Bài 7. Áp suất

Năm hoc: 2008 - 2009
Người thực hiện: Nguyễn Quốc Trị
Đơn vị công tác : Trường THCS Chí Hoà
Kiểm tra bài cũ
Trọng lực là gì? Trọng lực có điểm đặt, có phương và chiều như thế nào?
Trả lời:
Trọng lực là lực hút của Trái đất .Trọng lực có điểm đặt vào vật, có phương thẳng đứng và có chiều từ trên xuống dưới.
Tại sao máy xúc nặng nề lại chạy được trên nền đất mềm, còn ô tô nhẹ hơn nhiều lại có thể bị lún bánh và bị sa lầy trên chính quãng đường này?
Hai hình ảnh này mô tả hiện tượng gì?
áp lực là gì?
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
P
P
Cho ví dụ minh hoạ?
2. Ví dụ:
I. áp lực là gì?
1.Định nghĩa:
áp lực có điểm đặt và hướng như thế nào?
áp lực đặt lên mặt bị ép và hướng từ ngoài vào trong mặt bị ép.
Trong số các lực được ghi ở hình 7.3a và 7.3b, thì lực nào là áp lực?
C1
Lực của máy kéo tác dụng lên mặt đường.
Lực của máy kéo tác dụng lên khúc gỗ.
Lực của mũi đinh tác dụng lên gỗ.
Lực của ngón tay tác dụng lên đầu đinh.
Hình 7.1
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
2. Ví dụ:
I. áp lực là gì?
1.Định nghĩa:
Bài tập:
Hãy chọn câu phát biểu đúng.
A. áp lực là lực tác dụng lên mặt bị ép.
B. áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
C. Lực tác dụng lên mặt bị ép gọi là áp lực.
D. không có câu phát biểu nào đúng.

áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Em hãy dự đoán xem tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
*Dự đoán: Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào độ lớn của áp lực và diện tích bị ép
Hãy nêu phương án thí nghiệm để kiểm tra tác dụng của áp lực vào một trong hai yếu tố đó?
+Phương án: Nghiên cứu tác dụng của áp lực phụ thuộc vào một trong hai yếu tố nào đó thì cho yếu tố đó thay đổi, còn yếu tố còn lại giữ không đổi.
*Thí nghiệm kiểm tra:
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
*Dự đoán: Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào độ lớn của áp lực và diện tích bị ép
+Phương án: Nghiên cứu tác dụng của áp lực phụ thuộc vào một trong hai yếu tố nào đó thì cho yếu tố đó thay đổi, còn yếu tố còn lại giữ không đổi.
*Thí nghiệm kiểm tra.
Để tiến hành thí nghiệm theo phương án này ta cần những dụng cụ gì?
Với dụng cụ này các bước tiến hành thí nghiệm của ta là gì?
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
* Thí nghiệm kiểm tra:
Bước 1: Giữ nguyên diện tích bị ép và thay đổi áp lực, đo độ lún.
Bước 2: Giữ nguyên áp lực và thay đổi diện tích bị ép, đo độ lún
Từ đó nhận xét độ lún để rút ra kết luận
* Dự đoán: Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào áp lực và diện tích bị ép.
So sánh các áp lực, diện tích bị ép và độ lún của khối kim loại xuống bột hoặc cát mịn của trường hợp (1) với trường hợp (2), của trường hợp (1) với trường hợp (3). Tìm các dấu"=", ">", "<" thích hợp cho các ô trống của bảng 7.1.
C2
Bảng 7.1
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
* Thí nghiệm kiểm tra:
* Dự đoán: Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào áp lực và diện tích bị ép.
Chọn từ thích hợp vào các chỗ trống của kết luận dưới đây:
Tác dụng của áp lực càng lớn khi áp lực .....và diện tích bị ép ....
C3
càng lớn
càng nhỏ
Muốn tăng tác dụng của áp lực phải có những biện pháp nào?
Tăng F, giữ nguyên S
Giảm S, giữ nguyên F
Đồng thời tăng F và giảm S
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Công thức tính áp suất
a. Định nghĩa:
áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.
b. Công thức.
p
F
S
=
( N/m2)
F: là áp lực(N)
S: là diện tích bị ép(m2)
P: là áp suất
1N/m2 = 1pa
áp suất là gì?
áp suất p được tính theo công thức nào?
Em hãy giải thích ý nghĩa của các đại lượng dùng trong công thức?
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Công thức tính áp suất.
a. Định nghĩa:
áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.
b. Công thức.
p
F
S
=
( N/m2)
F: là áp lực(N)
S: là diện tích bị ép(m2)
P: là áp suất
1N/m2 = 1pa
III. Vận dụng.
Tại sao máy xúc nặng nề lại chạy được trên nền đất mềm, còn ô tô nhẹ hơn nhiều lại có thể bị lún bánh và bị sa lầy trên chính quãng đường này?
Tại vì máy xúc chạy bằng xích, diện tích tiếp xúc lớn nên áp suất gây ra bởi trọng lượng nhỏ do đó không bị lún.
Ô tô chạy bằng bánh, diện tích tiếp xúc nhỏ nên áp suất gây ra bởi trọng lượng lớn do đó ô tô bị lún và bị xa lầy.
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Công thức tính áp suất.
a. Định nghĩa:
áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.
b. Công thức.
F
S
=
( N/m2)
F: là áp lực(N)
S: là diện tích bị ép(m2)
P: là áp suất
1N/m2 = 1pa
III. Vận dụng.
Dựa vào nguyên tắc nào để làm tăng giảm áp suất? Nêu những ví dụ về việc tăng giảm áp suất trong thực tế?
C4
Trả lời:
p
Nguyên tắc tăng áp suất:
- F không đổi, S giảm.
- S không đổi, F tăng.
- Vừa tăng F, vừa giảm S.
Từ công thức:
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Công thức tính áp suất
a. Định nghĩa:
áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.
b. Công thức.
p
F
S
=
( N/m2)
F: là áp lực(N)
S: là diện tích bị ép(m2)
P: là áp suất
1N/m2 = 1pa
III. Vận dụng.
C5
Một xe tăng có trọng lượng 340000N. Tính áp suất của xe tăng lên mặt đường nằm ngang, biết rằng diện tích tiếp xúc của các bản xích với mặt đất là 1,5m2. Hãy so sánh áp suất đó với áp suất của một ô tô nặng 20000N có diện tích các bánh xe tiếp xúc với mặt đất nằm ngang là 250cm2.
Tóm tắt
F1= 340000N
S1= 1,5m2
F2= 20000N
S2= 250cm2 = 250.10-4m2
P1= ?
P2 = ?
So sánh p1 với p2 ?
Bài giải:
áp suất của xe tăng lên mặt đường nằm ngang là:

P1 =
F1
S1
F2
P2 =
S2
=
=
340000
1,5
226666,6N/m2
áp suất của ô tô lên mặt đường nằm ngang là:
=
20000
250.10 - 4
=
800000N/m2
So sánh:
Ta thấy p2 > p1 , tức là áp suất của xe tăng lên mặt đường nằm ngang cón nhỏ hơn nhiều áp suất của ô tô . Do đó xe tăng chạy được trên nền đất mềm.
áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.
I. áp lực là gì?
II. áp suất.
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Công thức tính áp suất
a. Định nghĩa:
áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.
b. Công thức.
p
F
S
=
( N/m2)
F: là áp lực(N)
S: là diện tích bị ép(m2)
P: là áp suất
1N/m2 = 1pa
III. Vận dụng.
Bài tập: Trong những trường hợp sau đây, áp suất của một người tác dụng lên sàn là nhỏ nhất?
Đứng thẳng hai chân.
Co một chân lên.
Nằm trên sàn.
Ngồi xuống.

Dặn dò
Học thuộc phần ghi nhớ.
Làm bài tập trong sách bài tập.
Đọc trước bài 8: áp suất chất lỏng - Bình thông nhau.
Cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh
Trường THCS Chí Hoà