÔNG THỨC GƯƠNG CẦU
F
C
O
A
B
B’
A’
Gọi
d = OA ; d? = OA?
f = OF
h = AB ; h? = A?B?
f
d
d’
Quy ước về dấu như sau :
- Vật thật : d > 0
- Ảnh thật : d? > 0 ; Ảnh ảo : d? < 0
- Gương cầu lõm : f > 0
- Gương cầu lồi : f < 0
- Ảnh ngược chiều với vật : h? trái dấu với h
- Ảnh cùng chiều với vật : h? cùng dấu với h


Xét 2 tam giác đồng dạng OA?B?và OAB có


Xét 2 tam giác đồng dạng CA?B?và CAB có


b. Công thức gương cầu :
CA? = OC ? OA?
= 2f ? d?

CA = OA ? OC
= d ? 2f
f
d’
d
C. ĐỘ PHÓNG ĐẠI CỦA ẢNH (K)
Là tỉ số giữa chiều cao của ảnh với chiều cao của vật.
F
C
O
A
B
B’
A’
K > 0 :
Ảnh vật cùng chiều
K < 0 :
Ảnh vật ngược chiều
3. ỨNG DỤNG CỦA GƯƠNG CẦU
Gương cầu lõm :
- Ứng dụng trong lò mặt trời
- Trong kính thiên văn phản xạ
- Dùng trong một số loại đèn chiếu ( Nguồn sáng đặt tại tiêu điểm của gương ) .v.v..
- Dùng để trang điểm, trong y học để quan sát khi chữa răng.
Gương cầu lồi :
- Dùng làm kính nhìn sau xe
- Dùng đặt ở những đoạn đường cong.

CỦNG CỐ
Câu 1 :Các gương đều có rìa gương là đường tròn có bán kính bằng nhau thì :
Thị trường gương phẳng là lớn nhất
Thị trường của 3 gương bằng nhau
Thị trường gương cầu lồi là lớn nhất
Thị trường gương cầu lõm là lớn nhất

C
Câu 2 : Trường hợp nào thường sử dụng gương lồi
Dùng làm gương chiếu hậu ôtô
Dùng tập trung năng lượng mặt trời
Làm đèn chiếu
Dùng làm gương khám răng của nha sĩ

A
Câu 3 : Chọn biểu thức đúng khi tính tiêu cự của gương cầu :
A.

B.

C.

D.

B
Câu 4 : Gương cầu lồi có tiêu cự 30 cm, vật AB đặt trước gương và cách gương d = 20 cm. Vị trí ảnh là :
A. d? = - 60 cm

B. d? = 60 cm

C. d? = 12 cm

D. d? = - 12 cm

D
Các em về nhà học bài vẽ lại các hình vẽ và làm bài tập về nhà 5,6,7 SGK/121