Bài 6. Cô bé bán diêm

Kiểm tra bài cũ
Em hãy cho biết tâm trạng của lão Hạc khi bán cậu Vàng ? Tìm những chi tiết thể hiện điều đó.
Câu 1 :
Câu 2 :
Nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của lão Hạc ? Cái chết đó có ý nghĩa gì ?
Ngữ văn-Tiết 21,22
Bài 6 :
Văn Bản
Cô bé bán diêm
An-đec-xen (1805-1875)
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
Tác giả
An-đec-xen
Là nhà văn lớn người Đan Mạch nổi tiếng với loại truyện cho trẻ em.
Tác phẩm : Nàng công chúa và hạt đậu, Bầy chim thiên nga, Bộ quần áo mới của hoàng đế.
Nhân vật trong truyện của An-đec-xen thường là các em nhỏ, đồ dùng, cây cỏ,…
Truyện của An-đec-xen giàu chất nhân văn, đượm màu sắc hư ảo và thơ mộng, ngộ nghĩnh, thông mình và đáng yêu.
Cốt truyện hấp dẫn, cách kể sinh động, lời văn nhẹ nhàng, trong sáng.
Tất cả tạo nên vẻ đẹp tâm hồn của truyện cổ tích An-đec-xen.
Tác phẩm
Tác phẩm Cô bé bán diêm trích gần hết truyện ngắn cùng tên.
Tác phẩm được viết vào năm 1845, khi nhà văn đã có trên 20 năm cầm bút.
Hướng dẫn cách đọc : chậm rãi cảm thông, chú ý phân biệt cảnh thực và mộng sau từng lần cô bé quẹt diêm.
Lưu ý các chú thích : (4),(7),(9),(10),(11),(12).
“Trường xuân” (4)
“phuốc-sét” (7)
“cây thông Noel”
(9)
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen


B? c?c
3 ph?n :


Phần 1.
Từ đầu →
Cứng đờ :
Hoàn cảnh
của cô bé
bán diêm.

Phần 2.
Tiếp theo →
chầu thượng đế :
Mộng tưởng và
thực tại.

Phần 3.
Phần còn lại
Cái chết
của cô bé.
Thể loại ?
Truyện ngắn
Bố cục ?
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
Tóm tắt
Em bé mồ côi mẹ phải đi bán diêm trong đêm giao thừa rét buốt. Em chẳng dám về nhà vì sợ bố đánh, đành ngồi nép vào góc tường, liên tục quẹt diêm để sưởi. Hết một bao diêm thì em bé chết cóng trong giấc mơ cùng bà nội bay lên trời. Sáng hôm sau – mồng 1 tết, mọi người qua đường vẫn thản nhiên nhìn cảnh tượng thương tâm.
Em hiểu gì về truyện ngắn Cô bé bán diêm ?
Nêu cảm nhận ban đầu của em về nhân vật cô bé bán diêm trong truyện.
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
Đoạn đầu tác giả giới thiệu gia cảnh của em bé như thế nào ?
Mồ côi mẹ, bà mất.
Nhà nghèo, sống chui rúc trong cái xó tối tăm.
Luôn bị bố mắng nhiếc, chửi rủa.
Phải đi bán diêm để kiếm sống.

Phân tích
Với các chi tiết trên các em hiểu gì về hoàn cảnh của cô bé ?
Éo le, sống nghèo khổ, cô đơn, đói rách, luôn thiếu tình thương.
Truyện được đặt trong hoàn cảnh nào ? (Thời gian, không gian xảy ra câu chuyện).
Đêm giao thừa, ngoài đường trời rét buốt, tuyết rơi dày đặc.
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
+ Đầu trân, chân đất.
+ Bụng đói, rét.
+ Ngồi nép trong một góc tường.
+ Cái xó tối tăm.
+ Không dám về nhà (sợ bố đánh).
Tìm và liệt kê các chi tiết thể hiện nỗi khổ của cô bé trong đêm giao thừa. (chú ý các chi tiết, hình ảnh tương phản).
Cô bé bán diêm
Xung quanh
+ trời rét buốt
+ cửa sổ mọi nhà sáng rực
+ sực nức mùi ngỗng quay
+ ngôi nhà xinh xắn
> <
Tác giả sử dụng nghệ thuật gì để làm nổi bật hình ảnh của em bé bán diêm ?
Nghệ thuật tương phản.
Sử dụng nghệ thuật ấy, tác giả muốn diễn tả điều gì ?
Làm nổi bật hoàn cảnh khốn khổ của em bé.

Hi?n t?i Quỏ kh?

“Cái xó tối tăm”
“Ngôi nhà xinh xắn có dây thường xuân bao quanh”
Phong cảnh thiên nhiên
Cô bé
Trời đông giḠrét tuyết rơi
Cô bé đầu trần, chân đất
-> Tuong ph?n gi?a hi?n t?i dau thuong v� quỏ kh? ng?p tr�n h?nh phỳc, tuong ph?n gi?a khung c?nh thiờn nhiờn l?nh giỏ v� cụ bộ phong phanh rỏch ru?i.
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
=> Nhỏ nhoi, đơn độc, đói rét, bị đày ải, không nhận được bất cứ một sự quan tâm nào. Đó là một em bé khốn khổ vô cùng đáng thương.
Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
Em bé quẹt diêm mấy lần ? Em hãy kể tóm tắt các lần quẹt diêm đó.
Lần thứ nhất :
Lần thứ hai :
Lần thứ ba :
Lần thứ tư :
Sau sự liên tưởng ấy là mơ ước của cô bé. Theo em đó là mơ ước gì ?
Sự mong ước ấy có phù hợp với hoàn cảnh không ? Vì sao ?

Tác giả có ngụ ý gì trong việc làm nổi bật các mộng tưởng của em bé ?
Thực tại
Lo lắng bị cha mắng
Tất cả những ngọn nến bay lên gợi cho em suy nghĩ về cái chết.
Bức tường dày dặc lạnh lẽo
Ảo ảnh về bà biến mất.
Em đi theo bà, em vĩnh viễn ra đi trong đói khát và rét buốt.
Nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của em bé ?
− Đói, rét, thiếu tình thương.
− Hết chỗ dựa.
− Mọi người đối xử với em quá lạnh lùng.
Thi thể của em bé được tác giả miêu tả như thế nào ?
Cô bé có đôi má hồng.
Đôi môi đang mỉm cười.
=> Em bé đáng yêu như một tiểu thiên thần đang ngủ.
Tại sao tác giả lại miêu tả thi thể em như vậy ?
Còn mọi người có thái độ như thế nào trước cái chết của em bé ? Từ đó giúp em hiểu thêm điều gì về xã hội Đan Mạch khi đó ?
Tìm hiểu nghệ thuật và ý nghĩa văn bản
Trong văn bản này tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào ?
+ Đan xen giữa các yếu tố thật và ảo.
+ Kết hợp tự sự, miêu tả và biểu cảm.
+ Kết cấu truyện theo lối tương phản, đối lập.
Truyện này có ý nghĩa như thế nào ?
Truyện thể hiện niềm thương cảm sâu sắc của nhà văn đối với những em bé lam lũ, đồng thời nói lên ước mơ được sống hạnh phúc của các em.
Tiết 21-22 Văn Bản Cô Bé Bán diêm AnĐecxen
Luyện tập
Nhận định nào đúng nhất về truyện “Cô bé bán diêm”:
A Kể về số phận của một em bé nghèo khổ phải đi bán diêm vào đêm giao thừa.
B Gián tiếp lên án bộ mặt của xã hội nơi cô bé đang sống đó là một cõi không có tình người.
C Thể hiện niềm thương cảm của nhà văn đối với những em bé nghèo khổ.
D C¶ ba ®¸p ¸n trªn.

Tiết 21,22 Văn bản Cô bé bán diêm An-đec-xen
Hãy thắp sáng tình yêu thương
− Học thuộc bài.
− Đọc diễn cảm đoạn trích.
− Ghi lại cảm nhận của em về một hoặc vài chi tiết nghệ thuật tương phản trong đoạn trích.
− Tự tóm tắt văn bản ở nhà.
− Soạn bài “Đánh nhau với cối xay gió”.