Bài 6. Phản xạ

PHẢN XẠ
Bài 6:
I/- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠ-RON:
II/- PHẢN XẠ:
PHIM TẾ BÀO THẦN KINH
I/.CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON
1/. CẤU TẠO
H6.1: Nơ-ron và hướng lan truyền xung thần kinh
Thân chứa nhân, từ thân có nhiều sợi nhánh và một sợi trục, sợi trục thường có bao Miêlin, đầu sợi trục và sợi nhánh có phân nhánh. Tận cùng sợi trục có các cúc xinap
H6.1: Nơ-ron và hướng lan truyền xung thần kinh
H6.1: Nơ-ron và hướng lan truyền xung thần kinh
H6.1: Nơ-ron và hướng lan truyền xung thần kinh
2. CHỨC NĂNG
- Cảm ứng
+ Tiếp nhận kích thích
+ Phản ứng lại các kích thích bằng cách phát sinh xung thần kinh
- Dẫn truyền xung thần kinh:
+ Xung thần kinh lan truyền theo một chiều nhất định từ nơi phát sinh hoặc nơi tiếp nhận về thân nơron và truyền đi dọc theo sợi trục.
Hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm và nơron ly tâm là ngược nhau:
+ Nơron hướng tâm: dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm về TƯTK.
+ Nơron ly tâm: dẫn truyền xung thần kinh từ TƯTK đến cơ quan phản ứng.
Câu 1: Có mấy loại nơron?
+ Nơron trung gian
3.PHÂN LOẠI
- Thân nằm ngoài trung ương thần kinh
-Truyền xung thần kinh từ cơ quan về trung ương thần kinh
- Nằm trong trung ương thần kinh
-Thân nằm trong trung ương thần kinh
- Sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng
-Truyền xung thần kinh tới cơ quan phản ứng
- Liên hệ giữa các nơ ron
3/-Phân loại :
HOÀN THÀNH BÀI TẬP SAU
II/. PHẢN XẠ

Thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏi:
Câu 1: Phản xạ là gì? Cho ví dụ về phản xạ ở người

và động vật?

Câu 2: Nêu sự khác biệt giữa phản xạ ở động vật với

hiện tượng cảm ứng ở thực vật ( ví dụ chạm tay vào

cây hoa trinh nữ thì lá cụp lại)
* Phản xạ là những phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh.
* Sự khác biệt:
- Phản xạ ở động vật có sự tham gia của hệ thần kinh.
- Cảm ứng ở thực vật do thành phần đặc biệt bên trong cơ thể thực hiện.
Ví dụ: Hiện tượng cụp lá ở cây hoa trinh nữ chủ yếu là những biến đổi về trương nước ở các tế bào gốc lá, không phải do thần kinh điều khiển.
- SỨC NÓNG CỦA LỬA(kích thích)
Cơ quan thụ cảm da
(tiếp nhận kích thích, phản ứng bằng cách phát sinh xung TK)
Nơron hướng tâm
TƯTK tuỷ sống
(phân tích, phát sinh xung TK đ/chỉnh )
Nơron li tâm
Cơ quan phản ứng
(cơ ở ngón tay)
co tay, rụt lại.
2/. Cung phản xạ
Quan sát hình và trả lời các câu hỏi:
Câu 1: Có những loại nơron nào tham gia vào cung phản xạ?
Câu 2: Nêu các thành phần của một cung phản xạ?
Câu 3: Cung phản xạ là gì?
* Cung phản xạ: là đường dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng.
* Cung phản xạ gồm:
- Cơ quan thụ cảm
- Nơron hướng tâm
- Nơron li tâm
- Trung ương thần kinh (có nơron trung gian)
- Cơ quan phản ứng
2/. Cung phản xạ:
Thảo luận:
1.Tìm sự sai khác giữa vòng phản xạ và cung phản xạ?
2.Thế nào là vòng phản xạ?
3. Vòng phản xạ có ý nghĩa như nào trong đời sống?
TRUNG ÖÔNG THAÀN KINH
CƠ QUAN THỤ CẢM
CƠ QUAN PHẢN ỨNG
Xung thần kinh
hướng tâm
ly tâm
Xung TK
Xung TK thông báo ngược
Xung TK thông báo ngược
Xung TK li tâm điều chỉnh
3/. Vòng phản xạ: (vẽ H 6.3/SGK)
Vòng phản xạ: là luồng xung thần kinh bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi (đường liên hệ ngược) báo về TƯTK để trung ương TK điều chỉnh phản ứng cho thích hợp.
4/. Ý nghĩa của phản xạ:
giúp cơ thể thích nghi với môi trường sống
Chọn câu trả lời đúng
1. Một cung phản xạ gồm đầy đủ các thành phần là:
A. Nơron hướng tâm,nơron li tâm và nơron trung gian
B. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, cơ quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
C. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, nơron trung gian, cơ quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
D. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, nơron trung gian, cơ quan thụ cảm.
2. Vai trò của nơron cảm giác là:
A.Truyền xung thần kinh về trung ương
B. Truyền xung thần kinh đến cơ quan cảm ứng.
C.Liên hệ giữa các nơron
D.Nối các vùng khác nhau trong trung ương thần kinh.
DẶN DÒ
Về nhà học bài và trả lời câu hỏi SGK.
Ôn bài 1 – 6, kiểm tra 15 phút.
Đọc và chuẩn bị bài mới