Bài 6. Thuật ngữ

Chào mừng quý thầy cô về dự giờ thăm lớp!
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 9B
Giáo viên: Nguyễn Thị Tuyết Trinh
“Học, học nữa, học mãi !”
(Lê Nin)
KHỞI ĐỘNG
Em hãy trích dẫn câu nói trên theo 2 cách trực tiếp và gián tiếp.
Nam nói rằng ngày mai cậu ấy phải nghỉ học

Em hãy cho biết câu nói trên được trích dẫn theo cách nào? Chuyển câu nói đó sang trực tiếp hoặc gián tiếp.
Tiết 28: THUẬT NGỮ
I. Tìm hiểu chung:
1. Thuật ngữ là gì?
a. Ví dụ 1 (SGK/87): So sánh hai cách giải thích về nghĩa của từ nước và từ muối:

Tiết 28: THUẬT NGỮ
Cách thức nhất
- Nước là chất lỏng không màu, không mùi, có trong sông, hồ, biển…
- Muối là tinh thể trắng, vị mặn, thường được tách ra từ nước biển, dùng để ăn.
Cách thứ hai:
- Nước là hợp chất của các nguyên tố hi-đrô và ô-xi, có công thức là H20.
- Muối là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít.
 Nêu lên đặc tính bên ngoài, dựa trên cơ sở kinh nghiệm, tính chất cảm tính.
 Dựa vào đặc tính bên trong của sự vật, nghiên cứu khoa học, tính chuyên môn sâu về môn hóa học.
Bị tàn phá, rừng nhiệt đới bắt đầu thải carbon nhiều hơn hấp thụ
(09:13:37 AM 02/10/2017)
(Tin Môi Trường) - Những cánh rừng nhiệt đới không còn hấp thụ nhiều CO2 nữa mà đang thải ra carbon do cây cối mục ruỗng sau khi bị chặt hạ.
 
Rừng nhiệt đới đang thải ra nhiều carbon hơn là hấp thụ, trái với quan niệm thông thường cho rằng nơi đây giúp hấp thụ carbon và giải phóng oxy, theo PBS (Dịch vụ Truyền thông Công cộng - Mỹ). Những vùng rừng này phát ra khoảng 425 triệu tấn carbon mỗi năm, lớn hơn toàn bộ lượng khí thải từ xe cộ ở Mỹ.
Nhiều vùng rừng bị tàn phá trong những năm gần đây. Ảnh: AFP.
Một số thuật ngữ về môi trường
Ô nhiễm Môi trường
Hệ sinh thái
Không khí
Tầng ozon
Hiệu ứng nhà kính
En - ni - nô
...
Tiết 28: THUẬT NGỮ
I. Tìm hiểu chung:
1. Thuật ngữ là gì?
2. Đặc điểm của thuật ngữ
a. Xét Ví dụ I.2 (SGK/88):
Thạch nhũ là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hoà tan trong nước có chứa a-xít các-bô-níc.
Ba - dơ là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít.
Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó.
Phân số thập phân là phân số mà mẫu là luỹ thừa của 10.
 Trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại.
Bài tập 5 (SGK/90) .
Hiện tượng đồng âm này có vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm đã nêu ở ghi nhớ không? Vì sao?
 Không vi phạm vì hai thuật ngữ này được dùng ở hai lĩnh vực khoa học riêng biệt chứ không phải ở cùng một lĩnh vực.
 GHI NHỚ
Thường được dùng trong các văn bản khoa học công nghệ
Trong một lĩnh vực KHCN nhất định mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại
Thuật ngữ không có tính biểu cảm
Tiết 28: THUẬT NGỮ
I - TÌM HIỂU CHUNG:
II - LUYỆN TẬP:
Bài 1 SGK/89: Vận dụng các kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Toán học, Vật lý, Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp điền vào chỗ trống. Và cho biết thuật ngữ đó thuộc lĩnh vực khoa học nào?
Tiết 28: THUẬT NGỮ
1./…......là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
Lực
* Bài tập 1: Tìm thuật ngữ
Tiết 28: THUẬT NGỮ
Trò chơi dân gian Kéo co - Tranh Đông Hồ
Vật lí
2./.……………là làm hủy hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy,...
Xâm thực
* Bài tập 1: Tìm thuật ngữ
Tiết 28: THUẬT NGỮ
Biển xâm thực uy hiếp nhà dân ở Bình Thuận
Ảnh:  TL


Địa lí
3./.………là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa.
Di chỉ
Di chỉ Hoàng thành Thăng Long
* Bài tập 1: Tìm thuật ngữ
Tiết 28: THUẬT NGỮ
Lịch sử
4./.…………là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
Thụ phấn
* Bài tập 1: Tìm thuật ngữ
Tiết 28: THUẬT NGỮ
Sinh học
5./.……………………..là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa của đoạn ấy.
Đường trung trực
A
B
* Bài tập 1: Tìm thuật ngữ
Tiết 28: THUẬT NGỮ
Toán học
II. LUYỆN TẬP
Tiết 28: THUẬT NGỮ
II. LUYỆN TẬP
Tiết 28: THUẬT NGỮ
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 câu) có sử dụng ít nhất 2 thuật ngữ, bàn về vấn đề “An toàn giao thông” hiện nay ở nước ta
* HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Nắm vững nội dung của bài, hoàn thành các bài tập
- Đặt câu, viết đoạn văn có sử dụng thuật ngữ.
- Chuẩn bị tiết TV tiếp theo: Chủ đề: MỞ RỘNG VỐN TỪ

Tiết 31: Sự phát triển của từ vựng. (Tr 55 + 72)
Tiết 32: Trau dồi vốn từ (Tr 99)
Tiết 33: Luyện tập (Các bài tập SGK trang 55- 56,
74 - 75, 101 - 104)
1
2
3
4
5
T
Ư
N
G
H
Â
T
U
2
1
3
4
5
TK
GIẢI ĐOÁN Ô CHỮ
1/ Điền từ còn thiếu vào ô trống: Phương châm về lượng là nói đúng, đủ, không thiếu và không........
2/ Từ nào còn thiếu trong câu sau:
.....úp......mở.
3/ Trong giao tiếp ta .........nói những điều mà mình......tin là có thật. Từ nào còn thiếu trong câu trên?
4/ ......là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên
sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó..
.
5. Để giao tiếp đạt hiệu quả chúng ta
cần phải nói ........vào đề tài giao tiếp
Thường được dùng trong các văn bản khoa học công nghệ
Trong một lĩnh vực nhất định mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại
Thuật ngữ không có tính biểu cảm
Tiết 28: THUẬT NGỮ