Bài 7. Áp suất

Kiểm tra bài cũ
Câu 1:Điều nào sau đây là đúng khi nói về hơi bão hoà ?
A. Hơi bão hoà là hơi ở trạng thái cân bằng động với chất lỏng của nó
B. ở một nhiệt độ xác định . Mật độ hơi bão hoà là lớn nhất .
C. Khi hơi ở trạng thái bão hoà vẫn đồng thời xảy ra 2 quá trình bay hơi và ngưng tụ và tốc độ bay hơi bằng tốc độ ngưng tụ
D. Cả A, B, C đều đúng
Đáp án : D

Câu 2: áp suất của chất khí (hơi) phụ thuộc vào các yếu tố nào ?

A. Mật độ các phân tử khí , do đó phụ thuộc vào thể tích khí
B.Tốc độ va chạm của các phân tử khí lên thành bình , do đó phụ thuộc vào nhiệt độ của khí
C.Diện tích khí tiếp xúc với thành bình
D. A và B .
Đáp án : D
áp suất hơi bão hoà

1. Tính chất của áp suất hơi bão hoà :
Quay trở lại thí nghiệm ở bài trước, khi hơi ête trong ống đạt trạng thái bão hoà , có nhận xét gì về áp suất hơi ở trong ống khi đó ?
.Ap suất hơi không tăng nữa - Nó đạt giá trị cực đại
Có thể giải thích điều này không ?
ở nhiệt độ nhất định các phân tử hơi có một vận tốc trung bình xác định , khi hơi ở trạng thái bão hoà mật độ hơi là lớn nhất nên số va chạm của các phân tử hơi lên thành bình trong một đơn vị thời gian là lớn nhất , do đó áp suất hơi là lớn nhất .




Vậy áp suất hơi bão hoà có tính chất gì ?

áp suất của hơi ở trạng thái bão hoà gọi là áp suất hơi bão hoà



. Trả lời : Phụ thuộc vào thể tích và nhiệt độ
Làm thí nghiệm :
- Khảo sát áp suất hơi bão hoà phụ thuộc thể tích hơi .
Vậy áp suất hơi bão hoà không phụ thuộc thể tích hơi

Hãy trả lời câu hỏi sau : áp suất của khí (hơi) ở điều kiện thường phụ thuộc gì ?

Vậy áp suất hơi bão hoà có phụ thuộc các yếu tố đó
không ?
Liệu áp suất hơi bão hoà có phụ thuộc nhiệt độ không ?

Khảo sát áp suất hơi bão hoà phụ thuộc nhiệt độ
Làm thí nghiệm với cùng một chất lỏng nhưng ở những nhiệt độ khác nhau , người ta thấy áp suất hơi bão hoà của một chất đã cho phụ thuộc vào nhiệt độ .
Kết luận : áp suất hơi bão hoà phụ thuộc nhiệt độ .

Khi nhiệt độ tăng , vận tốc trung bình của các phân tử hơi tăng , do đó các phân tử va chạm mạnh hơn vào thành bình đồng thời mật độ phân tử hơi cũng tăng dẫn đến áp suất hơi bão hoà tăng .
Có thể giải thích điều này như thế nào ?
Các thí nghiệm chứng tỏ rằng : áp suất hơi bão hoà còn phụ thuộc vào bản chất của chất lỏng .
Xem bảng : Xét ở cùng nhiệt độ 20 o C



Liệu áp suất hơi bão hoà có phụ thuộc vào yếu tố nào nữa không ?

Kết luận về tính chất của áp suất hơi bão hoà :

ở nhiệt độ xác định , áp suất hơi bão hoà có giá trị cực đại
áp suất hơi bão hoà không phụ thuộc thể tích hơi .
ở cùng một nhiệt độ , áp suất hơi bão hoà của các chất lỏng khác nhau thì khác nhau .
Với cùng một chất lỏng , áp suất hơi bão hoà phụ thuộc nhiệt độ , khi nhiệt độ tăng thì áp suất hơi bão hoà tăng .
2. Hơi khô và hơi bão hoà
Hơi khô là hơi chưa bão hoà
Hãy phân biệt hơi khô và hơi bão hoà !
3.Cách biến hơi khô thành hơi bão hoà và ngược lại :



Có cách nào biến hơi khô thành hơi bão hoà và ngược lại ?
Bảng đặc tính hơi nước bão hoà
ở 20 oC hơi nước có áp suất là 12,79mmHg .
Hỏi :
1.Hơi nươc khi đó đã bão hoà chưa ?
2.Muốn biến hơi đó thành hơi bão hoà phải làm thế nào ?
Trả lời :
Giữ nguyên nhiệt độ , tăng áp suất (nén) hơi tới áp suất 17,54mmHg .
Hạ nhiệt độ cho tới khi áp suất hơi bằng áp suất hơi bão hoà ở cùng nhiệt độ .
3.Cách biến hơi khô thành hơi bão hoà và ngược lại
+ Cách biến hơi khô thành hơi bão hoà
- Nén khối khí ở nhiệt độ không đổi để cho áp suất tăng tới giá trị của hơi bão hoà ứng với nhiệt độ đó .
- Làm lạnh khối khí ở thể tích không đổi cho đến khi áp suất của hơi trong bình bằng áp suất hơi bão hoà ở cùng nhiệt độ .
+ Cách biến hơi bão hoà thành hơi khô :
- Cho khối khí dãn nở ở nhiệt độ không đổi
- Tăng nhiệt độ đẳng tích
-Vừa nung nóng vừa cho dãn nở .
Em có biết ?
Mỗi một chất lỏng có một nhiệt độ tới hạn nhất định
Để hoá lỏng chất khí hoặc hơi nguời ta :
- Tăng áp suất của khí
- Hoặc giảm nhiệt độ
Tuy nhiên các thí nghiệm cho thấy chỉ có thể làm cho hơi hoá lỏng khi nhiệt độ của hơi thấp hơn một giá trị xác định nào đó ứng với từng loại chất hơi . Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ tới hạn
Thí dụ : Nước có nhiệt độ tới hạn là 374oC, ête: 194oC
khí cacbonic: 31oC . Hyđrô: - 240oC , ôxy: - 118oC
Tại sao ở điều kiện bình thường không thể có Ôxy và Hyđrô lỏng ?

Củng cố bài
Chọn câu đúng .
Các tính chất của áp suất hơi bão hoà là :
A. ở nhiệt độ xác định áp suất hơi bão hoà có giá trị cực đại
B. áp suất hơi bão hoà không phụ thuộc thể tích hơi .
C. áp suất hơi bão hoà phụ thuộc nhiệt độ
D. áp suất hơi bão hoà phụ thuộc bản chất chất lỏng
E. Cả A, B , C , D
Đáp án chọn : E .
Câu nào sau đây là sai ?

A. ở một nhiệt độ nào đó áp suất hơi bão hoà cực đại là do mật độ phân tử hơi cực đại
.B .Có thể biến hơi khô thành hơi bão hoà bằng cách nén đẳng nhiệt để áp suất hơi bằng áp suất hơi bão hoà ở cùng nhiệt độ
C.Khi đun nóng đẳng tích , có thể biến hơi khô thành hơi bão hoà .
D. áp suất hơi bão hoà của nước nhỏ hơn áp suất hơi bão hoà của ête ở cùng nhiệt độ
. Đáp án : C
Trả lời các câu hỏi sau :
1.Một lượng hơi nước bão hoà ở 100 0C chiếm một thể tích nào đó . Ap suất hơi sẽ là bao nhiêu nếu thể tích của hơi giảm đi một nửa khi nhiệt độ không đổi ?
Trả lời : Ap suất sẽ không thay đổi : pbh=760mmHg.
2. Người ta có thể hoá lỏng khí CO2 ở 25 0C và ở 350C được không?
Trả lời : ở 25 0C thì được, còn ở 35 0C thì không, vì 35 0C lớn hơn nhiệt độ tới hạn của CO2.
Hướng dẫn học bài ở nhà .
Trả lời các câu từ 1 => 2 SGK
Làm các bài : 3.1=> 3.4 SBT
Giải thích tác dụng của nồi áp suất
Tìm hiểu các hiện tượng liên quan đến hơi nước trong không khí
Bài học đến đây là kết thúc .
Chúc các em thành công !
Bảng đặc tính hơi nước bão hoà
Bảng đặc tính hơi nước bão hoà