Bài 6. Cô bé bán diêm
Chia sẻ bởi đỗ thị diệp |
Ngày 07/05/2019 |
63
Chia sẻ tài liệu: Bài 6. Cô bé bán diêm thuộc Ngữ văn 8
Nội dung tài liệu:
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
Sự việc nhỏ:
Mẹ tôi vẫy tôi.
Tôi chạy theo chiếc xe chở mẹ
Mẹ kéo tôi lên xe
Tôi khóc
Tôi ngồi bên mẹ, đầu ngả vào cánh tay mẹ, quan sát gương mặt mẹ
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
VÝ Dô: Xe ch¹y chÇm chËm… mÑ cÇm nãn vÉy t«i, vµi gi©y sau, t«i ®uæi kÞp. T«i thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, vµ khi trÌo lªn xe, t«i rÝu c¶ ch©n l¹i. MÑ t«i võa kÐo tay t«i, xoa ®Çu t«i hái, th× t«i oµ lªn khãc råi cø thÕ nøc në. MÑ t«i còng sôt sïi theo:
- Con nÝn ®i! Mî ®· vÒ víi c¸c con råi mµ.
MÑ t«i lÊy v¹t ¸o n©u thÊm níc m¾t cho t«i råi xèc n¸ch t«i lªn xe. §Õn bÊy giê t«i míi kÞp nhËn ra mÑ t«i kh«ng cßm câi x¬ x¸c qu¸ nh c« t«i nh¾c l¹i lêi ngêi hä néi cña t«i. G¬ng mÆt mÑ t«i vÉn t¬i s¸ng víi ®«i m¾t trong vµ níc da mÞn, lµm næi bËt mÇu hång cña hai gß m¸. Hay t¹i sù sung síng bçng ®îc tr«ng nh×n vµ «m Êp c¸i h×nh hµi m¸u mñ cña m×nh mµ mÑ t«i l¹i t¬i ®Ñp nh thë cßn sung tóc. T«i ngåi trªn ®Öm xe, ®ïi ¸p ®ïi mÑ t«i, ®Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ t«i, t«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c Êm ¸p ®· bao l©u mÊt ®i bçng l¹i m¬n man kh¾p da thÞt. H¬i quÇn ¸o mÑ t«i vµ nh÷ng h¬i thë ë khu«n miÖng xinh x¾n nhai trÇu ph¶ ra lóc ®ã th¬m tho l¹ thêng.
Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mét ngêi mÑ, ¸p mÆt vµo bÇu s÷a nãng cña ngêi mÑ, ®Ó bµn tay ngêi mÑ vuèt ve tõ tr¸n xuèng c»m vµ g·i r«m ë sèng lng cho, míi thÊy ngêi mÑ cã mét ªm dÞu v« cïng. Tõ ng· t ®Çu trêng häc vÒ ®Õn nhµ, t«i kh«ng cßn nhí mÑ t«i ®· hái t«i vµ t«i ®· tr¶ lêi mÑ t«i nh÷ng c©u g×.
(Nguyªn Hång – Nh÷ng ngµy th¬ Êu)
Cuộc gặp gỡ đầy xúc động giữa nhân vật tôi với người mẹ của mình sau bao ngày xa cách.
Sự việc chính
Miêu tả hoạt động của vật, người
Miêu tả ngoại hình
Suy nghĩ
Cảm nhận
Phát biểu cảm tưởng
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
đoạn văn
Mẹ tôi vẫy tôi.Tôi chạy theo chiếc xe chở mẹ. Mẹ kéo tôi lên xe. Tôi oà khóc. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo. Tôi ngồi bên mẹ, ngả đầu vào cánh tay mẹ, quan sát gương mặt mẹ.
So sánh hai đoạn văn và cho biết đoạn văn nào hay hơn? Vì sao?
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
Bài tập 1: Tìm một số doạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các văn bản đã học như "Tôi đi học" - Thanh Tịnh, "Tức nước vỡ bờ" - Ngô Tất Tố, "Lão Hạc" - Nam Cao.. Phân tích giá trị của các yếu tố đó?
Đoạn văn 1
Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.
(Tôi đi học - Thanh Tịnh)
Đoạn văn 2
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngọeo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc.
(Lão Hạc - Nam Cao)
Gợi ý: - Tìm và phân tích giá trị của yếu tố miêu tả, biểu cảm
+ Miêu tả và biểu cảm về điều gì?
+ Tác dụng của các yếu tố, miêu tả và biểu cảm:
(+) Khắc hoạ người hay cảnh vật
(+) Thái độ của tác giả
Đoạn văn 2: Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc.
Trả lời : - Yếu tố miêu tả: mặt lão đột nhiên co rúm lại, những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra, cái đầu ngoẹo về một bên, cái miệng móm mém mếu như con nít, hu hu khóc
* Tác dụng: Làm hiện lên trước mắt người đọc hình ảnh lão Hạc với khuôn mặt già nua, khắc khổ, nhàu nát; dáng vẻ khổ sở, đáng thương.
Từ đó lột tả tâm trạng đau đớn, sự hối hận, day dứt và nỗi thương tiếc đến tuyệt vọng. Nỗi đau khổ ấy giúp ta hiểu được tấm lòng vị tha, nhân hậu vô cùng cao đẹp, tình yêu thương con sâu sắc của lão Hạc . Nhờ đó đoạn văn trở lên sinh động, hấp dẫn, ấn tượng để lại nhiều xúc cảm trong lòng người đọc. Đồng thời ta thấy được thái độ trân trọng, ngợi ca của tác giả đối với những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân và tấm lòng đồng cảm, xót thương đối với những đau khổ của họ.
-> Biểu cảm gián tiếp
Đoạn văn 1
Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.
Trả lời:
- Yếu tố miêu tả: lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc
* Tác dụng: Khắc hoạ cảnh thiên nhiên mùa thu thật đẹp, thật gợi cảm, vô cùng tươi sáng và mang nét đặc trưng của mùa thu.
Yếu tố biểu cảm: lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường
* Tác dụng: Biểu đạt tâm trạng xúc động và niềm vui sướng, bồi hồi khi nhớ lại những kỉ niệm trong sáng của buổi tựu trường đầu tiên. Tác giả thấy tâm hồn như tươi trẻ lại, trong sáng hơn, đẹp đẽ hơn. Đó cũng chính là tâm trạng, cảm xúc của biết bao lứa tuổi học trò.
Nhờ các yếu tố miêu tả, biểu cảm mà đoạn văn thêm giàu chất trữ tình, giầu chất thơ và để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng độc giả.
Bài tập 2: Hãy viết một đoạn văn kể về những giây phút đầu tiên khi em gặp lại một người thân (ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em) sau một thời gian xa cách dài từ 5 - 7 câu (chú ý sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong khi kể).
Gợi ý: Đoạn văn phải đảm bảo về nội dung và hình thức
- Nội dung: Kể về những giây phút dầu tiên khi em gặp lại một người thân
- Hình thức:
+ Đoạn văn dài từ 5- 7 câu
+ Viết theo lối diễn dịch hoặc quy nạp, hoặc song hành.
+ Có sử dụng yếu tố miêu tả, biểu cảm
Học thuộc phần ghi nhớ
Hoàn chỉnh các bài tập vào vở bài tập Ngữ văn
Soạn bài "Đánh nhau với cối xay gió"
dặn dò về nhà
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
Sự việc nhỏ:
Mẹ tôi vẫy tôi.
Tôi chạy theo chiếc xe chở mẹ
Mẹ kéo tôi lên xe
Tôi khóc
Tôi ngồi bên mẹ, đầu ngả vào cánh tay mẹ, quan sát gương mặt mẹ
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
VÝ Dô: Xe ch¹y chÇm chËm… mÑ cÇm nãn vÉy t«i, vµi gi©y sau, t«i ®uæi kÞp. T«i thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, vµ khi trÌo lªn xe, t«i rÝu c¶ ch©n l¹i. MÑ t«i võa kÐo tay t«i, xoa ®Çu t«i hái, th× t«i oµ lªn khãc råi cø thÕ nøc në. MÑ t«i còng sôt sïi theo:
- Con nÝn ®i! Mî ®· vÒ víi c¸c con råi mµ.
MÑ t«i lÊy v¹t ¸o n©u thÊm níc m¾t cho t«i råi xèc n¸ch t«i lªn xe. §Õn bÊy giê t«i míi kÞp nhËn ra mÑ t«i kh«ng cßm câi x¬ x¸c qu¸ nh c« t«i nh¾c l¹i lêi ngêi hä néi cña t«i. G¬ng mÆt mÑ t«i vÉn t¬i s¸ng víi ®«i m¾t trong vµ níc da mÞn, lµm næi bËt mÇu hång cña hai gß m¸. Hay t¹i sù sung síng bçng ®îc tr«ng nh×n vµ «m Êp c¸i h×nh hµi m¸u mñ cña m×nh mµ mÑ t«i l¹i t¬i ®Ñp nh thë cßn sung tóc. T«i ngåi trªn ®Öm xe, ®ïi ¸p ®ïi mÑ t«i, ®Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ t«i, t«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c Êm ¸p ®· bao l©u mÊt ®i bçng l¹i m¬n man kh¾p da thÞt. H¬i quÇn ¸o mÑ t«i vµ nh÷ng h¬i thë ë khu«n miÖng xinh x¾n nhai trÇu ph¶ ra lóc ®ã th¬m tho l¹ thêng.
Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mét ngêi mÑ, ¸p mÆt vµo bÇu s÷a nãng cña ngêi mÑ, ®Ó bµn tay ngêi mÑ vuèt ve tõ tr¸n xuèng c»m vµ g·i r«m ë sèng lng cho, míi thÊy ngêi mÑ cã mét ªm dÞu v« cïng. Tõ ng· t ®Çu trêng häc vÒ ®Õn nhµ, t«i kh«ng cßn nhí mÑ t«i ®· hái t«i vµ t«i ®· tr¶ lêi mÑ t«i nh÷ng c©u g×.
(Nguyªn Hång – Nh÷ng ngµy th¬ Êu)
Cuộc gặp gỡ đầy xúc động giữa nhân vật tôi với người mẹ của mình sau bao ngày xa cách.
Sự việc chính
Miêu tả hoạt động của vật, người
Miêu tả ngoại hình
Suy nghĩ
Cảm nhận
Phát biểu cảm tưởng
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
đoạn văn
Mẹ tôi vẫy tôi.Tôi chạy theo chiếc xe chở mẹ. Mẹ kéo tôi lên xe. Tôi oà khóc. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo. Tôi ngồi bên mẹ, ngả đầu vào cánh tay mẹ, quan sát gương mặt mẹ.
So sánh hai đoạn văn và cho biết đoạn văn nào hay hơn? Vì sao?
Ví Dụ: Xe chạy chầm chậm. mẹ cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật mầu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc. Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. Từ ngã tư đầu trường học về đến nhà, tôi không còn nhớ mẹ tôi đã hỏi tôi và tôi đã trả lời mẹ tôi những câu gì.
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)
Bài tập 1: Tìm một số doạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các văn bản đã học như "Tôi đi học" - Thanh Tịnh, "Tức nước vỡ bờ" - Ngô Tất Tố, "Lão Hạc" - Nam Cao.. Phân tích giá trị của các yếu tố đó?
Đoạn văn 1
Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.
(Tôi đi học - Thanh Tịnh)
Đoạn văn 2
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngọeo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc.
(Lão Hạc - Nam Cao)
Gợi ý: - Tìm và phân tích giá trị của yếu tố miêu tả, biểu cảm
+ Miêu tả và biểu cảm về điều gì?
+ Tác dụng của các yếu tố, miêu tả và biểu cảm:
(+) Khắc hoạ người hay cảnh vật
(+) Thái độ của tác giả
Đoạn văn 2: Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc.
Trả lời : - Yếu tố miêu tả: mặt lão đột nhiên co rúm lại, những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra, cái đầu ngoẹo về một bên, cái miệng móm mém mếu như con nít, hu hu khóc
* Tác dụng: Làm hiện lên trước mắt người đọc hình ảnh lão Hạc với khuôn mặt già nua, khắc khổ, nhàu nát; dáng vẻ khổ sở, đáng thương.
Từ đó lột tả tâm trạng đau đớn, sự hối hận, day dứt và nỗi thương tiếc đến tuyệt vọng. Nỗi đau khổ ấy giúp ta hiểu được tấm lòng vị tha, nhân hậu vô cùng cao đẹp, tình yêu thương con sâu sắc của lão Hạc . Nhờ đó đoạn văn trở lên sinh động, hấp dẫn, ấn tượng để lại nhiều xúc cảm trong lòng người đọc. Đồng thời ta thấy được thái độ trân trọng, ngợi ca của tác giả đối với những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân và tấm lòng đồng cảm, xót thương đối với những đau khổ của họ.
-> Biểu cảm gián tiếp
Đoạn văn 1
Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.
Trả lời:
- Yếu tố miêu tả: lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc
* Tác dụng: Khắc hoạ cảnh thiên nhiên mùa thu thật đẹp, thật gợi cảm, vô cùng tươi sáng và mang nét đặc trưng của mùa thu.
Yếu tố biểu cảm: lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường
* Tác dụng: Biểu đạt tâm trạng xúc động và niềm vui sướng, bồi hồi khi nhớ lại những kỉ niệm trong sáng của buổi tựu trường đầu tiên. Tác giả thấy tâm hồn như tươi trẻ lại, trong sáng hơn, đẹp đẽ hơn. Đó cũng chính là tâm trạng, cảm xúc của biết bao lứa tuổi học trò.
Nhờ các yếu tố miêu tả, biểu cảm mà đoạn văn thêm giàu chất trữ tình, giầu chất thơ và để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng độc giả.
Bài tập 2: Hãy viết một đoạn văn kể về những giây phút đầu tiên khi em gặp lại một người thân (ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em) sau một thời gian xa cách dài từ 5 - 7 câu (chú ý sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong khi kể).
Gợi ý: Đoạn văn phải đảm bảo về nội dung và hình thức
- Nội dung: Kể về những giây phút dầu tiên khi em gặp lại một người thân
- Hình thức:
+ Đoạn văn dài từ 5- 7 câu
+ Viết theo lối diễn dịch hoặc quy nạp, hoặc song hành.
+ Có sử dụng yếu tố miêu tả, biểu cảm
Học thuộc phần ghi nhớ
Hoàn chỉnh các bài tập vào vở bài tập Ngữ văn
Soạn bài "Đánh nhau với cối xay gió"
dặn dò về nhà
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: đỗ thị diệp
Dung lượng: |
Lượt tài: 4
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)