Bài 6. Phản xạ

Bài 6 phản xạ
Vì sao khi tay ta chạm phải vật nóng thì thụt ngay lại? Hiện tượng rụt tay lại khi chạm tay vào vật nóng, khi đánh búa cao su vào đầu gối chân ta tự động nhấc lên, gặp chó dữ ta cảm thấy sợ và bỏ chạy?.Những hiện tượng đó được gọi là gì? Cơ chế như thế nào? Bài 6 sẽ giải đáp các vấn đề trên

Hoạt động 1 Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của nơ ron
Các em quan sát hình 6-1 trả lời câu hỏi:
Hãy mô tả cấu tạo của một nơ ron điển hình
Các chức năng cơ bản của nơ ron là gì?

Cấu tạo và chức năng của nơ ron
Cấu tạo nơ ron điển hình: Thân nơ ron, sợi trục, sợi nhánh, trong thân có nhân và trên sợi trục có bao miêlin hay không có bao miêlin
Các chức năng�chính của nơ ron: cảm ứng và dẫn truyền
Các em hãy đọc thông tin ở phần I SGK, quan sát hình, đoạn phim, thảo luận nhóm trả lời câu hỏi
Có những loại nơ ron nào�?
Nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơ ron hướng tâm và nơ ron ly tâm
Có 3 loại nơ ron�: nơ ron hướng tâm, nơ ron li tâm, nơ ron trung gian

Hướng lan truyền của xung thần kinh: Từ cơ quan thụ cảm (da) đến thần kinh trung ương, từ trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng (bắp cơ)
Các em hãy làm bài tập sau bằng cách điền vào chỗ trống thể hiện các con số trên hình
Hoạt động 2: Tìm hiểu thành phần cung phản xạ và vòng phản xạ
Các em đọc phần thông tin trong SGK và trả lời các câu hỏi sau theo nhóm
+ Phản xạ là gì? Cho thêm ví dụ về phản xạ ở người và động vật.
+ Nêu điểm khác nhau giữa phản xạ ở người và tính cảm ứng ở thực vật (cụp lá)

Kết luận
Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời kích thích từ môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.

Phân biệt sự phản xạ với cảm ứng của thực vật: Phản xạ có sự tham gia của hệ thần kinh, cảm ứng của thực vật không có sự tham gia của hệ thần kinh
Các em đọc phần thông tin và xem đoạn phim sau trả lời câu hỏi:

+ Có những loại nơ ron nào tham gia vào cung phản xạ?
+ Các thành phần của một cung phản xạ?
+ Cung phản xạ là gì?
Trả lời các câu hỏi
+ 3 loại nơron tham gia
+ 5 thành phần: 3 loại nơ ron, cơ quan thụ cảm, cơ quan trả lời
+ Cung phản xạ là con đường mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm (da, thành ruột.) qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng (cơ tuyến.)
Các em hãy làm bài tập bằng hình thức dùng ký hiệu mũi tên vẽ chiều lan truyền của xung thần kinh lên cung phản xạ sau
Các em hãy tìm hiểu vòng phản xạ bằng sơ đồ 6-3 SGK, và qua hình vẽ sau
Trong phản xạ luôn có luồng thông tin ngược báo về trung ương thần kinh để trung ương điều chỉnh phản ứng cho thích hợp. Luồng thần kinh bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi tạo nên vòng phản xạ
Các em hãy xem lại đoạn phim về phản xạ
Các em hãy sử dụng kiến thức và làm bài tập điền bảng sau