Bài 6. Chị em Thúy Kiều

Ngữ văn 9
Tiết 27
Bài 6
Văn bản:

chị em thuý kiều

trích "truyện kiều"- Nguyễn du -
ChÞ
C
H
Chị
Em
Thuý
Kiều
1. Vị trí đoạn trích
- Gồm 24 câu thơ: từ câu 15 đến câu 38 trong số 3254 câu thơ toàn tác phẩm
- Nằm ở phần giới thiệu gia cảnh của Kiều
I. Giới thiệu chung:
2. Nội dung
- Miêu tả tài sắc chị em Kiều
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
Đọc bài
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thuý Kiều là chị em là Thuý Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.

Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thuỷ nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Trích"Truyện Kiều"-Nguyễn Du
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
1. Vị trí đoạn trích:
- 4 câu đầu: Giới thiệu hai chị em
I. Giới thiệu chung:
2. Nội dung:
- 12 câu tiếp: Vẻ đẹp của Thuý Kiều
3. Kết cấu:
- 4 câu tiếp: Vẻ đẹp của Thuý Vân
- 4 câu còn lại: Nhận xét chung về cuộc sống, phẩm cách của hai chị em
=> Đoạn thơ có kết cấu chặt chẽ, hoàn chỉnh trong một thể thống nhất
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
4 phần
I. Giới thiệu chung:
II. Phân tích:
1. 4 câu đầu:
Giới thiệu 2 chị em
- tố nga

-Mai cốt cách tuyết tinh thần
- Mỗi người một vẻ mười phân vẹnmười
-> Bút pháp ước lệ của văn chương cổ kết hợp phép so sánh tu từ (cốt cách như mai, tinh thần như tuyết)
=> Khẳng định hai người thiếu nữ Vân - Kiều có một vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao, trong trắng.
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
-> Khái quát vẻ đẹp chung hoàn hảo đạt tới độ hoàn mỹ bên cạnh vẻ đẹp riêng.
+ Cách miêu tả:
Miêu tả tỉ mỉ chi tiết từ khuôn mặt, đôi mày, lan da, nụ cười, giọng nói..
Dùng bút pháp nghệ thuật ước lệ
- Nghệ thuật liệt kê, so sánh, ẩn dụ
+ Thái độ của thiên nhiên: Thua và nhường
Một vẻ đẹp tươi trẻ đầy sức sông nhưng phúc hậu đoan trang
Khuôn mặt đầy đặn phúc hậu tươi sáng như trăng rằm
Lông mày nàng cong đậm như con ngài
Miệng cười tươi như hoa
Giọng nói trong như ngọc
Mái tóc đen ong mượt, bồng bềnh hơn mây
Làn da trắng mịn màng hơn tuyết
- Vân là một thiếu nữ có
Khuôn trăng
đầy đặn
nét ngài
nở nang
Hoa cười ngọc thốt
đoan trang
Mây thua
nước tóc
tuyết nhường
màu da
nnn
2. 4 câu tiếp: Vẻ đẹp Thuý Vân
I. Giới thiệu chung:
II. Phân tích:
1. 4 câu đầu:
Giới thiệu 2 chị em
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn.
-> Khẳng định vẻ đẹp vượt trội của Thuý Kiều so với Thuý Vân.
Làn thu thuỷ nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
2. 4 câu tiếp:
Vẻ đẹp Thuý Vân
-> Hình ảnh ẩn dụ, ước lệ, nhân hoá Không tả chi tiết tỉ mỉ mà chỉ tập trung miêu tả vẻ đẹp của đôi mắt
-> Bút pháp miêu tả theo lối điểm nhãn
3. 12 câu tiếp:
Vẻ đẹp Thuý Kiều
-> Gợi dự cảm về một tương lai không yên ổn
* Sắc:
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
->Vẻ đẹp tuyệt thế giai nhân
-> Sử dụng thủ pháp nghệ thuật đòn bẩy trong miêu tả
->Thiên nhiên ghen ghét, đố kị
-> Sắc sảo: vẻ đẹp trí tuệ.
Mặn mà: vẻ đẹp tâm hồn.
I. Giới thiệu chung:
II. Phân tích:
1. 4 câu đầu:
Giới thiệu 2 chị em
2. 4 câu tiếp:
Vẻ đẹp Thuý Vân
-> Tâm hồn đa sầu, đa cảm, tinh tế.
3. 12 câu tiếp:
Vẻ đẹp Thuý Kiều
- Tài đàn là "nghề riêng", nổi trội hơn cả (nghề riêng - ăn đứt)
* Tài:
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
*Vẻ đẹp của Vân chủ yếu là ngoại hình, còn vẻ đẹp của Kiều là cả nhan sắc, tài năng, tâm hồn
-> Sử dụng điển cố chỉ sắc đẹp tuyệt vời của người phụ nữ.
- Một hai nghiêng nước nghiêng thành
-> Lí tướng hoá nhân vật về cả nhan sắc và tài năng
Làm thơ
Ca hát
Vẽ tranh
Đánh đàn
Sáng tác âm nhạc
Nét đẹp của Kiều là sự kết hợp của cả Sắc - tài - tình - mệnh
I. Giới thiệu chung:
II. Phân tích:
1. 4 câu đầu:
Giới thiệu 2 chị em
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
2. 4 câu tiếp:
Vẻ đẹp Thuý Vân
-> Cuộc sống phong lưu, yên bình, khuôn phép mẫu mực, gia giáo.
3. 12 câu tiếp:
Vẻ đẹp Thuý Kiều
4. 4 câu còn lại:
Cuộc sống và phẩm cách của hai chị em
-> Tôn cao phẩm giá của hai nàng Kiều.
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
Bài tập
I. Giới thiệu chung:
II. Phân tích:
Đoạn thơ "Chị em Thuý Kiều" sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người, khắc hoạ rõ nét chân dung chị em Thuý Kiều. Ca ngợi vẻ đẹp, tài năng của con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh là biểu hiện của cảm hứng nhân văn ở Nguyễn Du.
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
III.Tổng Kết
I. Giới thiệu chung:
II. Phân tích:
Bài 6: Văn bản "Chị em thuý kiều" _ Nguyễn Du_
III. TổNG KếT:
IV. Hướng dẫn về nhà:
1, Học thuộc lòng đoạn thơ.
2, So sánh đối chiếu đoạn thơ "Chị em Thuý Kiều" của Nguyễn Du với đoạn văn giới thiệu Thuý Kiều, Thuý Vân trong "Kim Vân Kiều truyện" của Thanh Tâm Tài Nhân trong phần đọc thêm (SGK Tr84) để thấy sự sáng tạo và cũng là thành công của Nguyễn Du.