Bài 6. Lực ma sát

Chào mừng quý Thầy, Cô giáo về dự giờ thăm lớp
Chúc các em có một tiết học tốt
Thế nào là hai lực cân bằng ? Dưới tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật có làm thay đổi vận tốc của vật không ?
Dưới tác dụng một lực có cường độ lớn lên một vật thì sẽ có hiện tượng gì xãy ra ?
- Hai lực cân bằng là hai lực cùng tác dụng lên một vật, có cường độ bằng nhau,cùng trên một đường thẳng nhưng ngược chiều.
- Dưới tác dụng của hai lực cân bằng, một vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên; đang chuyển động thì tiếp tục chuyển động thẳng đều mải mải. ( Vận tốc không thay đổi )
- Khi tác dụng lực có cường độ lớn lên vật có nghĩa ta thay đổi vận tốc của vật một cách đột ngột thì vật sẽ bị ngã. Vì vật có quán tính ( tính chất giử nguyên vận tốc của vật ).
Bài cũ :
LỰC MA SÁT
I- Khi nào có lực ma sát ?
- Lực ma sát là lực cản trở chuyển động của vật.
Quan sát đoạn phim và nhận xét sự khác nhau giữa các chuyển động của các vật
1- Lực ma sát lăn.
2- Lực ma sát trượt.
3- Lực ma sát nghỉ.
Hoạt động theo nhóm trả lời các câu hỏi C1 , C2 , C3 C4 và C5.
Hãy quan sát hình vẽ và cho biết vật này có tên gọi gì ? Tác dụng của nó ?
LỰC MA SÁT
I- Khi nào có lực ma sát ?
Các nhóm nhận dụng cụ TN để kiểm tra lực ma sát lăn, lực ma sát trượt, lực ma sát nghỉ.
C1:
- Ma sát giữa trục quạt bàn với ổ trục.
- Khi xiết đai ốc vào bulông có ma sát giữa các mặt ren của đai ốc với các mặt ren của bulông.
- Khi bóp phanh nhẹ thì vành bánh xe trượt trên má phanh->lực ma sát trượt giữa má phanh với vành xe...
C2 :
Khi bánh xe lăn đang lu đường -> ma sát lăn giữa bánh xe với mặt đường.
Khi di chuyển các vật nặng người công nhân sử dụng các con lăn để di chuyển -> ma sát lăn giữa con lăn với mặt đất.
- Ma sát sinh ra ở các viên bi đệm với trục và ổ trục.
C3:
- Hình a có ma sát trượt giữa mặt sàn với hòm.
Hình b có ma sát lăn giữa bánh xe với mặt sàn.
- Ma sát lăn rất nhỏ so với ma sát trượt.
C4 : Mặc dù có lực kéo tác dụng lên vật nhưng vật vẫn đứng yên, chứng tỏ giữa mặt bàn với vật có một lực cản lực này đặt lên vật cân bằng với lực kéo để giữ cho vật đứng yên.
C5 :
- Trong giây chuyền sản xuất của các nhà máy, các sản phẩm ( như bao ximăng, các linh kiện ) di chuyển cùng với băng truyền tải nhờ lực ma sát nghỉ.
- Trong đời sống nhờ ma sát nghỉ người ta mới đi lại được, ma sát nghỉ giữ cho bàn chân không bị trượt khi bước trên mặt đường.
LỰC MA SÁT
I- Khi nào có lực ma sát ?
II- Lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật.
1- Lực ma sát có thể có hại.
2- Lực ma sát có thể có ích.
Hãy quan sát các hình sau rồi nêu tác hại của lực ma sát và các biện pháp làm giảm lực ma sát.
Nếu không có lực ma sát thì xảy ra hiện tượng gì ở các hình vẽ sau đây ? Hãy tìm cách làm tăng lực ma sát
C6 : - Hình a : Lực ma sát trượt giữa đĩa và xích làm mòn đĩa xe và xích cần tra dầu vào xích xe để làm giảm ma sát.
Hình b : Lực ma sát trượt của trục làm mòn trục và cản trở chuyển động quay của bánh xe ->bỏ ổ bi vào trục.
- Hình c : Lực ma sát trượt cản trở chuyển động của thùng khi đẩy -> dùng bánh xe hoặc con lăn.
C7- Hình a : Không thể dùng phấn viết lên bảng -> Tăng độ nhám của bảng để tăng ma sát trượt giữa viên phấn với bảng.
Hình b : Con ốc bị quay lỏng dần khi bị rung động. Nó không còn tác dụng ép chặt mặt cần ghép, đầu que diêm trượt trên mặt sườn bao diêm không phát ra lữa.
Hình c : Ôtô không dừng lại được -> tăng lực ma sát bằng cách tăng độ sâu khía rảnh mặt lốp xe.
LỰC MA SÁT
I- Khi nào có lực ma sát ?
II- Lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật.
III- Vận dụng.
Hãy trả lời câu hỏi đặt ra ở đầu bài ? (ổ bi có tác dụng gì )
C9- Ổ bi có tác dụng giảm ma sát do thay thế ma sát trượt bằng ma sát lăn của các viên bi.Nhờ sử dụng ổ bi đã giảm được lực cản lên các vật chuyển động khiến cho các máy móc hoạt động dễ dàng góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành động lực học, cơ khí, chế tạo máy...
Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt của vật khác.
Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.
Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác
Lực ma sát có thể có hại hoặc có thể có ích.
Kiến thức cần ghi nhớ :
Tiết học đã kết thúc chúc quý Thầy, Cô cùng các em vui vẽ, hạnh phúc.
Bài tập 6.4
? Một ôtô chuyển động thẳng đều khi lực kéo của động cơ ôtô là FK= 800N. Tính cường độ lực ma sát (Fms) tác dụng lên các bánh xe.
? Fk tăng, Fms không đổi thì ôtô chuyển động như thế nào ?
? Fk giảm, Fms không đổi thì ôtô chuyển động như thế nào ?
Fms= Fk= 800N




Ôtô chuyển động nhanh dần.

Ôtô chuyển động chậm dần.
Tiết học đã kết thúc chúc quý Thầy, Cô cùng các em vui vẽ, hạnh phúc.