Bài 6. Truyện Kiều của Nguyễn Du

Phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố Sơn Tây

Thao giảng văn học lớp 9
Người thực hiện: Nguyễn Xuân Sanh
Trường THCS Sơn Đông
Đàn Kiều
Thúy Kiều
Phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố Sơn Tây

Người thực hiện: Nguyễn Xuân Sanh
Trường THCS Sơn Đông


Giới thiệu CD Truyện Kiều
I. Nguyễn Du
1.Cuộc đời tác giả


2 .Sự nghiệp văn học
II. Truyện Kiều:
1.Tên và lai lịch của Truyện Kiều

2.Tóm tắt truyện
3. Giá trị nội dung, nghệ thuật.
4.Sức sống của Truyện Kiều.
5. Hạn chế
Ti?t:26
Truyện Kiều của Nguyễn Du
Nôi dung chính
Tiết:26
Truyện Kiều cña NguyÔn Du
I Nguyễn Du
1.Cuộc đời tác giả
*Tên tuổi:
-Tên chữ: Tố Như
-Hiệu :Thanh Hiên
- Sinh:03/01/1765

Tượng Nguyễn Du ở Tiên Điền
* Gia đình:
- Đại quý tộc
- Cha là Nguyễn Nghiễm
- Mẹ là Trần Thị Tân
Đền thờ cha Nguyễn Du( Nguyễn Nghiễm) ở Nghi Xuân- Hà Tĩnh
Xứ Kinh Bắc- Quê mẹ Nguyễn Du
Núi Hồng Lĩnh
Dòng sông Lam
Quê hương Tiên Điền xưa và nay
*Bản thân và thời đại.
- 4 tuæi må c«i cha, 12 tuæi må c«i mÑ
-Năm 18 tuổi thi hương và đỗ tam trường
-Năm 1789 làm quan cho nhà Lê.
§êi sèng XH ®en tèi, nh©n d©n khëi nghÜa kh¾p n¬i.
NhiÒu n¨m sèng ch×m næi n¬i ®Êt B¾c.
Quê hương Thái Bình –nơi Nguyễn Du đã từng sống
- Chøng kiÕn sù thèi n¸t cña chÕ ®é PK.
- HiÓu t©m t­ nguyÖn väng cña nh©n d©n.

-Năm 1813 đi sứ sang Trung Quốc
-Năm 1820 chuẩn bị đi sứ lần 2
I.Tác giả Nguyễn Du
1.Cuộc đời tác giả (1765- 1820)
*Tên tuổi:
* Gia đình
*Bản thân và thêi đại

2 .Sự nghiệp văn học:
*Tác phẩm chữ Hán
-Thanh Hiên thi tập
_Nam trung tạp ngâm
- Bắc hành tạp lục
*Tác phẩm chữ Nôm
- TruyÖn KiÒu
-Văn chiêu hồn
-Văn tế hai cô gái Trường Lưu.
- Bµi th¬ th¸c lêi trai ph­êng nãn.
Văn chiêu hồn
Sự nghiệp văn học
Chữ Hán
Thanh Hiên thi tập
Nam trung tạp ngâm
Bắc hành tạp lục
243 bài
Chữ Nôm
Truyện Kiều
(Đoạn trường tân thanh)
Văn chiêu hồn
...

Tầm vóc của thiên tài văn học Nguyễn Du
là ở cả sáng tác chữ Hán và chữ Nôm, đặc
biệt là kiệt tác Truyện Kiều. Từ tác phẩm
này, Nguyễn Du là người có công đầu
trong việc phát triển nền thơ ca dân
tộc bằng chữ Nôm.
II.Truyện Kiều:
1.Tên và lai lịch của Truyện Kiều
*Tên: Đoạn Trường Tân Thanh
( Kim V©n KiÒu T©n TruyÖn )


Trang bìa- Kim Vân Kiều Tân Truyện
(Đoạn Trường Tân Thanh)
Trang ®©u Kim V©n KiÒu T©n TruyÖn
*Lai lịch
-Được viết theo “Kim Vân Kiều Truyện”
của Thanh Tâm Tài Nhân

Kim Vân Kiều Truyện (Bản cổ )
Tái bản
So sánh
Kim Vân Kiệu Truyện
(Thanh Tâm Tài Nhân: 1521-1593)
Tiểu thuyết chương hồi( 20 hồi).
Tiểu thuyết dâm thư.
Mờ nhạt trong tiẻu thuyết chương hồi thời Minh Thanh
( Tây du ký- Ngô Thừa Ân, Thuỷ hử- Thi Nại Am, Hồng Lâu mộng- Tào Tuyết Cần.)
Truyện Kiều
(Nguyễn Du: 1765- 1820)
Thơ ca bằng chữ Nôm
( 3254 câu lục bát).
Tràn đầy tinh thần nhân đạo, mang giá trị thẩm mỹ cao.
Kiệt tác của văn học dân tộc Việt Nam
*Hămlet-W. Sễcxpia( Anh-1564- 1616)- nguồn gốc truyện dân gian thời trung cổ( Anh)
*Rômêô và Giuliet- W.Sêxcpia- nguồn gốc từ truyện thơ của Atơ Baruc (Anh).
*Tu viện thành Pácmơ- Xtanhdan( Pháp- 1783-1842)- nguồn gốc từ tập biên niên sử của nước ý.
* Tây Du Ký( Ngô Thừa Ân), Tam quốc ( La Quán Trung), Truyền kỳ mạn lục( Nguyễn Dữ). đều lấy cốt truyện từ dân gian.
" Mực muốn múa, bút muốn bay, văn muốn nhảy, chữ muốn nói khiến người cười, người khóc"
( Đào Nguyên Phổ)
" Bút pháp quá yếu. Phẩm tiết kỳ lạ, đức hạnh tột cùng của người xưa không may rơi vào sách của kẻ tầm thường." (Tôn Gia Đệ).
2.Tóm tắt truyện
( 3254 c©u lôc b¸t )
- Gặp gỡ và đính ước.

- Gia biến và lưu lạc.

- Đoàn tụ
Thuý Kiều là một thiếu nữ tài sắc vẹn toàn, con gái một gia đình trung lưu lương thiện, sống trong cảnh "êm đềm trướng rủ màn che" bên cạnh cha mẹ và hai em là Thuý Vân và Vương Quan. Trong buổi du xuân trong tiết Thanh minh, Thuý Kiều gặp chàng kim Trọng "phong tư tài mạo tót vời" . Giữa hai người chớm nở một mối tình đẹp. Kim Trọng đến ở trọ cạnh nhà Thuý Kiều. Nhân trả chiếc thoa rơi, Kim Trọng đã gặp Kiều bày tỏ tâm tình. Hai người chủ động, tự do đính ước với nhau.
a. G?p g? v� dớnh u?c

“Dưới cầu nước chảy trong veo
Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt tha”

“Trong như tiếng hạc bay qua
Đục như tiếng suối mới sa nửa vời”
b- Gia biến và lưu lạc.

Trong khi Kim Trọng về quê chịu tang chú, gia đình Kiều bị mắc oan. Kiều nhờ Vân trả nghĩa cho Kim Trọng còn nàng thì bán mình chuộc cha. Thuý Kiều bị bọn buôn người là Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh lừa gạt, đẩy vào Lầu xanh. Sau đó, nàng được Thúc Sinh, một khách làng chơi hào phóng, cứu vớt khỏi cuộc đời kỹ nữ. Nhưng rồi Kiều bị vợ cả của Thúc Sinh là Hoạn Thư ghen tuông, đày đoạ. Thuý Kiều phải trốn đến nương nhờ cửa Phật. Sư Giác Duyên vô tình gửi nàng cho Bạc Bà- kẻ buôn người như Tú Bà, nên Kiều lần thứ hai rơi vào Lầu xanh. ở đây, Thuý Kiều gặp Từ Hải. một anh hùng " đội trời đạp đất". Tù Hải lấy Kiều, giúp nàng báo ân báo oán. Do mắc lừa quan tổng đốc trọng thần Hồ Tôn Hiến, Từ Hải bị giết, Thuý Kiều phải hầu đàn, hầu rượu Hồ Tôn Hiến rồi bị ép gả cho viên thổ quan. Đau đớn, tủi nhục, Kiều trẫm mình ở sông Tiền Đường. Nhưng nàng được sư Giác Duyên cứu và lần thứ hai Kiều nương nhờ cửa Phật.
“Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung”
“ Bốn dây như khóc như than
Khiến người trên tiệc cũng tan nát lòng”
Sau nửa năm về Liêu Dương chịu tang chú. Kim Trọng trở lại tìm Kiều. Hay tin gia đình Kiều bị bị tai biến và nàng phải bán mình chuộc cha, chàng đau đớn vô cùng. Tuy kết duyên với Thuý Vân nhưng Kim Trọng chẳng thể nào nguôi được mối tình say đắm. Chàng quyết cất công lặn lội đi tìm Thuý Kiều. Nhờ gặp được sư Giác duyên mà Kim, Kiều tìm được nhau, gia đình đoàn tụ. Chiều ý mọi người, Thuý Kiều nối lại duyên với Kim Trọng nhưng cả hai cùng nguyện ước "duyên đôi lưa cũng là duyên bạn bầy ".
c. Do�n t?
Cảnh đoàn viên
*Các nhân vật trong Truyện Kiều
a.Chính diện: Thuý Kiều,Thuý Vân, Từ Hải, Kim Trọng,Giác Duyên,Vương Quan….

“Râu hùm hàm én mày ngài
Vai năm tấc rộng thân mười thước cao”
b.Phản diện: Mã Giám Sinh,Tú Bà,Sở Khanh,Hồ Tôn Hiến…
Tú Bà
M· Gi¸m Sinh
Sở Khanh
Hồ Tôn Hiến
C.Trung gian: Hoạn Thư, Thúc Sinh,
Thúc ông…
a.Giá trị nội dung
*Giá trị nhân đạo
-D? cao tỡnh yờu t? do
-Khỏt v?ng cụng lý
-Ca ng?i ph?m ch?t cao d?p c?a con ngu?i
3.Giá trị néi dung vµ nghÖ thuËt
“ Cửa ngoài vội rủ rèm the
Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình”
Cảnh đoàn viên- một trong những cảnh thê hiện giá trị nhân đạo của tác phẩm
*Gi¸ trÞ hiÖn th­c
-Lên án các thế lực chà đạp lên con người:
+.Đồng tiền
+.Quan lại
+.Nhà chứa
a. Gi¸ trÞ nghÖ thuật
*Thể loại
Thơ lục bát
*Kết cấu
Ba phần hợp lí mạch lạc

*Xây dựng nhân vật điển hình
Một hai nghiêng nước nghiêng thành
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai
Nhác trông nhờn nhợt màu da
ăn gì to lớn đẫy đà làm sao!
*Ngôn ngữ: Giản dị mà sang trọng,dân gian mà bác học
“ Sen tàn cúc lại nở hoa
Sầu dài ngày ngắn đông đà sang xuân”
“ Cỏ non xanh rợn chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
“Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng”
" Lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía, ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột. Tố Như sử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đậm tình đã thiết. Nếu không phải có son mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đời thì tài nào có cái bút lực ấy"
( Mộng Liên Đường).
4. Søc sèng cña TruyÖn KiÒu.
- Dự báo cuộc đời: Bói Kiều
- Ca nhạc dân gian:ca trù ,lẩy Kiều,vịnh Kiều, tËp kiÒu…

Các em lắng nghe Ca trù
Gia thế và tài sắc chị em Thuý Kiều
Lắng nghe lẩy Kiều
Tài mệnh ghét nhau

5.Hạn chế:
Chịu ảnh hưởng của tư tưởng đạo Phật (§Þnh mÖnh,tµi mÖnh t­¬ng ®è…)

Nội dung chính
I. Nguyễn Du
1.Cuộc đời tác giả


2 .Sự nghiệp văn học
II. Truyện Kiều:
1.Tên và lai lịch của Truyện Kiều

2.Tóm tắt truyện
3. Giá trị nội dung, nghệ thuật.
4.Sức sống của Truyện Kiều.
5. Hạn chế
Ghi nhớ
Nguyễn Du là thiên tài văn học, danh nhân văn hoá, nhà nhân đạo chủ nghĩa, có đóng góp to lớn đối với sự phát triển của văn học Việt nam.
Truyện Kiều là kiệt tác văn học, kết tinh giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và thành tựu nghệ thuật tiêu biểu của văn học dân tộc.
Em hãy nhận diện các bức tranh thể hiện một số đoạn trong Truyện Kiều?
( gợi ý: theo trình tự tác phẩm)
Chị em Thúy Kiều
Who is this ???
Tiết thanh minh
Gia đình gặp
tai biến
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Kiều đánh đàn cho Hoạn Thư, Thúc Sinh
Kiều trốn khỏi nhà Hoạn Thư
Who is this ???
Kiều gặp Từ Hải
Từ Hải chết đứng
Kiều tự tử ở sông Tiền Đường
Vãi Giác Duyên cứu Kiều
Thúy Kiều quy y cửa Phật
Kim- Kiều
tái hợp
Đoàn viên
Trò chơi ô chữ
H
đ
G
N
X
A
U
N
H
ư
ố
T
T
ư
N
đ
ã
à
ờ
N
G
M
I
á
M
S
I
N
H
S
ở
K
A
N
H
ă
M
X
ă
M
đ
M
T
I
ê
N
T
B
I
O
à
T
ụ
ề
1.Đây là tên chữ của tác giả Truyện Kiều
2. Tên dòng sông- nơi Kiều đã trẫm mình tự vẫn.
3.Tên buôn người giả danh trí thức.
4. Nhân vật siêu lừa đảo đàn bà, con gái.
5.Một động từ miêu tả những bước chân của Kiều khi chủ động sang nhà Kim Trọng ở trọ.
6. Tên người kỹ nữ dã chết đầy thương cảm.
7. Tên mụ chủ chứa Lầu Xanh
8. Tên phần kết của Truyện Kiều.
Nghi Xuân
Xin chân thành cảm ơn !