Bài 6. Lực ma sát

Kiểm tra bài cũ
Hai lực cân bằng là gì?
Búp bê đang đứng yên trên xe, bất chợt đẩy xe chuyển động về phía trước, hỏi búp bê sẽ ngã về phía nào?
Bài 5: LỰC MA SÁT
Bài 5: LỰC MA SÁT
Hãy cho biết khi bóp phanh thì vành bánh xe chuyển động thế nào trên mặt má phanh?
Bánh xe trượt trên mặt má phanh
Khi bánh xe không quay thì chuyển động thế nào trên mặt đường?
Bánh xe không lăn mà trượt trên mặt đường.
Vậy lúc này xuất hiện lực ma sát trượt giữa bánh xe và mặt đường, làm xe chuyển động chậm rồi dừng lại.
Vậy lực ma sát trượt xuất hiện khi nào?
Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật này trượt trên mặt vật khác
C1.Hãy lấy ví dụ về lực ma sát trượt trong đời sống và trong kĩ thuật?
C1. Ma sát giữa dây cung ở cần kéo của đàn violon với dây đàn.
Trượt tuyết.
Trục quạt bàn với ổ trục
Bài 5: LỰC MA SÁT
? Vì sao hòn bi lăn một lúc rồi dừng lại?
! Vì có một lực ngăn cản chuyển động của hòn bi.
? Vậy lực ma sát lăn sinh ra khi nào?
Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt vật khác.
Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật này lăn trên bề mặt của vật khác
Bài 5: LỰC MA SÁT
Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật này trượt trên mặt vật khác và cản trở lại chuyển động.
Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật chuyển động lăn trên mặt một vật khác và cản lại chuyển động ấy
Bài 5: LỰC MA SÁT
? Trong các trường hợp sau, trường hợp nào có lực ma sát trượt, trường hợp nào có lực ma sát lăn?
Ma sát trượt
Ma sát lăn
? So sánh cường độ của ma sát trượt và ma sát lăn trong 2 trường hợp này?
Độ lớn của lực ma sát lăn nhỏ hơn lực ma sát trượt
Bài 5: LỰC MA SÁT
Fk
Fms
Tại sao trong thí nghiệm trên, mặc dù có lực
kéo tác dụng lên vật nặng nhưng vật vẫn đứng yên?
+ Vật đứng yên chứng tỏ giữa mặt bàn với vật có một lực cản.
Lực này đặt lên vật cân bằng với lực kéo để giữ cho vật đứng yên.
+ Lực này gọi là lực ma sát nghỉ.
Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không bị trượt khi vật bị tác dụng của một lực khác
Bài 5: LỰC MA SÁT
Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật này trượt trên mặt vật khác và cản trở lại chuyển động.
Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật chuyển động lăn trên mặt một vật khác và cản lại chuyển động ấy
-Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác.
C5: Hãy lấy ví dụ về lực ma sát nghỉ trong đời sống và trong kĩ thuật?
Bài 5: LỰC MA SÁT
Ma sát nghỉ trong đời sống và kĩ thuật
Bài 5: LỰC MA SÁT
Lực ma sát có lợi hay có hại?
Bài 5: LỰC MA SÁT
? Hãy nêu tác hại của lực ma sát và các biện pháp giảm lực ma sát trong các trường hợp dưới đây.
* Lực ma sát có thể có hại
Lực ma sát trượt giữa đĩa và xích mà mòn đĩa xe và xích nên cần tra dầu vào xích để giảm ma sát
Lực ma sát trượt làm mòn trục và cản trở chuyển động quay của bánh xe . Thay bằng trục quay có ổ bi khi đó lực ma sát có thể giảm tới 20, 30 lần so với ban đầu
Lực ma sát trượt cản trở chuyển động của thùng khi đẩy. Muốn giảm ma sát, dùng bánh xe thay thế ma sát trượt bằng ma sát lăn
Bài 5: LỰC MA SÁT
C7: Hãy quan sát các trường hợp sau và tưởng tượng nếu không có lực ma sát thì xảy ra hiện tượng gì? Hãy tìm cách tăng ma sát trong những trường hợp này?
* Lực ma sát có thể có ích
Bài 5: LỰC MA SÁT
Bài 5: LỰC MA SÁT

Lực ma sát có lợi hay có hại?
Có lợi
Làm giảm ma sát
Làm tăng ma sát
Cách làm giảm ma sát
Cách làm tăng ma sát
Thay ma sát
trượt
thành ma
sát lăn,bề
mặt nhẵn…
Tăng độ nhám bề mặt, bánh xe có khía, rãnh sâu….
Có hại
Bài 5: LỰC MA SÁT

C8. Hãy giải thích các hiện tượng sau và cho biết trong các hiện tượng này ma sát có ích hay có hại:
a) Khi đi trên sàn đá hoa mới lau dễ bị ngã.
b) Ô tô đi vào chỗ bùn lầy, có khi bánh quay tít mà xe không tiến lên được.

c) Giày đi mãi đế bị mòn.
d) Phải bôi nhựa thông vào dây cung ở cần kéo nhị (đàn cò).
ma sát có ích.
ma sát có ích.
ma sát có hại.
ma sát có ích.
Bài 5: LỰC MA SÁT
Học thuộc nội dung bài kết hợp ghi nhớ.
Phân biệt được từng loại lực ma sát, và biết cách tăng hoặc giảm ma sát
Làm bài tập : Từ 6.1 đến 6.5 trong SBT.
* Đối với tiết học tiếp theo :
Về nhà học bài từ tiết 1 đến tiết 6
Xem kỹ các công thức tính vận tốc, chuyển động không đều , các đơn vị và cách đổi đơn vị.
Xem trước bài 7 Áp suất
Cám ơn các em đã theo dõi


Chào tạm biệt và hẹn gặp lại các em ở buổi học sau!