Bài 6. Thuật ngữ

PHÒNG GD-ĐT CẨM MỸ
TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH !
GV thực hiện: Lưu Thị mỹ Dung
Các cách phát triển
từ vựng
Phát triển nghĩa của
từ ngữ
Phát triển số lượng
từ ngữ
Ẩn dụ
Hoán dụ
Tạo từ ngữ mới
Mượn từ
KIỂM TRA BÀI CŨ
TUẦN 6
TIẾT 27
THUẬT NGỮ
So sánh hai cách giải thích sau:
(1) Nước là chất lỏng không màu, không mùi, có trong sông, hồ, biển,.
(2) Nước là hợp chất của các nguyên tố hi-drô và ô-xi, có công thức là H2O.
(1) Muối là tinh thể trắng, vị mặn, thường tách từ nước biển, dùng để ăn.
(2) Muối là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít.
Dựa vào những đặc tính bên ngoài trên cơ sở những kinh nghiệm, có tính chất cảm tính.
Dựa vào đặc tính bên trong trên cơ sở nghiên cứu khoa học, không nhận biết qua cảm tính.
(QUAN SÁT THỰC TẾ)
(CÓ TRÌNH ĐỘ CHUYÊN MÔN NHẤT ĐỊNH)
THẠCH NHŨ là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hòa tan trong nước có chứa a-xitcac-bô-nic.

BA-DƠ là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xit.

ẨN DỤ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó.

PHÂN SỐ THẬP PHÂN là phân số mà mẫu là lũy thừa của 10
ĐỊA LÝ
HÓA HỌC
VĂN HỌC
TOÁN HỌC
VĂN BẢN KHOA HỌC, KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ
THUẬT NGỮ
I/ BÀI HỌC:
1/ Thuật ngữ:
2/ Đặc điểm của thuật ngữ:
Là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ.
THẠCH NHŨ là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hòa tan trong nước có chứa a-xitcac-bô-nic.
BA-DƠ là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xit.
ẨN DỤ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó.
PHÂN SỐ THẬP PHÂN là phân số mà mẫu là lũy thừa của 10
Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm.
Mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
a/ Muối là một hợp chất có thể hòa tan trong nước.
b/ Tay nâng chén muối đĩa gừng,
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau.
MUỐI: Mang tính biểu cảm
Thuật ngữ không có tính biểu cảm
(THUẬT NGỮ)
THUẬT NGỮ
I/ BÀI HỌC:
1/ Thuật ngữ:
2/ Đặc điểm của thuật ngữ:
Là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ.
- Thuật ngữ mang tính chính xác, không có tính biểu cảm.
- Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
Bài tập 5/90
-Thị trường: Nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hóa ( thuật ngữ kinh tế học )
-Thị trường: Chỉ phần không gian mà mắt có thể quan sát được (thuật ngữ quang học)
Hai lĩnh vực khác nhau nên không vi phạm nguyên tắt một thuật ngữ, một khái niệm. Đây là hiện tượng đồng âm do trùng hợp ngẫu nhiên về cấu tạo vỏ ngữ âm.
Bài tập 1/89 Tìm thuật ngữ thích hợp cho các khái niệm xác định lĩnh vực khoa học của từng thuật ngữ:
là tác dụng đẩy, kéo vật này lên vật khác.
là làm hủy dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy,.
là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới.
là tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa.
là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa.
là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
là lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một đơn vị đồng hồ. Đơn vị đo: m3/s.
là lực hút của Trái Đất.
là sức ép của khí quyển lên bề mặt trái đất.
là những chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên.
là thị tộc theo dòng họ người cha, trong đó nam có quyền hơn nữ.
là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại trung điểm của đoạn thẳng ấy.
Lực:
Xâm thực:
Hiện tượng hóa học:
Trường từ vựng:
Lưu lượng:
Trọng lực:
Đơn chất:
Thị tộc phụ hệ:
Đường trung trực:
Di chỉ:
Thụ phấn:
Khí áp:
(Vật lý)
(Vật lý)
(Toán học)
(Lịch sử)
(Ngữ văn)
(Địa lý)
(Hóa học)
(Hóa học)
(Địa lý)
(Sinh học)
(Lịch sử)
(Địa lý)
Bài tập 2/90
Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối, tim ta làm ngọn lửa! (Tố Hữu)
Điểm tựa trong khổ thơ:
Nơi gửi gắm niềm tin và hy vọng

Thuật ngữ điểm tựa (vật lý): Điểm cố định của một đòn bẩy, thông qua đó lực tác động được truyền tới lực cản.
(không phải là thuật ngữ)

Bài tập 3/90: Xác định
- Hỗn hợp: (thuật ngữ) nhiều chất trộn lẫn vào nhau mà không hóa hợp thành một chất khác.
- Hỗn hợp: (thông thường) gồm có nhiều thành phần trong đó mỗi thành phần vẫn không mất tính chất riêng của mình


a/Nước là chất tự nhiên ở ao, hồ, sông, biển,. là một hỗn hợp.

b/Đó là một chương trình biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết mục
Thuật ngữ
Thông thường
Bài tập 4/90 - So sánh

- Cá: (Thuật ngữ sinh học) động vật có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây, thở bằng mang. .
- Cá sấu, cá voi, cá heo (thú): không nhất thiết thở bằng mang
Nhân dân dựa vào môi trường sống giống nhau nên gọi cá sấu, cá voi, cá heo là cá.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1/Nắm khái niệm, đặc điểm của thuật ngữ.
2/Tìm thêm một số thuật ngữ về đề tài môi trường.
3/ Soạn: Chị em Thúy Kiều, cảnh ngày xuân
Chào tạm biệt !