Bài 6. Truyện Kiều của Nguyễn Du

KIỂM TRA BÀI CŨ
Cảm nhận của em về hình tượng người anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ trong Hồi thứ 14 – Hoàng Lê nhất thống chí?
Quang Trung – Nguyễn Huệ - người anh hùng tiêu biểu cho sức mạnh quật cường của cả dân tộc
HÌNH TƯỢNG NGƯỜI ANH HÙNG
QUANG TRUNG - NGUYỄN HUỆ
MẠNH
MẼ,
QUYẾT
ĐOÁN


QUYẾT
CHIẾN,
QUYẾT
THẮNG
TÀI
DÙNG
BINH
SÁNG
SUỐT,
NHẠY
BÉN
Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU
I – NGUYỄN DU
Tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.


Chân dung nguyễn Du trong triển lãm Anh hùng và danh nhân (Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội)
(1765 – 1820)
Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
Tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
- Gia đình: Sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.
 Điều kiện học hành, tiếp thu truyền thống văn chương nghệ thuật từ sớm.
Theo em, những yếu tố nào góp phần tạo nên thiên tài Nguyễn Du?
Gia đình
Cha: Nguyễn Nghiễm, từng làm quan đến chức tể tướng
Mẹ: Trần Thị Tần, quê xứ Kinh Bắc, có tài hát xướng
Anh: Nguyễn Khản, Nguyễn Điều, Nguyễn Đề từng làm quan to dưới triều Lê – Trịnh


Bao giờ ngàn Hống hết cây
Sông Rum hết nước, họ này hết quan.



Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
Tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
- Gia đình: Sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.
 Điều kiện học hành, tiếp thu truyền thống văn chương nghệ thuật.
- Thời đại: Sống trong một thời đại có nhiều biến động dữ dội.
 Tác động tới nhận thức, tình cảm  hướng ngòi bút vào hiện thực
Theo em, những yếu tố nào góp phần tạo nên thiên tài Nguyễn Du?
Thời đại
XHPKVN (cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX) khủng hoảng sâu sắc.
Phong trào nông dân khởi nghĩa nổ ra khắp nơi, đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.



Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
- Gia đình: Sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.
 Điều kiện học hành, tiếp thu truyền thống văn chương nghệ thuật.
- Thời đại: Sống trong một thời đại có nhiều biến động dữ dội.
 Tác động tới nhận thức, tình cảm  hướng ngòi bút vào hiện thực.
- Cuộc đời: Nhiều biến cố, thăng trầm; chìm nổi, gian truân, đi nhiều, tiếp xúc nhiều hạng người.
 Vốn sống phong phú, cảm thông sâu sắc với những đau khổ của nhân dân  hướng ngòi bút vào hiện thực.
Theo em, những yếu tố nào góp phần tạo nên thiên tài Nguyễn Du?
Cuộc đời
- 10 tuổi mồ côi cha, 12 tuổi mồ côi mẹ.
- 10 năm gió bụi phong trần trên đất Bắc (1786-1796).
- 2 lần được cử đi sứ Trung Quốc.



Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
- Gia đình: Sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.
 Điều kiện học hành, tiếp thu truyền thống văn chương nghệ thuật.
- Thời đại: Sống trong một thời đại có nhiều biến động dữ dội.
 Tác động tới nhận thức, tình cảm  hướng ngòi bút vào hiện thực.
- Cuộc đời: Nhiều biến cố, thăng trầm; chìm nổi, gian truân, đi nhiều, tiếp xúc nhiều hạng người.
 Vốn sống phong phú, cảm thông sâu sắc với những đau khổ của nhân dân  hướng ngòi bút vào hiện thực.
- Bản thân: Có tài năng bẩm sinh, học rộng biết nhiều, trái tim giàu yêu thương.
 Thiên tài văn học, nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn.
Theo em, những yếu tố nào góp phần tạo nên thiên tài Nguyễn Du?
Bản thân
- Am hiểu sâu sắc văn hóa dân tộc và văn hóa Trung Quốc.
- Tấm lòng trắc ẩn, bao dung, thương người, thương đời…



Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
- Sáng tác chữ Hán: 3 tập, 243 bài.
- Sáng tác chữ Nôm: xuất sắc nhất là Đoạn trường tân thanh, thường gọi là Truyện Kiều.
Sự nghiệp văn học của Nguyễn Du có điểm gì đáng chú ý?
- Thanh Hiên thi tập (Tập thơ của Thanh Hiên)
- Nam trung tạp ngâm (Ngâm nga lặt vặt lúc ở miền Nam)
- Bắc hành tạp lục (Ghi chép tản mạn trong chuyến đi sang phương Bắc)
- Truyện Kiều
- Văn chiêu hồn
- Thác lời trai phường nón
- Văn tế sống hai cô gái ở Trường Lưu


Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
- Sáng tác chữ Hán: 3 tập, 243 bài.
- Sáng tác chữ Nôm: xuất sắc nhất là Đoạn trường tân thanh, thường gọi là Truyện Kiều.
II – TRUYỆN KIỀU





Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
II – TRUYỆN KIỀU
1. Nguồn gốc








Truyện Kiều là thiên tuyệt bút “có con mắt nhìn xuyên sáu cõi, có tấm lòng nghĩ suốt đến nghìn đời”.
(Mộng Liên Đường)
Truyện Kiều là “một tiếng kêu thương”.
(Hoài Thanh)
Truyện Kiều là “tác phẩm tập đại thành của văn học Việt Nam”.
(Trần Đình Sử)


Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
II – TRUYỆN KIỀU
1. Nguồn gốc
- Dựa trên cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc).
- Phần sáng tạo của Nguyễn Du rất lớn, tạo nên kiệt tác Truyện Kiều.


Kim Vân Kiều truyện
- Tiểu thuyết chương hồi (văn xuôi).
- Điểm nhìn trần thuật: bên ngoài.

- NT xây dựng nhân vật: chân dung.
…
Truyện Kiều
- Truyện thơ (văn vần).
- Điểm nhìn trần thuật: bên trong.
- NT xây dựng nhân vật: chân dung, tâm lí, tính cách.
- NT miêu tả thiên nhiên tài tình.
- Thêm, bớt các yếu tố…

Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
II – TRUYỆN KIỀU
1. Nguồn gốc
- Dựa trên cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc).
- Phần sáng tạo của Nguyễn Du rất lớn, tạo nên kiệt tác Truyện Kiều.
2. Tóm tắt tác phẩm
Phần 1: Gặp gỡ và đính ước
3 phần
Phần 3: Đoàn tụ




3254 câu thơ lục bát



Phần 2: Gia biến và lưu lạc
Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
II – TRUYỆN KIỀU
1. Nguồn gốc
2. Tóm tắt tác phẩm
3. Giá trị tác phẩm
a. Giá trị nội dung
- Giá trị hiện thực
- Giá trị nhân đạo






Về nội dung, Truyện Kiều có những giá trị lớn nào?
Qua phần tóm tắt tác phẩm, em hình dung XH được phản ánh trong truyện Kiều là XH như thế nào?
Cảm nhận về cuộc sống, thân phận Thúy Kiềucũng như thân phận người phụ nữa trong xã hội cũ?


Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
II – TRUYỆN KIỀU
1. Nguồn gốc
2. Tóm tắt tác phẩm
3. Giá trị tác phẩm
a. Giá trị nội dung
- Giá trị hiện thực
- Giá trị nhân đạo
b. Giá trị nghệ thuật
- Phương diện ngôn ngữ
- Phương diện thể loại














GIÁ TRỊ TRUYỆN KIỀU
Về nội dung
Về nghệ thuật
GT hiện thực
GT nhân đạo
PD ngôn ngữ
PD thể loại
Bức tranh hiện thực xã hội.
Số phận bi kịch của con người.
- Tiếng nói thương cảm.
Tiếng nói lên án, tố cáo.
- Tiếng nói khẳng định, đề cao.
Đạt tới đỉnh cao của biểu đạt, biểu cảm, thẩm mỹ.
Nghệ thuật tự sự có bước phát triển vượt bậc.
5
7
12
11
15
13
8
5
1
2
3
4
5
6
7
8
Tên chữ của Nguyễn Du?
T Ố N H Ư
Một văn nhân tài hoa phong nhã?
K I M T R Ọ N G
Nơi Thúy Kiều bị Tú Bà giam lỏng ?
L Ầ U N G Ư N G B Í C H
Người đã hai lần cứu Thúy Kiều?
S Ư G I Á C D U Y Ê N
Tác giả của “ Kim Vân Kiều truyện”?
T H A N H T Â M T À I N H Â N
Họ tên nhân vật chính của truyện ?
V Ư Ơ N G T H U Ý K I Ề U
Tên làng quê hương của Nguyễn Du?
T I Ê N Đ I Ề N
Một người anh hùng cái thế?
T Ừ H Ả I
TRÒ CHƠI Ô CHỮ VỀ TRUYỆN KIỀU
TỪ KHÓA ?
I – NGUYỄN DU (1765 - 1820)
1. Những yếu tố tạo nên thiên tài Nguyễn Du
2. Sự nghiệp văn học
II – TRUYỆN KIỀU
1. Nguồn gốc
2. Tóm tắt tác phẩm
3. Giá trị tác phẩm
III – LUYỆN TẬP





Tiết 26: TRUYỆN KIỀU CỦA NGUYỄN DU

HDVN:
- Tóm tắt ngắn gọn Truyện Kiều
- Nắm chắc giá trị tác phẩm
- Soạn bài mới: Đoạn trích Chị em Thúy Kiều