Bài 6. Thuật ngữ

Thuật ngữ

Tiết 29
Giáo viên thực hiện : Phan Anh Tuấn
Giáo viên thực hiện : Phan Anh Tuấn
GV thực hiện : Phan Anh Tuấn
TRƯỜNG THCS PHƯỚC HỘI 2
So sánh hai cách giải thích sau đây về nghĩa của từ muối và nước
a.Cách thứ nhất:
-Nước là chất lỏng không màu, không mùi,có trong sông, hồ, biển.
-Muối là tinh thể trắng, vị mặn, thường tách từ nước biển, dùng để ăn.
b.Cách thứ hai:
-Nước là hợp chất của các nguyên tố hi-đrô và ô xi có công thức là H2O
-Muối là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiêu nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiêu gốc a-xít.

Nhận biết những đặc tính bên ngoài sự vật----giải thích dựa vào kinh nghiệm, có tính cảm tính ----giải thích thông thường.
Thể hiện đặc tính bên trong sự vật, qua nghiên cưú khoa học – giải thích cuả thuật ngữ
Quan sát những định nghĩa sau:
Từ ngữ biểu thị khái niệm KHCN dùng trong các văn bản KHCN
- Th¹ch nhò lµ s¶n phÈm h×nh thµnh trong c¸c hang ®éng do sù nhá giät cña dung dÞch ®¸ v«i hßa tan trong n­íc cã chøa a-xÝt c¸c-b«-nÝc.


- Ba-d¬ lµ hîp chÊt mµ ph©n tö gåm cã mét nguyªn tö kim lo¹i liªn kÕt víi mét hay nhiªï nhãm hi-®r«-xÝt.


Ẩn dô lµgäi tªn sù vËt hiÖn t­îng nµy b»ng tªn sù vËt hiÖn t­îng kh¸c cã nÐt t­¬ng ®ång víi nã

- Ph©n sè thËp ph©n lµ ph©n sè mµ mÉu lµ lòy thõa cña 10

Điạ lí
Hóa học
Ngữ văn
Toán học
Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ Văn, Lịch sử, Địa lí, Toán học, Vật lí, Hóa học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào.
1-/ . . . . . / là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác
2-/.. . . .. . ./ là làm hủy hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy
3-/. ........../ là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới.
4-/ ......./ là tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa
5-/. ..... / là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa
6-/......./ là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy
7-/......../ là lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một giây đồng hồ.Đơn vị đo: m3/s
8-/......../ là lực hút của Trái Đất
Lực
Xâm thực
Trường nghiã
Hiện tượng hoá học
Di chỉ
Thụ phấn
Trọng lực
Lưu lượng
Thạch nhũ là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hòa tan trong nước có chứa a-xít các-bô-níc.

- Ba-dơ là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiêù nhóm hi-đrô-xít.

- ?n dụ là gọi tên sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác có nét tương đồng với nó

- Phân số thập phân là phân số mà mẫu là lũy thừa của 10.
a. Muối là một hợp chất có thể hòa tan trong nước.

c. Nước là hợp chất của các nguyên tố hi-đrô và ô xi, có công thức là H2O.

Chỉ biểu thị một khái niệm
Không có tính biểu cảm
b. Tay nâng chén muối đĩa gừng
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau.
d. Nước non nặng một lời thề
Nước đi đi mãi không về cùng non.

Có tính biểu cảm
- Về nguyên tắc, trong mỗi lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm, và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
- Thuật ngữ không có tính biểu cảm.
Hãy giải thích nghĩa của các thuật ngữ sau và cho biết các thuật ngữ đó thuộc bộ môn khoa học nào?

- Châu thổ:

- Chế độ quân chủ:

- Cacbon:

- Từ trường:

Cộng sinh:





Dồng bằng phù sa thấp, bằng phẳng, do các sông lớn bồi đắp ở cửa sông . (Địa lí)
Chế độ chính trị trong đó vua đứng đầu nhà nước. (Lịch sử)
Nguyên tố hóa học, thành phần chínhcủa than và chất hữu cơ. (Hóa học)
Vùng không gian trong đó một vật có từ tính như nam châm phát huy tác dụng. (Vật lí)
Sinh vật không cùng một loài sống chung,các bên cùng làm lợi cho nhau. (Sinh học)
Đọc đoạn trích sau :

Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối, tim ta làm ngọn lửa!
(Tố Hữu)

điểm tựa

Những từ in đậm trong đoạn thơ sau có được coi là các thuật ngữ không?Vì sao?

Em là ai, cô gái hay nàng tiên?
Em có tuổi hay không có tuổi?
Mái tóc em đây là mây hay là suối?
Đôi mắt em nhìn hay chớp lửa đêm dông?
Thịt da em hay là sắt là đồng?
(Tố Hữu)
Hướng dẫn về nhà
- Làm những bài tập còn lại.
- Học thuộc ghi nhớ.
- Chuẩn bị bài tiếp theo: Trau dồi vốn từ.