Bài 6. Cô bé bán diêm

Chúc các em có
một giờ học thú vị !
MÔN : NGỮ VĂN
LỚP 8
Thủ đô Copenhagen
Nàng tiên cá nhỏ nhắn phơi mình bên bờ hồ, biểu tượng của đất nước Đan Mạch
Cây cầu dài nhất châu Âu nối hai đất nước xinh đẹp Đan Mạch và Thụy Điển
Cô bé bán diêm

Tiết 21-22
Trích: truyện ngắn hay của
An - Đéc- Xen.
Cô Bé Bán diêm
Anđecxen

(1805 -1875)
AnĐecxen
Anđecxen
Tác phẩm : Nàng công chúa và hạt đậu, Bầy chim thiên nga, Bộ quần áo mới của hoàng đế,
Nhân vật trong truyện của Anđecxen thu?ng là các em nhỏ, đồ dùng, cây cỏ, ...
Truyện của An đec xen giàu chất nhân văn,
đượm màu sắc hu ảo, thơ mộng, ngộ nghĩnh và thông minh, đáng yêu
Cốt truyện
hấp dẫn, cách kể sinh động, lời văn nhẹ nhàng, trong sáng.. T?t c? t?o nờn v? d?p lõu b?n c?a truy?n c? tớch An-dec-xen.
Là nhà văn lớn ngu?i Đan Mạch nổi tiếng với loại truyện kể cho trẻ em.
Cô Bé Bán diêm
AnĐecxen
Cô Bé Bán diêm
- Chậm rãi, cảm thông, chú ý phân biệt cảnh thực và cảnh mộng. Phân biệt lời của nhà văn và lời nhân vật sau từng lần cô bé quẹt diêm.
- Lưu ý chú thích (4),(7),(9),(10),(11),(12).
HƯỚNG DẪN ĐỌC:
AnĐecxen
“Trường xuân” (4)
“Phuốc sét” (7) “Cây thông No-en” (9)
Em bé mồ côi phải đi bán diêm trong đêm giao thừa rét buốt. Em chẳng dám về nhà vì sợ bố đánh, đành ngồi nép vào góc tường, liên tục quẹt diêm để sưởi. Hết bao diêm thì em bé chết cóng trong giấc mơ cùng bà nội bay lên trời. Sáng hôm sau, mồng 1 tết, mọi người qua đường vẫn thản nhiên nhìn cảnh tượng thương tâm.
Cô Bé Bán diêm
AnĐecxen
Bố cục:
Từ đầu… cứng đờ ra Hoàn cảnh của cô bé bán diêm
Đoạn còn lại cái chết của cô bé bán diêm
Tiếp … thượng đế các lần quẹt diêm và những mộng tưởng
Cô Bé Bán diêm
- Truyện được kể theo mạch truyện cổ tích. Có đầy đủ ba phần: mở, thân, kết; bao gồm giới thiệu hoàn cảnh, diễn biến câu chuyện và kết thúc truyện. Cách xây dựng bố cục như thế rất mạch lạc, hợp lý giúp người đọc dễ theo dõi, dễ nhớ.
AnĐecxen
Cô Bé Bán diêm
Thảo luận nhóm: Vaøo ñeâm giao thöøa, trôøi reùt möôùt nhöng coâ beù baùn dieâm ñang phaûi ôû trong tình traïng nhö theá naøo? Khung cảnh xung quanh cô bé ra sao?
Tình cảnh của cô bé
Cảnh xung quanh
Đầu trần, đi chân đất.
Cô bé bụng đói cả ngày.
Cô bé phải đi bán diêm một mình trong đêm giao thừa, em ngồi co ro trong một xó tường..
Ngoài đường tối đen, tuyết rơi lạnh lẽo.
Trong phố sực nức mùi ngỗng quay.
cửa sổ mọi nhà đều sáng đèn.
 Cực khổ, đáng thương.
 No ấm, vui vẻ.
AnĐecxen
Cô Bé Bán diêm
Quá khứ
Hiện tại
Bà và mẹ hết mực yêu thương em.
Sống trong ngôi nhà xinh xắn, có dây trường xuân bao quanh.
Mẹ chết, bà nội cũng qua đời, sống với người bố khó tính, suốt ngày đánh mắng, chửi rủa... Sống “chui rúc trong một xó tối tăm”,
Phải đi bán diêm mà chẳng ai mua cho em, có nhà mà không dám về vì sợ bố đánh.
 Đầm ấm, hạnh phúc.
 Nghèo khổ, cô đơn.
Thảo luận nhóm bàn: Qua lời kể, em hiểu được gì về hoàn cảnh của cô bé bán diêm trong quá khứ và hiện tại?
AnĐecxen
Chúc các con có
một giờ học thú vị !
MÔN : NGỮ VĂN
LỚP 8
 Nghệ thuật tương phản đối lập:
- Làm nổi bật tình cảnh hết sức . của em bé bán diêm trong . và n?i dau khổ.
- Tương phản giữa cảnh thời tiết giá lạnh, không gian đen tối mênh mông với tấm thân của một em bé., đầu trần, chân đất.
- Tương phản giữa cảnh ngoài trời . với cửa sổ mọi nhà đều . ánh đèn.
- Tương phản giữa . của một em bé đáng thương, vừa đói vừa rét vẫn lang thang trên đường với trong phố sực nức mùi ngỗng quay.
- Tương phản giữa . và. : em bé tưởng nhớ lại lúc năm xưa, khi bà nội hiền hậu của mình còn sống, em cũng được đón giao thừa ở nhà.
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Điền từ thích hợp để hoàn thiện cho những kết luận sau?
"saùng röïc, (caùi ñoùi, caùi reùt), (moà coâi, coâ ñôn, luûi thuûi), toái ñen, toäi nghieäp, quaù khöù haïnh phuùc, hieän taïi ñau khoå, tình caûnh"
- Làm nổi bật tình cảnh hết sức tội nghiệp của em bé bán diêm trong cái đói, cái rét và nỗi đau khổ.
- Tương phản giữa cảnh thời tiết giá lạnh, không gian đen tối mênh mông với tấm thân của một em bé mồ côi, cô đơn, lủi thủi, đầu trần, chân đất.
- Tương phản giữa cảnh ngoài trời tối đen với cửa sổ mọi nhà đều sáng rực ánh đèn.
- Tương phản giữa tình cảnh của một em bé đáng thương, vừa đói vừa rét vẫn lang thang trên đường với trong phố sực nức mùi ngỗng quay.
- Tương phản giữa quá khứ hạnh phúc và hiện tại đau khổ: em bé tưởng nhớ lại lúc năm xưa, khi bà nội hiền hậu của mình còn sống, em cũng được đón giao thừa ở nhà.
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
II. Đọc - Hiểu văn bản:
2. Thực tế và mộng tưởng từ những que diêm:
Thảo luận nhóm
Nhóm 1: Mộng tưởng của cô bé qua lần quẹt diêm thứ 1, thứ 2, thứ 3, thứ 4 và lần cuối cùng?
Nhóm 2: Khi diêm vụt tắt, thực tế nào đã thay thế cho mộng tưởng?
Nhóm 3: Ước mơ của cô bé là gì qua mỗi lần quẹt diêm?
1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa:
Cô Bé Bán diêm
AnĐecxen
Mộng tưưu?ng
Thực tế
ưU?c mơ
Lần
1
Em ngồi tru?c một lò sưu?i bằng
sắt, lửa cháy nom vui mắt, hơi
nóng dịu dàng
Lửa tắt, lò sưu?i biến mất,
em nghĩ đến bị cha mắng
Mong đưu?c
sưu?i ấm
Lần
2
Bàn ăn có ngỗng quay, ngỗng
nhảy ra khỏi đĩa tiến về phía em.
Bức tưu?ng lạnh lẽo và
phố xá vắng teo lạnh buốt
Mong đưu?c ăn
ngon
Lần
3
Nến bay lên, bay mãi
biến thành những ngôi sao.
Mong đưu?c
vui choi
Lần
4
Bà đang mỉm cưu?i với em, em
reo lên, cho cháu đi với, xin
Thưu?ng đế cho cháu về với Bà.
ảo ảnh rực sáng biến mất
( Bà biến mất ).
Mong đưu?c bà
che chở và
yêu thưuong
Lần
5
Bà cầm tay em, hai Bà cháu bay
lên cao chẳng còn đói rét đau
buồn nào đe doạ.
Em về chầu Thưu?ng đế
( em đã chết ).
Mong đu?c mãi
ở cùng bà
. => Sáng sủa, ấm áp.
=> Tối tăm, lạnh lẽo.
=> Giàu có, sung túc.
=>Nghèo khổ, thiếu thốn.
=> Vui tươi, đẹp đẽ
=> Xót xa, thuong cảm
=> Vui sưu?ng.
=> Đau khổ, tuyệt vọng.
=> Hạnh phúc dạt dào.
=> Phũ phàng, tàn nhẫn
Nh?ng
lần
quẹt
diêm
Cây thông Nô en trang trí lộng lẫy với ngàn ngọn nến sáng rực.
Nhu cầu về vật chất
Nhu cầu về tinh thần
- Ước mơ được sống đầy đủ sung túc, được che chở, yêu thương.
- Hiện thực nghèo khổ, đói rét, lạnh lẽo, đau buồn.
3. Cái chết thương tâm của cô bé bán diêm:
 Ước mơ vô cùng bình dị, giản đơn.
Cô Bé Bán diêm
AnĐecxen
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
II. Đọc - Hiểu văn bản:
2. Thực tế và mộng tưởng từ những que diêm:
1. Hình ảnh cơ bé bán diêm trong đêm giao thừa:
- Đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười.
* Em bé chết trong thực tế.
* Em bé chết trong mộng tưởng.
-> Sự ra đi của em bé thật thương tâm: là một cái chết vô tội không đáng có, một bi kịch của con người và xã hội.
- Em chết ở một xó tường lạnh lẽo (em chết vì đói, vì rét, vì thiếu tình thương của gia đình, xã hội).
-> Sự ra đi của em bé thật đẹp: thể xác chết nhưng linh hồn, khát vọng luôn sống mãi.
Tấm lòng yêu thương đồng cảm của nhà văn đối với cô bé và những mảnh đời bất hạnh như em.
Xã hội thiếu vắng tình thương, thờ ơ với nỗi bất hạnh của người nghèo.
Bức tranh 1
Bức tranh 2
Thảo luận nhóm: Trong mộng tưởng, và trong thực tế cô bé bán diêm ra đi được miêu tả như thế nào? Nếu cảm nhận của em?
Cô Bé Bán diêm
III .Tổng kết:
1. Néi dung:
Lòng thương cảm của nhà văn đối với những trẻ em bất hạnh. Đồng thời nhà văn cũng lên tiếng phê phán sự vô tâm của con người đối với những mảnh đời bất hạnh. Và ông cũng nhắn nhủ với chúng ta một thông điệp: trong cuộc sống con người cần phải biết yêu thương, chia sẻ và gắn bó với nhau để làm cho cuộc sống này trở nên tốt đẹp hơn
2. NghÖ thuËt:
- Kết hợp tự sự, miêu tả, biểu cảm khéo léo.
- Kết cấu truyện theo lối tương phản, đối lập.
- Trí tưởng tượng bay bổng.
- Đan xen yếu tố thật và ảo.
=> Ghi nhớ: ( sgk )
AnĐecxen
Ngày 20/11/1989, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Việt Nam là nước thứ hai trên thế giới và nước đầu tiên ở châu Á phê chuẩn Công ước vào ngày 20/2/1990.
IV. Luyện tập:
1. Tóm tắt lại văn bản:
Em bé mồ côi phải đi bán diêm trong đêm giao thừa rét buốt. Em chẳng dám về nhà vì sợ bố đánh, đành ngồi nép vào góc tường, liên tục quẹt diêm để sưởi. Hết bao diêm thì em bé chết cóng trong giấc mơ cùng bà nội bay lên trời. Sáng hôm sau, mồng 1 tết, mọi người qua đường vẫn thản nhiên nhìn cảnh tượng thương tâm.
Cô Bé Bán diêm
AnĐecxen
2. Những em bé trong đêm giao thừa thường được nhận sự quan tâm của gia đình. Giả sử em là cô bé bán diêm, em ước mơ điều gì? Với ước mơ đó, nếu em là người qua đường, em sẽ làm như thế nào? (Bài tập về nhà)
Em ngước lên nhìn trời
Thiên đường cao vời vợi
Mẹ và bà có đợi
Ủ ấm em vào lòng.
1, 2, 3, 4, 5
Hết que này, que khác
Que diêm cuối cùng tắt
Thiên đường ở trên cao.
Tuyết phủ chỗ em ngồi
Mắt em nhắm lại rồi
Trái tim em bé bỏng
Thiên đường không đói rét
Thiên đường chẳng có diêm
Người qua đường náo nức
Từ nay không cơ cực
Chẳng ai còn gặp em
Rong ruổi trong bóng đêm.
Ước mơ em nhỏ lắm
Em cô bé bán diêm
Người giàu qua lặng lẽ
Người nghèo không có tiền
Em đâu dám về nhà
Trong màn đêm giá lạnh
Cây thông non gầy guộc
Bình bong... đêm Giáng sinh
Em quẹt diêm cho mình
Một mái nhà ấm cúng
Mùi ngỗng quay béo ngậy
Lò sưởi cháy hoà ca
Một que diêm sáng lên
Em gặp bà, gặp mẹ
Bà em còn rất trẻ
Mẹ em đẹp như tiên
T?M BI?T CÂC TH?Y C�. CH�C CÂC TH?Y C� M?NH KH?E, H?NH PH�C VĂ THĂNH D?T