Bài 6. Lực ma sát

Câu hỏi: Lực đàn hồi xuất hiện khi nào?
Nêu các đặc điểm của lực đàn hồi của lò xo.
 
Kiểm tra bài cũ
Sự khác nhau giữa trục bánh xe bò ngày xưa và trục bánh xe đạp, trục bánh xe ôtô ngày nay?
Trục bánh xe bò
Trục bánh xe đạp
Bài 13: Tiết 22
LÖÏC MA SAÙT
Lực ma sát trượt
Lực ma sát lăn
Lực ma sát nghỉ
Củng cố
Lực ma sát
Bài giảng
Nội dung
Xe đạp đang chạy nếu bóp phanh gấp bánh xe sẽ trượt trên mặt đường rồi nhanh chóng dừng lại.
Khi kéo một bao ngô trên mặt đất, thì chỗ tiếp xúc với mặt đất có thể bị mòn hoặc bị rách?
Lực do vật nào tác động lên xe đạp, lên bao ngô?
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
I. Lực ma sát trượt
1. Điều kiện xuất hiện
Lực ma sát trượt xuất hiện khi một vật trượt trên bề mặt vật khác để cản trở chuyển động của vật.
Lực ma sát trượt xuất hiện khi nào? Nó có tác dụng gì?
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
I. Lực ma sát trượt
1. Điều kiện xuất hiện
2. Đặc điểm
2. Đặc điểm
Điểm đặt: Đặt vào vật, nằm trong phần tiếp xúc giữa hai vật.
Phương, chiều: cùng phương và ngược chiều với vận tốc tương đối của vật (so với mặt tiếp xúc).
Độ lớn lực ma sát trượt:
- Không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc và tốc độ của vật.
- Tỉ lệ với áp lực tác dụng lên mặt tiếp xúc.
- Phụ thuộc vào chất liệu và tình trạng bề mặt tiếp xúc.
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
I. Lực ma sát trượt
1. Điều kiện xuất hiện
2. Đặc điểm
2. Đặc điểm
Điểm đặt: Đặt vào vật, nằm trong phần tiếp xúc giữa hai vật.
Phương, chiều: cùng phương và ngược chiều với vận tốc tương đối của vật (so với mặt tiếp xúc).
Độ lớn lực ma sát trượt:
 
 
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
I. Lực ma sát trượt
1. Điều kiện xuất hiện
2. Đặc điểm
2. Đặc điểm
3. Vai trò
3. Vai trò
Lực ma sát trượt có lợi: phanh xe để giảm tốc độ, mài nhẵn kim loại, gỗ…
Lực ma sát trượt có hại: bào mòn các chi tiết máy móc thường xuyên bị cọ xát
Khắc phục: Dùng dầu mỡ bôi trơn
Lực nào tác dụng làm hòn bi đang lăn rồi từ từ dừng lại?

Lực ma sát lăn
m
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
II. Lực ma sát lăn
1. Điều kiện xuất hiện
II. Lực ma sát lăn
Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt vật khác để cản trở chuyển động lăn của vật
Lực ma sát lăn xuất hiện trong trường hợp nào? Nó có tác dụng gì?
Trong các trường hợp ở hình dưới đây, trường hợp nào có lực ma sát trượt, trường hợp nào có lực ma sát lăn? Qua đó em có nhận xét gì v? d? l?n l?c ma sát trượt,ma sát lăn?
Ma sát lăn.
Ma sát trượt
Hai trường hợp trên chứng tỏ:
độ lớn ma sát lăn rất nhỏ
so với ma sát trượt.
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
II. Lực ma sát lăn
1. Điều kiện xuất hiện
2. Đặc điểm
2. Đặc điểm
II. Lực ma sát lăn
Lực ma sát lăn có đặc điểm giống đặc điểm của lực ma sát trượt nhưng hệ số ma sát lăn nhỏ hơn hệ số ma sát trượt hàng chục lần.
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
II. Lực ma sát lăn
1. Điều kiện xuất hiện
2. Đặc điểm
2. Đặc điểm
3. Vai trò
3. Vai trò
II. Lực ma sát lăn
Làm giảm lực ma sát trượt bằng cách dùng các con lăn, ổ bi…
Ví dụ về lực ma sát lăn
trong đời sống và kỷ thuật.
-Ở các ổ bi của bộ phận quay.
-Xe chạy trên đường.
-Đẩy vật nặng trên các con lăn.
Hai loại lực ma sát trượt và ma sát lăn có đặc điểm gì giống nhau?
Đều xuất hiện khi một vật chuyển động trên bề mặt một vật khác
Đều có tác dụng cản trở chuyển động
Vậy nếu một vật đứng yên có chịu tác dụng của lực ma sát không? Chịu tác dụng trong trường hợp nào?
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
III. Lực ma sát nghỉ
1. Điều kiện xuất hiện
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi vật đang đứng yên nhưng chịu tác dụng của ngoại lực để cản trở xu hướng chuyển động của vật
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
III. Lực ma sát nghỉ
2. Đặc điểm
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
2. Đặc điểm
Điểm đặt: nằm trong mặt tiếp xúc giữa hai vật.
Lực ma sát nghỉ song song với mặt tiếp xúc, ngược chiều ngoại lực tác dụng
 
 
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
1. Điều kiện xuất hiện
III. Lực ma sát nghỉ
3. Vai trò
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
2. Đặc điểm
3. Vai trò
Lực ma sát nghỉ giúp ta cầm nắm các vật, giúp mọi vật có thể đứng yên trên mặt đất…
Lực ma sát nghỉ đóng vai trò là lực phát động làm cho các vật chuyển động
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
Câu 1: Trong caùc caùch laøm sau ñaây, caùch naøo giaûm
ñöôïc löïc ma saùt?
A. Taêng ñoä nhaùm maët tieáp xuùc.
B. Taêng löïc eùp leân maët tieáp xuùc.
C. Taêng ñoä nhaün giöõa caùc maët tieáp xuùc.
D. Taêng dieän tích maët tieáp xuùc.
IV. Củng cố
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
 
IV. Củng cố
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
IV. Củng cố
Câu 3: Điều gì sẽ xảy ra đối với hệ số ma sát giữa hai mặt tiếp xúc nếu lực ép giữa hai mặt xúc tăng lên?
A. Tăng lên
B. Không thay đổi
C. Giảm đi
D. Không biết rõ
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
Câu 3: Một tủ lạnh chuyển động thẳng đều trên sàn nhà. Lực đẩy tủ lạnh bằng 500N. Để đẩy tủ lạnh chuyển động từ trạng thái nghỉ cần một lực F với:
IV. Củng cố
A. F=500N
B.F<500N
C. F>500N
D. F=50N
Bảng minh họa hệ số ma sát của một số loại vật liệu
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
 
IV. Củng cố
A. F=5N
B.F=2.5N
 
D. F=0N
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
IV. Củng cố
Câu 6: Haõy neâu taùc haïi cuûa löïc ma saùt vaø caùc bieän phaùp laøm giaûm löïc ma saùt trong caùc tröôøng hôïp sau:
a
b
c
Xích xe đạp
Trục quay có ổ bi
Đẩy thùng đồ
Làm mau mòn
xích và đĩa. Để
giảm ma sát cần
tra dầu mở
thường xuyên.
Làm cản chuyển
động quay,nóng
và mau mòn trục.
Gắn ổ bi, tra
dầu mở.
Khó đẩy do ma
sát trượt lớn.
Thay ma sát
trựơt bằng
ma sát lăn
Lực ma sát
Bài giảng
I. Lực ma sát trượt
Nội dung
II. Lực ma sát lăn
III. Lực ma sát nghỉ
IV. Củng cố
IV. Củng cố
Câu 7: Haõy neâu lợi ích cuûa löïc ma saùt vaø caùc bieän phaùp laøm tăng ma saùt trong caùc tröôøng hôïp sau:
a
b
c
Phấn viết không ăn bảng.
Khi làm bảng phải tạo một độ nhám nhất định.
Ốc dể bị lỏng khi rung động, diêm quẹt không cháy.
Tăng độ nhám ở các mặt răng, ở mặt sườn bao diêm.
Khi thắng ô tô không dừng lại được.
Làm mặt đường có độ nhám,lốp xe phải có rãnh.