Bài 60. Động vật quý hiếm

Kiểm tra bài cũ
1. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học?
2. Nêu các biện pháp đấu tranh sinh học?
Đáp án
1. Là biện pháp sử dụng sinh vật hoặc sản phẩm của chúng để ngăn chặn hoặc giảm bớt thiệt hạI do sinh vật hai gây ra
2.-Sử dụng thiên địch: -sử dụng thiên địch tiêu diệt sinh
vật hại
-sử dụng trứng của những thiên địch
kí sinh vào sinh vật hại và trứng
của nó
-Sử dụng vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm cho sinh vật hại
-Gây vô sinh diệt động vật hại
DộNG V?T QUí HI?M
BÀI 60
? Thế nào là động vật quý hiếm
- Động vật quý hiếm là những động vật có giá trị về nhiều mặt như :dược phẩm , thực phẩm , làm cảnh , mĩ nghệ , ...và có số lượng giảm sút
Voọc ngũ sắc ở Đà Nẵng , Việt Nam
.
?Kể tên một số động vật quý hiếm mà em biết
I. Thế nào là động vật quý hiếm
Tê giác một sừng
Một số động vật quý hiếm
Voi châu phi
Tê giác đen
Gấu bắc cực loài rùa khổng lồ
Chuột nhảy
Lợn biển
khỉ đen
Gấu bắc cực
?Các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam
? Có 4 cấp độ :
- Cấp độ CR : rất nguy cấp, giảm số lượng 80%.
- Cấp độ EN : nguy cấp, giảm số lượng 50%.
- Cấp độ VU : sẽ nguy cấp, giảm số lượng 20%.
- Cấp độ LR : ít nguy cấp, ĐV được nuôi ho?c b?o t?n
VD1. hươu xạ
II. Ví dụ minh hoạ các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt
A. Một số ví dụ
Mô tả:
Cỡ nhỏ thân hình cân đối, thon nhẹ. Dài thân 680 - 793mm, dài đuôi 25 - 30mm, dài bàn chân sau 195 - 211mm, trọng lượng 6 - 10kg. Lông dày, rậm, màu nâu thẫm, lưng màu nâu xám. Bốn chân mảnh khảnh. Con đực và cái đều không có sừng. Con đực có tuyến xạ (40 - 60 x 30mm) nằm ở giữa rốn và cơ quan sinh dục, con cái không có tuyến xạ.

Phân bố.
Việt Nam: Cao Bằng (Trùng Khánh, Quảng Hoà, Thạch An, Bảo lạc, Ba Bể), Lạng Sơn (Hữu Lũng, Bằng Mạc, Chi Lăng, Tràng Định), Bắc Thái (Bắc Cạn, Võ Nhai)
Thế giới: Liên Xô (cũ) Nêpan, Ấn Độ (Assam. Sikkim), Mianma, Mông Cổ, Trung Quốc, Triều Tiên.
Giá trị:
Loài quí hiếm. Giá trị chủ yếu là tuyến xạ được dùng làm thuốc chữa một số bệnh và chất định hương cho nước hoa và xà bông cao cấp. Có thể thuần dưỡng nuôi bán tự nhiên ở một số vùng núi Đông &Tây bắc nước ta
Tình trạng:
Số lượng ít, bị săn bắn thường xuyên. Nhiều vùng trước đây có hươu xạ như (Thượng Cường, Mai Sao, Ô Châu - Lạng Sơn, Bắc Cạn - Bắc Thái) hiện nay không còn nữa. Số lượng hươu xạ hàng năm giảm từ 200 - 400 con. Mức độ đe dọa: bậc CR.
VD2.voọc ngũ sắc
Voọc ngũ sắc (Semnopithecus nigripes Milne ) có mặt và cổ có khoang màu hạt dẻ. Trán, đỉnh đầu màu xám đen. Bộ lông dày mềm mại nhiều màu sặc sỡ. Lưng đốm đen xám. Chân, tay và đuôi rất dài (hơn 580mm). Hông trắng chuyển sang xám đen. Vùng bẹn và đuôi trắng đục.
Thức ăn cùa chúng là quả, hạt, lá cây rừng, ngô khoai, sắn và rau xanh trên nương rẫy. Voọc ngũ sắc sinh sản rải rác quanh năm nhưng thường vào mùa xuân, mỗi năm đẻ 1 lứa, mỗi lứa 1 con. Voọc ngũ sắc thường sống trong rừng già trên núi cao từ 300 m trở lên so với mặt biển. Nơi ở của chúng là những cánh rừng rậm trên đỉnh núi hoặc bên sườn núi có độ dốc lớn. Chúng sống thành từng nhóm 3 - 5 cá thể. Hoạt đông kiếm ăn vào hai buổi sáng và chiều ở trên cây, ít khi xuống mặt đất. Buổi trưa và ban đêm trở về nghỉ ngơi thường cố định khá lâu. Di chuyển chậm chạp hơn vượn và gây ra nhiều tiếng động xào xạc cành cây, rất dạn người.
Voọc ngũ sắc chỉ có ở Việt Nam: Kontum (Sa Thầy), Đắc Lắc (Nam Ca), Lâm Đồng (Di Linh), thành phố Hồ Chí Minh.
Sách đỏ thế giới xếp voọc ngũ sắc vào bậc E. Ở nước ta trong những năm trước đây voọc ngũ sắc có ở nhiều nơi. Trong nhiều năm gần đây, do săn bắn quá mức, nhiều nơi đã trở nên rất hiếm. Mức độ đe dọa: bậc V.
Lần đầu tiên, san hô được đưa vào sách đỏ 2007. Những hiện tượng thời tiết bất thường như El Nino đã đẩy san hô Galapagos vào tình trạng nguy kịch. Các nhà khoa học lo rằng hiện tượng trái đất ấm lên sẽ khiến El Nino xuất hiện ngày càng nhiều và làm cho san hô không thể khôi phục được..
Loài cá sọc Banggai thường được nuôi trong các bể cá cũng đã nằm vào danh sách đỏ năm nay. Trong tự nhiên, chúng chỉ có ở quần đảo Banggai ở Indonesia. Sức ép của con người như đánh bắt cá và sự biến đổi khí hậu cũng dẫn đến sự suy giảm dân số loài này.
Rắn chuông đảo Santa Catalina ở Mexico có bộ da đẹp khiến chúng trở thành mục tiêu của những kẻ đi săn. Khu vực sinh sống của chúng cũng bị thu hẹp do các thành phố ngày càng mở rộng.
Lợn vòi miền núi là loài bị nguy cấp nhất trong số bốn loài lợn vòi. Theo IUCN năm 1996 thì lợn vòi núi là loài nguy cấp. Theo các nhà khoa học thì nó có thể bị tuyệt chủng vào năm 2014 nếu như con người không có chính sách, biện pháp bảo vệ.
Loài vượn cáo chỉ ăn măng non này chỉ định cư ở một khu vực nhỏ phía đông nam hòn đảo Madagascar chỉ còn tồn tại khoảng 200 cá thể.
B. Dựa vào thông tin trong SGK hãy hoàn thành bảng sau
rất nguy cấp(CR)
rất nguy cấp(CR)
Nguy cấp(EN)
Nguy cấp(EN)
sẽ nguy cấp(VU)
sẽ nguy cấp(VU)
Ít nguy cấp(LR)
Ít nguy cấp(LR)
Ít nguy cấp(LR)
Ít nguy cấp(LR)
Kĩ nghệ khảm trai
Dược liệu,chất định hương cho nước hoa
Giá trị thực phẩm
Thẩm mĩ, dược liệu
Thực phẩm
Dược liệu chữa hen , tăng sinh lực
Dược liệu , động vật thí nghiệm
Thẩm mĩ, chim cảnh
Thẩm mĩ
Thẩm mĩ , chim cảnh
? Động vật quý hiếm có những giá trị gì?
? Cần có những biện pháp gì để bảo vệ động vật quý hiếm?
Cấm săn bắt, buôn bán trái phép động vật quý hiếm
Bảo vệ môi trường sống của động vật
Đẩy mạnh việc chăn nuôi , xây dựng khu dự trữ thiên nhiên
Tàn phá rừng – tàn phá môi trường sống của động vật
? Tại sao phải bảo vệ động vật quý hiếm
? Bản thân em phải làm gì để bảo vệ động vật quý hiếm
III. Bảo vệ động vật quý hiếm
Bài tập: Nối câu ở cột A với câu ở cột B cho phù hợp
Đáp án : 1-c ; 2-b; 3-a; 4- d