Bài 6. Phản xạ

Bài 6 : Phản Xạ
Nội dung bài học
Cấu tạo và chức năng của nơron.
Cung phản xạ
- Hãy mô tả cấu tạo của một nơron điển hình?
+ Thân nơron chứa nhân
+ Sợi phân nhánh ở các góc thân
+ Sợi trục ở một góc thân, ngoài có bao miêlin
I. Cấu tạo và chức năng của nơron
- Nơron có chức năng gì?
1. Chức năng
Cảm ứng
Dẫn truyền xung thần kinh
- Xung thần kinh được dẫn truyền từ nơron này sang nơron khác nhờ bộ phận nào?
Nhờ xinap
nơron li tâm
nơron hướng tâm
nơron trung gian
- Quan sát hình sau và cho biết có mấy loại nơron ?
Bảng phân biệt các loại nơron
Thân nằm bên ngoài trung ương TK
Nằm trong trung ương TK, sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng
Truyền xung TK từ cơ quan thụ cảm đến trung ương TK
Truyền xung TK tư trung ương tới cơ quan phản ứng.
Nằm trong trung ương TK
Liên hệ giữa các nơron
+ Xung thần kinh lan truyền theo một chiều nhất định từ nơi phát sinh hoặc nơi tiếp nhận về thân nơron và truyền đi dọc theo sợi trục.
- Em có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm và nơron li tâm?
-Thân nơron chứa nhân, xung quanh l� tua ng?n l� s?i nh�nh
-Tua d�i: Sợi trục có bao miêlin
* Cấu tạo của một nơron điển hình
* Chu?c nang nơron
Cảm ứng và dẫn truyền
+ Cảm ứng là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại kích thích bằng hình thức phát sinh các xung thần kinh
+ Dẫn truyền là khả năng lan truyền các xung thần kinh theo một chiều nhất định.

I. Cấu tạo và chức năng của nơron
* Phân loại nơron
Thân nằm bên ngoài trung ương TK
Nằm trong trung ương TK, sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng
Truyền xung TK từ cơ quan thụ cảm đến trung ương TK
Truyền xung TK tư trung ương tới cơ quan phản ứng.
Nằm trong trung ương TK
Liên hệ giữa các nơron
1. Phản xạ là gì ? Cho ví dụ về phản xạ ở người và động vật ?
2. Nêu sự khác biệt giữa phản xạ ở động vật với hiện tượng cảm ứng ở thực vật ( ví dụ chạm tay vào cây trinh nữ thì lá cụp lại)
Thảo luận nhóm
1. Phản xạ
II. Cung phản xạ
Câu 1 :
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của MT dưới sự điều khiển của hệ TK
→ tiết nước bọt
→ rụt tay lại
+ Sờ tay vào vật nóng :
+ Nhìn thấy quả chua :
Câu 2 .
Sự khác biệt:
- Phản xạ ở động vật có sự tham gia của hệ thần kinh : phản xạ phản ứng.
- Cảm ứng ở thực vật do thành phần đặc biệt bên trong thực hiện.
Ví dụ: Hiện tượng cụp lá ở cây hoa trinh nữ chủ yếu là những biến đổi về trương nước ở các tế bào gốc, không phải do thần kinh điều khiển.
1. Phản xạ
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.

II. Cung phản xạ
2. Cung phản xạ
Quan sát hình và cho biết :
- Những loại nơron nào tham gia vào cung phản xạ ?
Quan sát hình và cho biết :
- Nêu các thành phần của một cung phản xạ ?
+ Cơ quan thụ cảm.
+ Nơron hướng tâm
+ Nơron li tâm
+ Nơron trung gian
+ Cơ quan phản ứng
- Cung phản xạ là gì?
+ Cung phản xạ là đường dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng.
Sơ đồ cung phản xạ
Trung ương TK
Cơ quan thụ cảm
Cơ quan phản ứng
Xung TK hướng tâm
Xung TK li tâm
2. Cung phản xạ

Cung phản xạ là đường dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng.
Cung phản xạ gồm:
+ Cơ quan thụ cảm
+ Nơron hướng tâm
+ Nơron li tâm
+ Nơron trung gian
+ Cơ quan phản ứng
II. Cung phản xạ
3. Vòng phản xạ
Đọc thông tin trong SGk, quan sát sơ đồ sau và trả lời câu hỏi:
- Quan sát hình sau, phân tích đường dẫn truyền xung thần kinh của phản xạ trên?
II. Cung phản xạ
(nơ ron li tâm)
Bị nóng (kích thich)
ngón tay
Cơ quan thụ cảm ở da
(nơ ron hướng tâm)
Rút tay lại
Tuỷ sống (phân tích)
Trung ương thần kinh
Cơ quan thụ cảm
Cơ quan phản ứng
(1)
(2)
(3)
(3)
Xung
TK thông
báo
ngược
SƠ ĐỒ VÒNG PHẢN XẠ
(4)
Xung
TK
li tâm điều chỉnh
- Thế nào là vòng phản?
- Vòng phản xạ có ý nghĩa gì trong đời sống con người?
Trung ương thần kinh
Cơ quan thụ cảm
Cơ quan phản ứng
(1)
(2)
(3)
(3)
Xung
TK thông
báo
ngược
SƠ ĐỒ VÒNG PHẢN XẠ
(4)
Xung
TK
li tâm điều chỉnh
- Thế nào là vòng phản xạ?
- Vòng phản xạ là luồng Tk bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi. Đường phản hồi thông tin ngược về trung ương TK để điều chỉnh phản ứng
- Vòng phản xạ có ý nghĩa gì trong đời sống con người?
Nhờ hoạt động của của phản xạ mà cơ thể thích nghi kịp thời với sự thay đổi của môi trường
Sơ đồ: H6.3: Vòng phản xạ
Trung ương TK
Cơ quan thụ cảm
Cơ quan phản ứng
Xung TK hướng tâm
Xung TK li tâm
Xung TK thông báo ngược
XTK li tâm điều chỉnh

3. Vòng phản xạ
Vòng phản xạ là luồng TK bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi. Đường phản hồi thông tin ngược về trung ương TK để điều chỉnh phan ứng.
*Ý nghĩa của phản xạ: giúp cơ thể thích nghi với môi trường sống
Bài 6:
PHẢN XẠ
I- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON :
II- CUNG PHẢN XẠ
1. Phản xạ:
2. Cung phản xạ:
3.Vòng phản xạ:
* Cấu tạo của một nơron điển hình
* Chu?c nang nơron
* Ph�n loa?i nơron
Chọn câu trả lời đúng
1. Một cung phản xạ gồm đầy đủ các thành phần là:
A. Nơron hướng tâm,nơron li tâm và nơron trung gian
B. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, cơ quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
C. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, nơron trung gian, cơ quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
D. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, nơron trung gian, cơ quan thụ cảm.
Cũng cố bài giảng
2. Vai trò của nơron cảm giác là:
A.Truyền xung thần kinh về trung ương
B. Truyền xung thần kinh đến cơ quan cảm ứng.
C.Liên hệ giữa các nơron
D.Nối các vùng khác nhau trong trung ương thần kinh.
Hãy giải thích phản xạ:
- Khi kim đâm vào tay Rút tay lại

- Kim (kích thích)
Cơ quan thụ cảm da
(tiếp nhận kích thích, phản ứng bằng cách phát sinh xung TK)
Nơron hướng tâm
TƯTK tuỷ sống
(phân tích, phát sinh xung TK đ/chỉnh )
Nơron li tâm
Cơ quan phản ứng
(cơ ở ngón tay)
co tay, rụt lại.
Học bài, trả lời câu hỏi 1, 2 / trang 23 SGK.
Dọc mục "Em có biết"
Chuẩn bị bài 7, thực hiện các lệnh ?.