Bài 6. Chị em Thúy Kiều

NGU?I TH?C HI?N: Ph?m Van Th�nh
TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ
Văn bản - Tiết 27
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích Truyện Kiều)
~ Nguyễn Du ~
“Truyện Kiều” của Nguyễn Du
I, Nhà thơ Nguyễn Du
Tượng đài Nguyễn Du tại Khu lưu niệm Nguyễn Du ở Hà Tĩnh
I. Giới thiệu đoạn trích
* Đoạn trích thuộc phần đầu của tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều.
Từ câu 15 đến 38 tác phẩm.
Từ khó: (sgk)

Đầu lòng hai ả tố nga
Thúy kiều là chị em là thúy vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn :
Làn thu thủy nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.


Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
II. Đọc - Hiểu văn bản
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích: Truyện Kiều)
II. Đọc - Hiểu văn bản
*Thể loại: Thơ lục bát.
*Bố cục: 4 phần
Bốn câu đầu: giới thiệu chung hai chị em.
Bốn câu tiếp theo: giới thiệu chân dung Thúy Vân.
Mười sáu câu tiếp theo: giới thiệu chân dung Thúy Kiều.
Bốn câu cuối: cuộc sống của hai chị em.
III.Phân tích đoạn trích
1. Giới thiệu chung về hai chị em
Chị: Thúy Kiều
Em: Thúy Vân
Cả hai chị em đều có:
+ Cốt cách như cây mai (vóc dáng).
+ Tinh thần như tuyết (tâm hồn).
Nghệ thuật: hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng: thể hiện vẻ đẹp trong trắng, thanh tao.
* Mỗi người có một vẻ đẹp riêng nhưng đều đẹp một vẻ đẹp hoàn hảo.
2. Chân dung Thúy Vân
Khuôn trăng đầy đặn: khuôn mặt đầy đặn, đẹp như trăng rằm.
Nét ngài nở nang: lông mày sắc nét, đậm.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da
Nghệ thuật: ước lệ, tượng trưng, so sánh, ẩn dụ.
Miệng cười tươi như hoa, tiếng nói trong như ngọc.
Mái tóc óng mượt, nước da trắng đẹp.
* Nàng có một vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu. Được thiên nhiên ban tặng nhường cho, dự báo cuộc đời nàng sẽ được bình yên hạnh phúc.
3. Chân dung Thúy Kiều
Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn.
Nghệ thuật: so sánh (đòn bẩy), để khẳng định vẻ đẹp vượt trội của Kiều.
Làn thu thủy: đôi mắt long lanh như làn nước mùa thu.
Nét xuân sơn: lông mày thanh thanh như nét núi mùa xuân.
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Vẻ đẹp của môi và tóc làm cho hoa ghen, liễu hờn.
Tài năng của Kiều: làm thơ, vẽ, ca hát, đánh đàn, soạn nhạc.
Kiều là người con gái thông minh, tài sắc.
* Kiều là người con gái có vẻ đẹp sắc sảo mặn mà, tài sắc vẹn toàn. Vẻ đẹp của nàng làm cho thiên nhiên hờn ghen, dự báo cuộc đời nàng sẽ bất hạnh, khổ đau.


4. Cuộc sống của hai chị em
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Cuộc sống phong lưu khuôn phép, đức hạnh mẫu mực.
Dù đã đến tuổi cập kê song “đi về mặc ai”.
* Bốn câu thơ cuối khái quát về cuộc sống phong lưu yên bình, phẳng lặng và khuôn phép mẫu mực của hai chị em Thúy Kiều.

IV. Tổng kết
Nghệ thuật:
Lấy vẻ đẹp thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp con người.
Bút pháp so sánh, ẩn dụ và ước lệ tượng trưng.
2. Nội dung:
Đoạn trích cho ta thấy Thúy Kiều, Thúy Vân đều là tuyệt thế giai nhân, đều trẻ đẹp và trong trắng. Mỗi người dù có một vẻ đẹp riêng nhưng đều giống nhau ở mức độ hoàn hảo “mười phân vẹn mười”.










THẢO LUẬN
Tại sao tác giả lại miêu tả Thúy Vân trước Thúy Kiều? Việc miêu tả như vậy, có ý nghĩa gì?

-Miêu tả chân dung Thúy Vân trước nhằm làm nổi bật chân dung của Thúy Kiều. Bằng nghệ thuật so sánh (đòn bẩy).
- Vẻ đẹp của Thúy Vân đoan trang, phúc hậu ít ai sánh được. Vậy mà đối với Thúy Kiều thì nàng lại đẹp hơn (So bề tài sắc lại là phần hơn).
?Trong hai bức chân dung Thuý Vân & Thuý Kiều, em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn? Vì sao?
B�i t?p v? nh�:
CỦNG CỐ

* Học nội dung và nghệ thuật c?a do?n trích. H?c thu?c lịng do?n trích.
* Sọan b�i: C?nh ng�y xu�n.
Chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh