Bài 6. Truyện Kiều của Nguyễn Du

Chào mừng quí thầy cô về dự giờ lớp 9A4.
Qua đoạn trích “Hoàng Lê nhất thống chí” - Ngô Gia Văn Phái -(Hồi 14), em cảm nhận hình ảnh người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ như thế nào?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Quang Trung là một vị vua yêu nước, sáng suốt, có tài cầm quân.
Ông rất mưu trí và táo bạo : vừa bí mật, vừa bất ngờ, vừa mềm
mại, vừa quyết liệt, đảm bảo thắng lợi mà tránh được hao binh,
tổn tướng …
Mời các em lắng nghe
Thứ sáu, ngày 25 tháng 09 năm 2009.

TRUYỆN KIỀU
CỦA NGUYỄN DU
Tiết 26
I. Tác giả :
TRUYỆN KIỀU
Tiết 26 :
CỦA NGUYỄN DU
Trình bày vài nét sơ lược về tiểu sử tác giả?
- Gia đình quý tộc nhiều đời
làm quan.
- Đỗ tam trường, từng sống lưu lạc.
- Làm quan thời nhà Nguyễn (chánh sứ).
- Người có kiến thức sâu rộng, am hiểu văn hoá dân tộc Việt Nam và Trung Quốc.
- 1965 : Danh nhân văn hoá thế giới.
NGUYỄN DU
TRUYỆN KIỀU
Tiết 26 :
Sự nghiệp văn học
Chữ Hán :
- Thanh Hiên thi tập.
- Nam trung tạp ngâm.
- Bắc hành tạp lục.
Chữ Nôm :
- Truyện Kiều.
(Đoạn trường tân thanh)
- Văn chiêu hồn …
Xuất sắc nhất là kiệt tác Truyện
Kiều.
Nguyễn Du có công đầu trong việc
phát triển nền thơ ca dân tộc bằng
chữ Nôm.
CỦA NGUYỄN DU
I. Tác giả :






II. Tác phẩm :
Hãy nêu nguồn gốc của Truyện Kiều?
TRUYỆN KIỀU
TRUYỆN KIỀU
Tiết 26 :
1. Nguồn gốc :
Dựa theo “Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc).
Kim Vân Kiều truyện (bản cổ)
CỦA NGUYỄN DU
“ Bút pháp quá yếu. Phẩm tiết kỳ lạ, đức hạnh tột cùng của người xưa không may rơi vào sách của kẻ tầm thường…” (Tôn Gia Đệ nhận xét “Kim Vân Kiều truyện”).
“ Mực muốn múa, bút muốn bay, văn muốn nhảy, chữ muốn nói khiến người cười, người khóc.”
( Đào Nguyên Phổ nhận xét về “Truyện Kiều”)







I. Tác giả :
II. Tác phẩm :
1. Nguồn gốc :
2. Bố cục :


Tiết 26 :
TRUYỆN KIỀU
3 phần.
3. Tóm tắt :
Hãy trình bày bố cục của Truyện Kiều?
Hãy tóm tắt nội dung của Truyện Kiều?
Theo em, tác phẩm Truyện Kiều xây dựng mấy tuyến nhân vật?
CỦA NGUYỄN DU
Chính diện: Thuý Kiều,
Thuý Vân, Từ Hải, Kim Trọng,
Giác Duyên, Vương Quan….







TỪ HẢI
b. Phản diện: Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh, Hồ Tôn Hiến…









c. Trung gian: Thúc Sinh …
4. Giá trị của tác phẩm :
a. Giá trị nội dung :
Giá trị nhân đạo:





Tiết 26 :
TRUYỆN KIỀU
Giá trị hiện thực :





- Đề cao tài năng, nhân phẩm và khát vọng chân chính …
- Niềm thương cảm trước số phận bi kịch ...
- Lên án, tố cáo thế lực xấu xa ...
- Phản ánh hiện thực một xã hội bất công, tàn bạo.
- Phản ánh số phận bi kịch của con người.
Hãy nêu giá trị về nội dung của tác phẩm Truyện Kiều?
Nhà văn Mộng Liên Đường nhận xét :
Lời văn hình như có máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột. Tố Như sử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đàm tình đã thiết. Nếu không có con mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt nghìn đời thì tài nào có cái bút lực ấy …
“Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân
Bâng khuâng nhớ cụ thương thân nàng Kiều ...
...Tiếng thơ ai động đất trời,
Nghe như non nước vọng lời
nghìn thu.
Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du,
Tiếng thương như tiếng mẹ ru
những ngày.”
(Kính gởi cụ Nguyễn Du
- Tố Hữu)

CỦA NGUYỄN DU
b. Giá trị nghệ thuật :
- Thành công ở các phương diện : ngôn ngữ, thể loại, kết cấu, nghệ thuật tự sự …
- Miêu tả nhân vật .
- Miêu tả thiên nhiên.
- Xây dựng nhân vật điển hình.
4. Giá trị của tác phẩm :
a. Giá trị nội dung :

Tiết 26 :
TRUYỆN KIỀU
Hãy nêu giá trị về nghệ thuật của tác phẩm Truyện Kiều?
- Ngôn ngữ văn học dân tộc đạt đến đỉnh cao rực rỡ.
CỦA NGUYỄN DU
Giá trị nhân đạo:





Giá trị hiện thực :






- Đề cao tài năng, nhân phẩm và khát vọng chân chính …
- Niềm thương cảm trước số phận bi kịch ...
- Lên án, tố cáo thế lực xấu xa ...
- Phản ánh hiện thực một xã hội bất công, tàn bạo.
- Phản ánh số phận bi kịch của con người.
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc, tạo ra những mẫu người với những tính cách tiêu biểu cho cái đẹp, cái xấu, cái thiện, cái ác... trong xã hội phong kiến suy tàn, thối nát.

    - Nghệ thuật tự sự, hấp dẫn, cảm động, tạo ra những tình huống, những bi kịch. Lúc miêu tả, lúc tả cảnh ngụ tình, lúc đối thoại, câu chuyện về nàng Kiều diễn biến qua trên ba nghìn câu thơ liền mạch.

    - Ngôn ngữ thi ca: Nguyễn Du đã kết hợp tài tình giữa ngôn ngữ bác học, sử dụng điển tích, thi liệu văn học cổ Trung Hoa với ca dao, tục ngữ, thành ngữ ... nâng lên thành một ngôn ngữ văn chương trong sáng, trau chuốt, mượt mà, mẫu mực. Cho đến nay chưa có nhà thơ Việt Nam nào viết thơ lục bát trên ba nghìn câu hay bằng Nguyễn Du.
“ Dưới trăng quyên đã gọi hè
Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông”
“ Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
“Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng”
“Sầu đông càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê”
“Người xuống ngựa, kẻ chia bào
Rừng phong thu đã nhuốm màu quan san”
- Tả Hồ Tôn Hiến : “Nghe càng đắm ngắm càng say
Lạ cho mặt sắt cũng ngây vì tình”.
- Tả Tú bà : “Thoắt trông nhờn nhợt màu da
Ăn gì cao lớn đẫy đà làm sao”.
- Tả Mã Giám Sinh : “Quá niên trạc ngoại tứ tuần
Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao
…. Ghế trên ngồi tót sỗ sàng …”
- Tả Sở Khanh : “Hình dung chải chuốt, áo khăn dịu dàng
… Mặt mo đã thấy ở đâu dẫn vào”.
Tiết 26 :
TRUYỆN KIỀU
I. Tác giả.
II. Tác phẩm.
1. Xuất xứ :
2. Bố cục :
3. Tóm tắt :
4. Giá trị của tác phẩm :




5. Sức sống của Truyện Kiều.
- Dự báo cuộc đời : Bói Kiều.
- Ca nhạc dân gian : ca trù, lẩy Kiều, vịnh Kiều …
Theo em, Truyện Kiều có sức sống trong lòng người dân Việt như thế nào?
CỦA NGUYỄN DU
“Lạy vua Từ Hải, lạy vãi Giác Duyên, lạy tiên Thúy Kiều, lạy Kim Trọng, Thúc Sinh...,”
5 kỷ lục thế giới
1. Truyện Kiều là quyển sách duy nhất trên thế giới có được hiện tượng chắp nhặt những câu thơ ở các chỗ khác nhau để thành nhiều bài thơ mới.
2. Là thi phẩm dài có nhiều bản dịch nhất ra cùng một ngoại ngữ.
3. Là thi phẩm có nhiều người viết về phần tiếp theo nhất trên thế giới.
4. Là cuốn sách duy nhất trên thế giới mà người ta có thể đọc ngược từ cuối lên đến đầu.
5. Cuốn sách duy nhất trên thế giới tạo ra quanh nó cả một loạt những loại hình văn hoá.

7 kỷ lục Việt Nam.
1. Là tác phẩm đã đưa một nhà thơ lên hàng danh nhân văn hoá thế giới.
2. Là cuốn sách duy nhất không phải viết ra để bói mà người dân vẫn dùng bói, được ông Phạm Đan Quế trình bày riêng thành quyển: Bói Kiều như một nét văn hoá.
3. Là quyển sách có được hiện tượng vịnh Kiều với hàng ngàn bài thơ vịnh.
4. Bộ phim đầu tiên của Việt Nam ra đời năm 1924 tại Hà Nội mang tên Kim Vân Kiều.
5. Thi phẩm có sách đề cập đến nhiều nhất với hàng trăm cuốn.
6. Là quyển sách gây nhiều giai thoại nhất.
7. Là cuốn sách được viết và đóng thành Truyện Kiều độc bản bằng chữ quốc ngữ nặng nhất ở VN do nhà thư pháp Nguyễn Đình thực hiện, nặng 50kg, trên khổ giấy 1m x 1,6m, hiện trưng bày tại Khu di tích Nguyễn Du huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
Tiết 26 :
TRUYỆN KIỀU
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Hãy so sánh về : cuộc đời của Vũ Nương (Chuyện
người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ) và cuộc
đời của Thuý Kiều (Truyện Kiều của Nguyễn Du)?
CỦA NGUYỄN DU
GIỐNG NHAU :
- Đều khát vọng về tự do công lí, về tình yêu, về hạnh phúc.
Nhưng là nạn nhân của xã hội bất công, tàn bạo, cùng có số phận bi kịch về cuộc đời.
Đều tượng trưng cho vẻ đẹp của người phụ nữ về tài sắc, về trí tuệ thông minh, về lòng hiếu thảo, sự thuỷ chung, trái tim yêu thương và lòng nhân hậu.
- Đều tìm đến cái chết để giải mọi nỗi oan ức, để giải thoát cuộc đời đầy đau khổ, oan nghiệt của mình.
KHÁC NHAU :
Vũ Nương là nạn nhân của chế độ phong kiến nam quyền bất công. Bi kịch xảy ra chủ yếu là bi kịch về gia đình bởi thói ghen tuông, ích kỉ, sự hồ đồ, vũ phu của người chồng. Trong đó có chiến tranh ngăn cách.
- Thuý Kiều là nạn nhân của xã hội đồng tiền bạc ác. Đồng tiền đã làm mất đi tình nghĩa con người.
1. Tên chữ của nhà thơ Nguyễn Du ?
Ố
N
Ả
R
C
N
H
G
I
I
H
Ư
Ọ
N
D
G
T
A
N
H
T
Ư
N
G
B
Í
Ê
N
Đ
T
H
Ừ
T
T
M
I
K
Á
I
G
Ư
S
Ơ
Ư
V
T
N
U
Ầ
L
T
5
5
2. Một người anh hùng cái thế ?
8
3. Một văn nhân hào hoa, phong nhã ?
1
2
3
4
4. Ngu?i hai l?n c?u giỳp Ki?u ?
6
7
8
11
13
15
12
8
5
5. Họ và tên nhân vật chính trong Truyện Kiều ?
6. Tác giả của “Kim Vân Kiều truyện” ?
7. Noi Thuý Ki?u b? Tỳ B� giam l?ng ?
8. Tên làng, nơi Nguyễn Du sinh ra và lớn lên?
N
T
T
I
A
N
D
Ê
v
H
H
D
A
N
H
N
H
Â
N
Đ
Ấ
T
H
I
Â
C
H
Â
V
I
15 Ô
Xếp lại
U
Ú
Y
K
Ề
N
Ệ
Đ
T
G
I
Ề
U
Â
M
T
À
I
N
H
Â
N
Y
Ê
N
Với Truyện Kiều, Nguyễn Du xứng đáng điều này.
N
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Nắm kiến thức, thông tin về tác giả, tác phẩm.
- Nắm được nội dung tóm tắt “Truyện Kiều”.
- Nắm nội dung và nghệ thuật của “Truyện Kiều”.
- Soạn bài : Chị em Thuý Kiều (Trích : Truyện Kiều).
Tiết 26 :
TRUYỆN KIỀU
+ Thực hiện theo yêu cầu trong SGK : phân tích vẻ đẹp của Thuý Kiều, Thuý Vân, tìm hiểu về nghệ thuật.
+ Đọc văn bản, xác định vị trí và chia đoạn.
+ Giải quyết trước bài tập phần luyện tập.
CỦA NGUYỄN DU
Chúc thầy cô và các em vui, khoẻ.