Bài 6. Miêu tả trong văn bản tự sự

Thứ ba ngày 7 tháng 10 năm 2008
Miêu tả trong văn bản tự sự
Đọc đoạn trích sau:
Vua Quang Trung lại truyền lấy sáu chục tấm ván, cứ ghép liền ba tấm thành một bức, bên ngoài lấy rơm dấp nước phủ kín, tất cả là hai mươi bức. Đoạn kén hạng lính khoẻ mạnh, cứ mười người khênh một bức, lưng giắt dao ngắn, hai mươi người khác đều cầm binh khí theo sau, dàn thành trận chữ (nhất), Vua Quang Trung cưỡi voi đi đốc thúc, mờ sáng ngày mồng 5 tiến sát đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh nổ súng bắn ra, chẳng trúng người nào cả. Nhân có gió bắc, quân Thanh bèn dùng ống phun khói lửa ra, khói toả mù trời, cách gang tấc không thấy gì, hòng làm cho quân Nam rối loạn. Không ngờ trong chốc lát trời bỗng trở gió nam, thành ra quân Thanh lại tự làm hại mình.
Vua Quang Trung liền gấp rút sai đội khiêng ván vừa che vừa xông thẳng lên trước. Khi gươm giáo của hai bên đã chạm nhau thì quăng ván xuống đất, ai nấy cầm dao ngắn chém bừa, những người cầm binh khí theo sau cũng nhất tề xông tới mà đánh.
Quân Thanh chống không nổi, bỏ chạy tán loạn, giầy xéo lên nhau mà chết. Tên Thái Thú Điền Châu là Sầm Nghi Đống tự thắt cổ chết. Quân Tây Sơn thừa thế chém giết lung tung, thây nằm đầy đồng, máu chảy thành xuối, quân Thanh đại bại.
Vua Quang Trung cho quân lính gép các tấm ván thành mười hai bức, cứ mười người khiêng một bức, sau đó là hai mươi người khác cầm binh khí theo sau. Vua Quang Trung cưỡi voi đốc thúc quân lính, ngày 5 tiến sát đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh nổ súng bắn ra, rồi dùng ống phun khói lửa, hòng làm cho quân Nam rối loạn. Nhưng lại tự hại chính mình.
Khi gươm giáo của hai bên chạm nhau, quân Tây Sơn cầm dao ngắn chém bừa, những người cầm binh khí theo sau cũng xông tới đánh.
- Quân Thanh giầy xéo lên nhau mà chết, tướng Sầm Nghi Đống tự thắt cổ chết. Quân Thanh đại bại.
Đọc đoạn trích sau:
Vua Quang Trung lại truyền lấy sáu chục tấm ván, cứ ghép liền ba tấm thành một bức, bên ngoài lấy rơm dấp nước phủ kín, tất cả là hai mươi bức. Đoạn kén hạng lính khoẻ mạnh, cứ mười người khênh một bức, lưng giắt dao ngắn, hai mươi người khác đều cầm binh khí theo sau, dàn thành trận chữ (nhất), Vua Quang Trung cưỡi voi đi đốc thúc, mờ sáng ngày mồng 5 tiến sát đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh nổ súng bắn ra, chẳng trúng người nào cả. Nhân có gió bắc, quân Thanh bèn dùng ống phun khói lửa ra, khói toả mù trời, cách gang tấc không thấy gì, hòng làm cho quân Nam rối loạn. Không ngờ trong chốc lát trời bỗng trở gió nam, thành ra quân Thanh lại tự làm hại mình.
Vua Quang Trung liền gấp rút sai đội khiêng ván vừa che vừa xông thẳng lên trước. Khi gươm giáo của hai bên đã chạm nhau thì quăng ván xuống đất, ai nấy cầm dao ngắn chém bừa, những người cầm binh khí theo sau cũng nhất tề xông tới mà đánh.
Quân Thanh chống không nổi, bỏ chạy tán loạn, giầy xéo lên nhau mà chết. Tên Thái Thú Điền Châu là Sầm Nghi Đống tự thắt cổ chết. Quân Tây Sơn thừa thế chém giết lung tung, thây nằm đầy đồng, máu chảy thành xuối, quân Thanh đại bại.
Vua Quang Trung cho quân lính gép các tấm ván thành mười hai bức, cứ mười người khiêng một bức, sau đó là hai mươi người khác cầm binh khí theo sau. Vua Quang Trung cưỡi voi đốc thúc quân lính, ngày 5 tiến sát đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh nổ súng bắn ra, rồi dùng ống phun khói lửa, hòng làm cho quân Nam rối loạn. Nhưng lại tự hại chính mình. Khi gươm giáo của hai bên chạm nhau, quân Tây Sơn cầm dao ngắn chém bừa, những người cầm binh khí theo sau cũng xông tới đánh. Quân Thanh giầy xéo lên nhau mà chết, tướng Sầm Nghi Đống tự thắt cổ chết. Quân Thanh đại bại.
Kết luận: Sử dụng yếu tố miêu tả có tác dụng làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, xinh động.
1, Bài tập 1:
Tìm những yếu tố tả người và tả cảnh trong hai đoạn trích "Truyện Kiều"
Vừa học ( " Chị em Thuý Kiều", trang 81 và " Cảnh ngày xuân" trang 84
SGK ngữ văn 9 tập I ).
Phân tích giá trị của những yếu tố miêu tả ấy trong việc thể hiện nội dung mỗi đoạn trích.
2, Bài tập 2:
Dựa vào đoạn trích " Cảnh ngày xuân", hãy viết một đoạn văn kể về việc chị em Thuý Kiều đi chơi trong buổi chiều ngày Thanh minh. Trong khi kể chú ý vận dụng các yếu tố miêu tả để tả cảnh ngày xuân.
Trời đã về chiều, bóng hoàng hôn vàng nhạt ngả dần về phía tây. Chị em Thuý Kiều cũng ra về trong tâm trạng bâng khuâng, nuối tiếc. Họ chầm chậm bước chân theo dòng nước nhỏ chảy uốn quanh và vừa đi vừa ngắm cảnh thấy bốn bề phong cảnh rất nên thơ. Chị em đã đi đến cuối ghềnh nơi có chiếc cầu nhỏ với dáng vẻ thanh thoát bắc ngang.