Bài 6. Truyện Kiều của Nguyễn Du

NGỮ VĂN 9
Tiết 26
Truyện Kiều của Nguyễn Du

Qua đoạn trích “Hoàng Lê nhất thống chí” - Ngô Gia Văn Phái -(Hồi 14), em cảm nhận hình ảnh người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ như thế nào?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Quang Trung là một vị vua yêu nước, sáng suốt, có tài cầm quân.
Ông rất mưu trí, cã tµi tiªn tri, dông binh nh­ thÇn, ®¸nh nhanh,
th¾ng nhanh võa cã kÕt qu¶ cao võa ®ì hao binh tæn t­íng….

CỦA NGUYỄN DU
Tiết 26
Ngữ văn
I. Giới thiệu tác giả:

1.Hoàn cảnh lịch sử:

Thời kỳ lịch sử có nhiều biến động dữ dội.
Thế kỷ XIX triều đại nhà Lê suy vong.
Quan lại tranh giành quyền lợi
Đời sống nhân dân cực khổ.
Nổ ra các cuộc đấu tranh.

Tác động mạnh mẽ tới tình cảm và nhận thức của tác giả. Ông hướng ngòi bút vào hiện thực:
“ Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”.
2.Tác giả:
Nguyễn Du : 1765 – 1820
Tên chữ: Tố Như
Hiệu: Thanh Hiên
Quê: Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
Cha là Nguyễn Nghiễm d? Tiến sĩ - Gi? chức tể tướng, giỏi van chương.
Mẹ là Trần Thị Tần- Một người đẹp nổi tiếng ở Kinh Bắc.
Các anh học giỏi và làm quan to. Là một gia đỡnh đại quí tộc, có truyền thống van chương.
* Gia đình:
* Cuộc đời nguyễn Du:
- Lúc nhỏ: S?m m? cụi cha m?. (9 tuổi mất cha, 12 tuổi mất mẹ), ở với anh trai l� Nguyễn Khản.
Khi trưởng thành Lưu lạc ở đất Bắc 10 nam (1786-1796).
1796-1802 : Ông về ở ẩn tại quê nh�.
1802-1820:Làm quan bất đắc dĩ cho nhà Nguyễn.
Nam 1813:Thang ch?c H?u tham tri b? L?, di s? sang Trung Qu?c l?n 1.
16 - 9 - 1820 ụng nhi?m d?ch b?nh ?m r?i m?t t?i Hu?.
1965: ụng du?c cụng nh?n l� danh nhõn van hoỏ th? gi?i.
3.Sự nghiệp văn học
Chữ Hán : 243.
- Thanh Hiên thi tập.
- Nam trung tạp ngâm.
- Bắc hành tạp lục.
Chữ Nôm :
- Truyện Kiều.
Văn chiêu hồn….
Xuất sắc nhất là kiệt tác Truyện
Kiều.
Nguyễn Du có công đầu trong việc
phát triển nền thơ ca dân tộc bằng
chữ Nôm.
I. Tác giả :







II. Tác phẩm :
1. Nguồn gốc :
- Dựa theo cốt truyện “Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc).
Lúc đầu: Đoạn trường tân thanh (Tiếng kêu mới đứt ruột).
Sau: Truyện Kiều.
Viết đầu thế kỷ 19.
2. Thể loại:
- Truyện thơ chữ nôm, viết theo thể thơ lục bát.
- Gồm 3254 câu thơ lục bát.
Truyện Kiều :
"Là một kiệt tác về thơ Nôm là một toà lâu đài xây bằng ngọc bích"
I. Tác giả:
II. Tác phẩm:
1. Nguồn gốc:
2.ThÓ lo¹i:
-TruyÖn th¬ N«m ®­îc viÕt theo thÓ th¬ lôc b¸t.
3.Tãm t¾t:
-Phần1: GÆp gì vµ ®Ýnh ­íc.
-Phần 2: Gia biÕn vµ l­u l¹c.
-Phần 3: §oµn tô


Truyện Kiều của Nguyễn Du
4. Giá trị của tác phẩm :
a. Giá trị nội dung :
Giá trị nhân đạo:






Giá trị hiện thực






- Đề cao tài năng, nhân phẩm và khát vọng chân chính cña con ng­êi…
- Niềm thương cảm trước số phận bi kịch cña ng­êi phô nữ.
- Lên án, tố cáo thế lực xấu xa cña x· héi phong kiÕn...
- Phản ánh hiện thực một xã hội bất công, tàn bạo, chµ ®¹p lªn quyÒn sèng cña con ng­êi
- Phản ánh số phận bi kịch của con người, ®Æc biÖt lµ ng­êi phô nữ
Nhà văn Mộng Liên Đường nhận xét :
Lời văn hình như có máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột. Tố Như sử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đàm tình đã thiết. Nếu không có con mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt nghìn đời thì tài nào có cái bút lực ấy …
Truyện Kiều của Nguyễn Du
*Các tuyến nhân vật: Gồm ba tuyến
Chính diện: Thuý Kiều,
Thuý Vân, Từ Hải, Kim Trọng,
Giác Duyên, Vương Quan….








b. Phản diện: Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh, Hồ Tôn Hiến…
c. Trung gian: Thúc Sinh …










Thuý Kiều :
Một tuyệt thế giai nhân tài hoa sắc sảo mặn mà
"Làn thu thuỷ, nét xuân sơn"
"Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh".

Thuý vân :
Nhẹ nhàng hiện ra như vầng trăng mát dịu :

"Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nan",
"Hoa cười ngọc thốt đoan trang ."

Từ Hải :

Một anh hùng hảo hán tài cao chí lớn :

"Râu hùm hàm én mày ngài. Vai năm tấc rộng thân mười thước cao"
"Đường đường một đấng anh hào"
Kim Trọng :

Một văn nhân hào hoa phong nhã :

"Phong tư tài mạo tót vời"
"Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa".

Nhác trông nhờn nhợt màu da
Ăn chi to lớn đẫy đà làm sao.
Nghe càng đắm ngắm càng say,
Lạ cho mặt sắt cũng ngây vì tình.
b. Giá trị nghệ thuật :
- Thành công ở các phương diện : ngôn ngữ, thể loại, kết cấu, nghệ thuật tự sự …
- Miêu tả nhân vật .
- Miêu tả thiên nhiên.
- Xây dựng nhân vật điển hình.
4. Giá trị của tác phẩm :
a. Giá trị nội dung :


Tiết 26 :
- Ngôn ngữ văn học dân tộc đạt đến đỉnh cao rực rỡ.
CỦA NGUYỄN DU
Giá trị nhân đạo:






Giá trị hiện thực :







- Đề cao tài năng, nhân phẩm và khát vọng chân chính …
- Niềm thương cảm trước số phận bi kịch ...
- Lên án, tố cáo thế lực xấu xa ...
- Phản ánh hiện thực một xã hội bất công, tàn bạo.
- Phản ánh số phận bi kịch của con người.
Tiết 26 :
I. Tác giả.
II. Tác phẩm.
1. Xuất xứ :
2. Bố cục :
3. Tóm tắt :
4. Giá trị của tác phẩm :





5. Sức sống của Truyện Kiều.
- Dự báo cuộc đời : Bói Kiều.
- Ca nhạc dân gian : ca trù, lẩy Kiều, vịnh Kiều …
Theo em, Truyện Kiều có sức sống trong lòng người dân Việt như thế nào?
CỦA NGUYỄN DU
“Lạy vua Từ Hải, lạy vãi Giác Duyên, lạy tiên Thúy Kiều, lạy Kim Trọng, Thúc Sinh...,”
5 kỷ lục thế giới
1. Truyện Kiều là quyển sách duy nhất trên thế giới có được hiện tượng chắp nhặt những câu thơ ở các chỗ khác nhau để thành nhiều bài thơ mới.
2. Là thi phẩm dài có nhiều bản dịch nhất ra cùng một ngoại ngữ.
3. Là thi phẩm có nhiều người viết về phần tiếp theo nhất trên thế giới.
4. Là cuốn sách duy nhất trên thế giới mà người ta có thể đọc ngược từ cuối lên đến đầu.
5. Cuốn sách duy nhất trên thế giới tạo ra quanh nó cả một loạt những loại hình văn hoá.

* 7 kỷ lục Việt Nam.
1. Là tác phẩm đã đưa một nhà thơ lên hàng danh nhân văn hoá thế giới.
2. Là cuốn sách duy nhất không phải viết ra để bói mà người dân vẫn dùng bói, được ông Phạm Đan Quế trình bày riêng thành quyển: Bói Kiều như một nét văn hoá.
3. Là quyển sách có được hiện tượng vịnh Kiều với hàng ngàn bài thơ vịnh.
4. Bộ phim đầu tiên của Việt Nam ra đời năm 1924 tại Hà Nội mang tên Kim Vân Kiều.
5. Thi phẩm có sách đề cập đến nhiều nhất với hàng trăm cuốn.
6. Là quyển sách gây nhiều giai thoại nhất.
7. Là cuốn sách được viết và đóng thành Truyện Kiều độc bản bằng chữ quốc ngữ nặng nhất ở VN do nhà thư pháp Nguyễn Đình thực hiện, nặng 50kg, trên khổ giấy 1m x 1,6m, hiện trưng bày tại Khu di tích Nguyễn Du huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
* Ghi nhớ:
- Nguy?n Du l� thiờn t�i van h?c, danh nhõn van hoỏ, nh� nhõn d?o ch? nghia, cú dúng gúp to l?n d?i v?i s? phỏt tri?n c?a van h?c Vi?t Nam.
- Truy?n Ki?u l� ki?t tỏc van h?c, k?t tinh giỏ tr? hi?n th?c, giỏ tr? nhõn d?o v� th�nh t?u ngh? thu?t tiờu bi?u c?a van h?c dõn t?c.
2
3
1
4
5
6
7
8
IV. Luyện tập:
Bài 1: Em hãy nêu nh?ng nguyên nhân tạo nên thiên tài van học Nguyễn Du?
Nguyễn Du là một thiên tài van học. Cuộc đời và sự nghịêp của ông sống mãi cùng thời gian. Nh?ng nguyên nhân tạo nên thiên tài ấy là xã hội, gia dỡnh và chính bản thân Nguyễn Du. Nhà thơ sống trong một thời kỡ xã hội phong kiến suy tàn. Ông được sinh ra trong một gia đỡnh quý tộc có truyền thống van học. Bản thân Nguyễn Du có sẵn nang khiếu, thông minh, phải lưu lạc nhiều nam, có điều kiện tiếp xúc với nhân dân, cho nên ông thấu hiểu nỗi khổ của con người. Tất cả nh?ng điều kiện ấy tạo nên một thiên tài cho dân tộc. Chúng ta luôn tự hào về Nguyễn Du, về tác phẩm Truyện Kiều - một tài sản lớn của đất nước
Tiết 26 :
THẢO LUẬN NHÓM (2 phút)
Hãy so sánh về : cuộc đời của Vũ Nương (Chuyện
người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ) và cuộc
đời của Thuý Kiều (Truyện Kiều của Nguyễn Du)?

CỦA NGUYỄN DU
GIỐNG NHAU :
- Đều khát vọng về tự do công lí, về tình yêu, về hạnh phúc.
Nhưng là nạn nhân của xã hội bất công, tàn bạo, cùng có số phận bi kịch về cuộc đời.
Đều tượng trưng cho vẻ đẹp của người phụ nữ về tài sắc, về trí tuệ thông minh, về lòng hiếu thảo, sự thuỷ chung, trái tim yêu thương và lòng nhân hậu.
- Đều tìm đến cái chết để giải mọi nỗi oan ức, để giải thoát cuộc đời đầy đau khổ, oan nghiệt của mình.
KHÁC NHAU :
Vũ Nương là nạn nhân của chế độ phong kiến nam quyền bất công. Bi kịch xảy ra chủ yếu là bi kịch về gia đình bởi thói ghen tuông, ích kỉ, sự hồ đồ, vũ phu của người chồng. Trong đó có chiến tranh ngăn cách.
- Thuý Kiều là nạn nhân của xã hội đồng tiền bạc ác. Đồng tiền đã làm mất đi tình nghĩa con người.
1. Tên chữ của nhà thơ Nguyễn Du ?
Ố
N
Ả
R
C
N
H
G
I
I
H
Ư
Ọ
N
D
G
T
A
N
H
T
Ư
N
G
B
Í
Ê
N
Đ
T
H
Ừ
T
T
M
I
K
Á
I
G
Ư
S
Ơ
Ư
V
T
N
U
Ầ
L
T
5
5
2. Một người anh hùng cái thế ?
8
3. Một văn nhân hào hoa, phong nhã ?
1
2
3
4
4. Ngu?i hai l?n c?u giỳp Ki?u ?
6
7
8
11
13
15
12
8
5
5. Họ và tên nhân vật chính trong Truyện Kiều ?
6. Tác giả của “Kim Vân Kiều truyện” ?
7. Noi Thuý Ki?u b? Tỳ B� giam l?ng ?
8. Tên làng, nơi Nguyễn Du sinh ra và lớn lên?
N
T
T
I
A
N
D
Ê
v
H
H
D
A
N
H
N
H
Â
N
Đ
Ấ
T
H
I
Â
C
H
Â
V
I
15 Ô
Xếp lại
U
Ú
Y
K
Ề
N
Ệ
Đ
T
G
I
Ề
U
Â
M
T
À
I
N
H
Â
N
Y
Ê
N
Với Truyện Kiều, Nguyễn Du xứng đáng điều này?
N
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Nắm kiến thức, thông tin về tác giả, tác phẩm.
- Nắm được nội dung tóm tắt “Truyện Kiều”.
- Nắm nội dung và nghệ thuật của “Truyện Kiều”.
- Soạn bài : Chị em Thuý Kiều (Trích : Truyện Kiều).
Tiết 26 :
+ Thực hiện theo yêu cầu trong SGK : phân tích vẻ đẹp của Thuý Kiều, Thuý Vân, tìm hiểu về nghệ thuật.
+ Đọc văn bản, xác định vị trí và chia đoạn.
+ Giải quyết trước bài tập phần luyện tập.
CỦA NGUYỄN DU
Trân trọng cảm ơn quí thầy, cô và các em đã chú ý lắng nghe.
Chúc thầy cô và các em vui, khoẻ, học tập và công tác tốt.