Bài 6. Thuật ngữ

Bộ môn: NGỮ VĂN
Năm học: 2006 - 2007
GV: Nguyễn Thị Thuỳ Trang
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO
KIỂM TRA BÀI CŨ
Các cách phát triển
từ vựng
Phát triển nghĩa của
từ ngữ
Phát triển số lượng
từ ngữ
Thêm nghĩa
Chuyển nghĩa
Tạo từ ngữ mới
Vay mượn
BÀI 5,6
Tiếng Việt
GV: Nguyễn Thị Thuỳ Trang
Tuần 6
Tiết 29
THUẬT NGỮ
I/ Các đơn vị kiến thức:
1. Thuật ngữ là gì?
So sánh hai cách giải thích


Giải thích từ
(1)
Nước là chất lỏng không màu,
không mùi, có trong sông, hồ,
biển,?
(2)
Nước là hợp chất của các nguyên
tố hi-drô và ô-xi, có công thức
là H2O
nước
Nước
Nước
THUẬT NGỮ
I/ Các đơn vị kiến thức
1. Thuật ngữ là gì?
So sánh hai cách giải thích
Giải thích từ muối
(1)
Muối là tinh thể trắng, vị mặn, thường tách từ nước biển, dùng để ăn.
(2)
Muối là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít.
Muối
Muối
muối
THUẬT NGỮ
I/ Các đơn vị kiến thức
So sánh hai cách giải thích
1. Thuật ngữ là gì?
(1)
Cách giải thích nghĩa của từ ngữ thông thường
(2)
Cách giải thích nghĩa của thuật ngữ
Nhận xét:
THUẬT NGỮ
Đọc các định nghĩa SGK
*Thạch nhũ
Là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hoà tan trong nước có chứa a-xít-các-bô-níc.
*Ba-dơ
Là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít.
*AÅn duï
Là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó
*Phân số thập phân
Là phân số mà mẫu là luỹ thừa của 10
Những từ ngữ này dùng trong loại văn bản nào?
? Những định nghĩa này thuộc bộ môn nào?
Đia lí
Hoá học
Toán học
Ngữ văn
THUẬT NGỮ
Những từ trên là thuật ngữ. Vậy thế nào là thuật ngữ?
Thuật ngữ là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ.
Ghi nhớ: SGK / 88
I/ Các đơn vị kiến thức
1. Thuật ngữ là gì?
THUẬT NGỮ
I/ Các đơn vị kiến thức
1. Thuật ngữ là gì?
2. Đặc điểm của thuật ngữ:
VD1: Những thuật ngữ mục I-2/ 88
Khoâng coù caùch giaûi thích naøo khaùc
VD2:
a)
muối
b)
Muối
Thuật ngữ, không có tính biểu cảm
Có sắc thái biểu cảm
Những thuật ngữ ở mục I 2 có cách giải thích nào
khác không?
Từ đó em có nhận xét gì về thuật ngữ?
Cho biết trong hai ví dụ sau, ở ví dụ nào từ muối có sắc
thái biểu cảm?
là hợp chất có thể hoà tan trong nước
Tay nâng chén muối đĩa gừng
Gừng cay mặn xin đừng quên nhau .(CD)
THUẬT NGỮ
I/ Các đơn vị kiến thức
1. Thuật ngữ là gì?
2. Đặc điểm của thuật ngữ:
Ghi nhớ: SGK /89
* Về nguyên tắc, trong mỗi lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm, và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
* Thuật ngữ không có tính biểu cảm
THUẬT NGỮ
II/ Luyện tập:
là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
- Lực
- Xaâm thöïc
là làm huỷ hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, sóng biển, băng hà, nước chảy
( )
- Hiện tượng hoá học
là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới.
( )
Bài 1 SGK/89
Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn , Lịch sử , Địa lí , Toán học, Vật lí , Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào?
Lịch sử
Sinh học
Ngữ văn
Vật lí
Hoá học
Địa lí
Toaùn hoïc
( )
THUẬT NGỮ
II/ Luyện tập:
Bài 1 SGK/89
Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn , Lịch sử , Địa lí , Toán học, Vật lí , Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào?
Lịch sử
Sinh học
Ngữ văn
Vật lí
Hoá học
Địa lí
Toaùn hoïc
laø taäp hôïp taát caû caùc töø coù ít nhaát moät neùt chung veà nghóa.
- Trường từ vựng
( )
laø nôi coù daáu veát cö truù vaø sinh soáng cuûa ngöôøi xöa.
( )
- Di chỉ
laø hieän töôïng haït phaán tieáp xuùc vôùi ñaàu nhuî.
- Thụ phấn
( )
THUẬT NGỮ
II/ Luyện tập:
Bài 1 SGK/89
Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn , Lịch sử , Địa lí , Toán học, Vật lí , Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào?
Lịch sử
Sinh học
Ngữ văn
Hoá học
Địa lí
Toaùn hoïc
laø löôïng nöôùc chaûy qua maët caét ngang loøng soâng ôû moät ñieåm naøo ñoù, trong moät giaây ñoàng hoà. Ñôn vò ño: m3/ s.
- Lưu lượng
( )
laø löïc huùt cuûa Traùi Ñaát.
-Trọng lực
( )
laø söùc eùp cuûa khí quyeån leân beà maët Traùi ñaát.
- Khí áp
( )
Địa lí
Vật lí
THUẬT NGỮ
II/ Luyện tập:
Bài 1 SGK/89
Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn , Lịch sử , Địa lí , Toán học, Vật lí , Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào?
Lịch sử
Sinh học
Ngữ văn
Hoá học
Địa lí
Toaùn hoïc
laø nhöõng chaát do moät nguyeân toá hoaù hoïc caáu taïo neân.
- Đơn chất
( )
laø thò toäc theo doøng hoï ngöôøi cha, trong ñoù nam coù quyeàn hôn nöõ.
-Thị tộc phụ hệ
( )
laø ñöôøng thaúng vuoâng goùc vôùi moät ñoaïn thaúng taïi ñieåm giöõa cuûa ñoaïn aáy.
- Đường trung trực
( )
Địa lí
Vật lí
VÒNG 2
3
1

4
2
Đọc đoạn trích SGK trang 90
? Trong đoạn trích này, có được dùng như một thuật ngữ vật lí không?
điểm tựa
A.
Có
B.
Không
Bài tập 2/ 90
Bài tập 3 /90
Cho biết trong hai câu sau đây, trường hợp nào hỗn hợp được dùng như một thuật ngữ, trường hợp nào hỗn hợp được dùng như một từ thông thường.

a. Nước tự nhiên ở ao,hồ, sông, biển,... là một hỗn hợp.
b. Đó là một chương trình biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết mục
Hoãn hôïp ñöôïc duøng nhö moät thuaät ngöõ
Hoãn hôïp ñöôïc duøng nhö moät töø thoâng thöôøng


















Bài tập 4/ 90
ñoäng vaät coù xöông soáng, ôû döôùi nöôùc, bôi baèng vaây, thôû baèng mang.
Cá (theo sinh học):
Cá (cá voi, cá heo):
khoâng nhaát thieát phaûi thôû baèng mang
Bài tập 5 / 90
Thuật ngữ thị trường (trong kinh tế học) và thuật ngữ thị trương (trong quang học).
Theo em, hiện tượng đồng âm này là vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm đã nêu ở Ghi nhớ?
A. Đúng
B. Sai
Thế nào là thuật ngữ? Cho ví dụ.
Đặc điểm của thuật ngữ?
GHI NHỚ 1: SGK/88
GHI NHỚ 2: SGK/89
CỦNG CỐ
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Bài cũ:
* Hoïc thuoäc hai ghi nhôù
* Laøm baøi taäp 6,7 SBT/36,37
Bài mới:
“Trau doài voán töø”
Ñoïc vaø phaân tích ngöõ lieäu theo yeâu caàu SGK / 99, 100
Chân thành cảm ơn
Quyù thaày coâ
Vaø caùc em hoïc sinh
Tröôøng THCS Hieäp Hoaø