Bài 6. Chị em Thúy Kiều

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI LĂNG
TRƯỜNG THCS HẢI SƠN
Giáo viên: NGUYỄN DiỆM
Câu 1: Nhận định nào nói đầy đủ nhất về giá trị nội dung của TRUYỆN KIỀU?
Truyện Kiều có giá trị hiện thực.
Truyện Kiều có giá trị nhân đạo.
Truyện Kiều thể hiện lòng yêu nước.
Kết hợp cả A và B
Câu 2: Dòng nào sau đây nói không đúng về nghệ thuật của Truy?n Ki?u?

Sử dụng ngôn ngữ dân tộc và thể thơ lục bát điêu luyện.
Trình bày diễn biến sự việc theo lối chương hồi.
Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên tài tình.
Nghệ thuật khắc hoạ tính cách, miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc.
I. D?C , TÌM HI?U CHUNG VAN B?N:
1. Vị trí đoạn trích
Nằm ở phần mở đầu Truyện Kiều, sau bốn câu thơ giới thiệu gia cảnh nhà họ Vương, tác giả tập trung miêu tả tài sắc chị em Thuý Kiều.


Đoạn trích nằm ở phần nào của Truyện Kiều?



Đoạn trích được chia làm mấy phần? Nội dung của mỗi phần?

3 phần


-16 câu còn lại: Chân dung Thuý Kiều.



-4 câu đầu:Giới thiệu vẻ đẹp chung của chị em Kiều

-4câu tiếp: Chân dung Thuý Vân.

2.Chú thích:



3.Bố cục:

Sgk
II.TÌM HIỂU VĂN BẢN:
1. Vẻ đẹp chung của hai chị em Thuý Kiều.
Vẻ đẹp của Thuý Vân, Thúy Kiều được giới thiệu bằng những hình ảnh nào?

" Mai cốt cách tuyết tinh thần"
Em hiểu ý câu thơ
là như thế nào?
->Cốt cách thanh cao, duyên dáng như mai, trong trắng như tuyết.














Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì khi miêu tả hai chị em Kiều?
Nghệ thuật: thủ pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ.
Qua nghệ thuật đó, em thấy hai chị em Thuý Kiều có vẻ đẹp như thế nào?
=>Vẻ đẹp duyên dáng,
thanh cao, trong trắng





2.Vẻ đẹp của Thuý Vân:
Những từ ngữ, hình ảnh nào mang tính ước lệ khi gợi tả vẻ đẹp Thuý Vân?


-Khuôn trăng. nét ngài.
-Hoa cười. ngọc thốt.
-Mây thua. tuyết nhường
->Khuôn mặt tròn trịa như trăng rằm, đôi mày cong, đậm như hình con ngài, miệng cuời tươi như hoa, giọng nói trong như ngọc, mài tóc bóng mượt hơn mây, làn da trắng mịn hơn tuyết
Những từ ngữ này
thể hiện vẻ đẹp gì
của Thuý Vân?

Nghệ thuật:Ẩn dụ, so sánh, nhân hoá, liệt kê, sử
dụng các định ngữ, bổ ngữ, từ ngữ ước lệ, chọn lọc
Nguyễn Du đã sử dụng biện pháp nghệ thuật
gì khi miêu tả vẻ đẹp của Thuý Vân?
->Vẻ đẹp trung thực, tươi trẻ, đầy sức sống nhưng đoan trang, phúc hậu, quý phái, tạo sự hoà hợp, êm đềm với xung quanh.

Những yếu tố nghệ thuật đó giúp em cảm nhận được gì về vẻ đẹp của Thuý Vân?

Qua cách thể hiện vẻ đẹp Thuý Vân , tác giả muốn gợi báo điều gì về số phận của nàng?
->Dự báo cuộc đời bình lặng, suôn sẻ, hạnh phúc






-Sắc sảo mặn mà
-Tài sắc phần hơn

Nguyễn Du đã giới thiệu khái quát vẻ đẹp của Thuý Kiều khác với Thuý Vân như thế nào?

3.Vẻ đẹp của Thuý Kiều:


a.Nụ cười và giọng nói
Kiều càng sắc sảo mặn mà
Câu thơ nói về vẻ đẹp nào của Thuý Kiều?
d.Làn da và mái tóc
c.Khuôn mặt và hàm răng
b.Trí tuệ và tâm hồn
Nghệ thuật đòn bẩy
Vẻ đẹp sắc sảo mặn mà của Kiều được miêu tả tập trung qua những từ ngữ, hình ảnh nào?

->Khẳng định vẻ đẹp vượt trội của Thuý Kiều
Vậy tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì
ở đây? Tác dụng của biện pháp ấy?







-Hoa ghen... liễu hờn...

*Nhan sắc:
-Làn thu thuỷ, nét xuân sơn
->Mắt trong, gợn sóng như nước mùa thu, lông mày thanh tú như nét núi xuân

->Thiên nhiên ghen ghét, đố kị.

-Nghiêng nước nghiêng thành (điển cố)


->Vẻ đẹp làm say đắm lòng người
-Nghệ thuật:Bút pháp ước lệ tượng trưng.

=>Một tuyệt thế giai nhân

Biện pháp nghệ thuật ở đây là gì?

Em nhận xét gì về nhan sắc của Kiều?
->Vẻ đẹp sắc nét, trẻ trung, tươi tắn, sống động, rực rỡ

-Làm thơ, vẽ tranh, ca hát, đánh đàn, sáng tác nhạc
Ngoài nhan sắc, Kiều còn có vẻ đẹp nào nữa?


*Tài năng:

-Thông minh trời phú

Em có nhận xét gì về tài năng của Kiều?

->Đa tài, tài nào cũng ở mức tuyệt đỉnh, toàn vẹn hơn người














































=>Dự báo số phận éo le, sóng gió, bất hạnh
*Tâm hồn:đa sầu đa cảm
->Vẻ đẹp của sắc-tài-tình

Vẻ đẹp của Kiều là sự kết hợp của những yếu tố nào?
Với cách miêu tả như vậy Nguyễn Du dự báo cuộc đời của Kiều diễn ra theo chiều hướng nào?

Trang trọng
-> dự báo cuộc đời bình lặng , suơn s?
Sắc sảo , mặn mà
Hoa ghen . liễu hờn .
- Tài năng : cầm , kì , thi, họa.
- Tâm hồn : đa sầu , đa cảm
-> một tuyệt thế giai nhân , tài hoa rất mực làm tạo hóa ghen ghét đố kỵ
-> dự báo số phận trầm luân, khổ ải
-Khuôn trăng. nét ngài.
-Hoa cười. ngọc thốt. -Mây thua. tuyết nhường
->Vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu,
qu� ph�i
Làn thu thuỷ, nét xuân sơn
-Nhan sắc:
Trong hai bức chân dung Thuý Vân, Thuý Kiều,
bức chân dung nào nổi bật hơn? Vì sao?
III.TỔNG KẾT
-Nghệ thuật:
Em hãy nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích?
+Tả người từ khái quát đến cụ thể
+Tả ngoại hình mà bộc lộ tính cách, dự báo số phận
+Ngôn ngữ gợi tả, sử dụng hình ảnh ước lệ, biện pháp ẩn dụ, so sánh, nhân hoá, dùng điển cố, lấy vẻ đẹp thiên nhiên gợi tả vẻ đẹp con người.
*Nội dung:
-Thuý Vân, Thuý Kiều là một vẻ đẹp chuẩn mực, lý tưởng của người phụ nữ phong kiến

-Bộc lộ tư tưởng nhân đạo, quan điểm thẩm mĩ tiến bộ, triết lí vì con người của Nguyễn Du

(Trân trọng, yêu thương, quan tâm, lo lắng, tin yêu những giá trị cao đẹp của con người)


Học xong đoạn trích trên, em cảm nhận thêm
được điều gì về hai chị em Thúy Kiều
và tác giả Nguyễn Du?


Hãy lựa chọn những đáp án đúng trả lời cho câu hỏi sau :
? Thành công đặc sắc trong nghệ thuật tả người của Nguyễn Du ở đoạn trích " Chị em Thúy Kiều" là :
Tác giả sử dụng bút pháp ước lệ tượng trưng cổ điển.
Cách tả thực sắc sảo.
Nghệ thuật đòn bẩy, bố cục cân đối, hài hoà.
Tả cảnh ngụ tình.
Miêu tả có ngầm dự báo số phận của nhân vật.
Hãy lựa chọn đáp án đúng trả lời cho câu hỏi sau :
? Cảm hứng nhân văn của tác giả thể hiện trong đoạn trích này là:
A.Đề cao, ca ngợi vẻ đẹp của nhan sắc, tài năng, tâm hồn của con người.

B. Dự cảm về kiếp tài hoa bạc mệnh.

C. Cả A, B, đúng.
* GHI NHỚ: SGK
Đoạn thơ Chị em Thuý Kiều sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người, khắc hoạ rõ nét chân dung chị em Thuý Kiều. Ca ngợi vẻ đẹp, tài năng của con người và dự cảm về kiếp người
tài hoa bạc mệnh là biểu hiện của
cảm hứng nhân văn ở Nguyễn Du.
Học thuộc lòng đoạn trích"Chị em Thúy Kiều" . Phân tích vẻ đẹp hai nhân vật Thúy Kiều, Thuý Vân .
Sưu tầm những câu thơ miêu tả đặc sắc các nhân vật chính diện:Kim Trọng , Từ Hải
Soạn baì "Cảnh ng�y xuân" (Trích trong"Truyện Kiều" của Nguyễn Du )