Bài 6. Chị em Thúy Kiều

đại thi hào
NGUYỄN DU
(1765 - 1820)
Bố cục: 4 phần
Phần I: ( Bốn câu đầu) Giới thiệu chung chị em thuý kiều
Phần II:( Bốn câu tiếp) Vẻ đẹp Thuý Vân
Phần III: (Mười hai câu tiếp) Vẻ đẹp Thuý Kiều
Phần IV: (Bốn câu cuối) Nếp sống của hai chị em
Đầu lòng hai ả tố nga
Thuý Kiều là chị em là Thuý Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười
Nghệ thuật ước lệ
Vân xem trang trọng khác vời
Khuôn đầy đặn nét ngài nở nang
cười thốt đoan trang
thua nước tóc, nhường màu da
trăng
Hoa
ngọc
Mây
tuyết
Ẩn dụ, ước lệ muợn hình ảnh thiên nhiên để miêu tả vẻ đẹp Thuý Vân
Thuý vân:
Nhẹ nhàng hiện ra như vầng trăng mát dịu:
"Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nan"
"Hoa cười ngọc thốt đoan trang ."

Nghệ thuật tả người của Nguyễn Du
Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thuỷ nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành
Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai
Thông minh vốn sẵn tính trời
Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm
Cung thương lầu bậc ngũ âm
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương
Khúc nhà tay lựa nên chương
Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân
Vẻ đẹp nhan sắc
Vẻ đẹp tài năng
Kiều càng sắc sảo mặn mà

So bề tài sắc lại là phần hơn

Làn thu thuỷ nét xuân sơn

Hoa thua thắm liễu kém xanh

Một hai nghiêng nước nghiêng thành
Ẩn dụ, ước lệ tượng trưng
ghen
hờn
Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai

Thông minh vốn sẵn tính trời

Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm

Cung thương lầu bậc ngũ âm

Nghề riêng hồ cầm một trương

Khúc nhà tay lựa nên chương

Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân
ăn đứt
Đàn Kiều
Thuý Kiều :
Một tuyệt thế giai nhân tài hoa sắc sảo mặn mà :
"Làn thu thuỷ, nét xuân sơn"
"Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh"

Thảo luận
Câu 1:Tại sao Nguyễn Du miêu tả Thuý Vân trước Thuý Kiều sau?

Câu 2: So sánh cách miêu tả vẻ đẹp Thuý Kiều, Thuý Vân?
- Nghệ thuật đòn bẩy, tả Thuý Vân trước để chân dung Thuý Vân làm nền nổi bật chân dung Thuý Kiều
- Số lượng câu thơ: + Tả Thuý Vân : 4 câu
+ Tả Thuý Kiều :12 câu
Vẻ đẹp của Vân chủ yếu là nhan sắc, còn vẻ đẹp của Kiều là cả nhan sắc, tài năng, tâm hồn, đặc biệt nói nhiều về tài năng.
Làm rõ nhân vật trung tâm là Thuý Kiều; ngầm dự báo cuộc đời truân chuyên của Thuý Kiều sau này
Phong lưu rất mực hồng quần

Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê

Êm đềm trướng rủ màn che

Tường đông ong bướm đi về mặc ai

Bài tập 1:
So sánh đoạn thơ” Chi em Thuý Kiều” của Nguyễn Du với đoạn đọc thêm (sgk tr84) trích từ Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm tài nhân?
Thanh Tâm tài nhân
Đại thi hào Nguyễn Du
- Kể về Kiều trước Vân sau
- Gợi tả vẻ đẹp Thuý Vân trước để làm nền tôn lên vẻ đẹp Thuý Kiều
- Chủ yếu là kể về hai chi em Kiều
- Thiên về gợi tả sắc đẹp Thuý Vân, tài sắc Thuý Kiều
Bài tập 2:
Cảm nhận của em về bức chân dung Thuý Vân, Thuý Kiều?
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc lòng đoạn trích
Nắm được nét đặc sắc về nội dung nghệ thuật
Làm bài tập trong sgk, sách bài tập ngữ văn 9 tập 1
Soạn “Cảnh ngày xuân”
Một số phiên bản của truyện Kiều