Bài 6. Chị em Thúy Kiều

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
C�C TH?Y Cễ GI�O D?N D? GI?
L?P 9A
MÔN: NGỮ VĂN 9
Tuần 6 tiết 28: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều”- Nguyễn Du)
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
  2. Vị trí đoạn trích:
Trích trong phần mở đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của truyện.
3.Bố cục:
I. Tìm hiểu chung:
1. Đọc- chú thích:


Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.


Vẻ đẹp chung của chị em Thuý Kiều.

Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.


Vẻ đẹp của Thuý Vân.

Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.


Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)


Vẻ đẹp của Thúy Kiều.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Cuộc sống của hai chị em

Bố cục: 4 phần
-4 câu đầu: Giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều.
-4 câu kế: Gợi tả vẻ đẹp Thuý Vân
-12 câu tiếp: Gợi tả vẻ đẹp của Thuý Kiều
-4 câu cuối: Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em.
CHỊ EM THÚY KIỀU
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
  1. Đọc- chú thích:
2. Vị trí đoạn trích:
Trích trong phần mở đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của truyện
3.Bố cục: 4 phần

-4 câu đầu: Giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều.
- 4 câu tiếp: Gợi tả vẻ đẹp của Thuý Vân
-12 câu tiếp: Gợi tả vẻ đẹp của Thuý Kiều
-4 câu cuối: Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em.

=> B? c?c ho�n ch?nh, ch?t ch? trong m?t th? th?ng nh?t ch?ng t? bỳt phỏp c? di?n diờu luy?n c?a tỏc gi?.
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
  1. Đọc- chú thích
2. Vị trí đoạn trích:
3.Bố cục:

1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thuý Kiều là chị em là Thuý Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.

Từ HánViệt
Ước lệ
Tiểu đối
+ Tố nga
+ Mai cốt cách

+ tuyết tinh thần
+ Mười phân vẹn mười
Người con gái đẹp
Vóc dáng thanh tao
(cốt cách như mai)
Tâm hồn trắng trong
(tinh thần như tuyết)
Vẻ đẹp hoàn hảo
II. Phân tích

CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
  1. Đọc- chú thích:
2. Vị trí đoạn trích:
3.Bố cục:

1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thuý Kiều là chị em là Thuý Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.

Từ HánViệt
Ước lệ
Tiểu đối
+ Tố nga
+ Mai cốt cách

+ tuyết tinh thần
+ Mười phân vẹn mười
Người con gái đẹp
Vóc dáng thanh tao
(cốt cách như mai)
Tâm hồn trắng trong
(tinh thần như tuyết)
Vẻ đẹp hoàn hảo
II. Phân tích:

Dùng từ Hán Việt, bút pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ, tiểu đối, thành ngữ.
Vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, vẹn toàn nhưng cũng rất khác biệt của Thúy Kiều và Thúy Vân
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
Dùng từ Hán Việt, bút pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ, tiểu đối.
Vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, vẹn toàn nhưng cũng rất khác biệt của Thúy Kiều và Thúy Vân
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Khuôn trăng:
Nét ngài:
Hoa cười:
Ngọc thốt:
Mây thua nước tóc:
Tuyết nhường màu da:
Gương mặt đầy đặn như mặt trăng tròn
Đường lông mày sắc nét, hơi đậm
Miệng cười tươi thắm như đóa hoa mới nở
Giọng nói trong như ngọc
Mái tóc xanh và óng ả hơn mây
Làn da trắng mịn màng hơn tuyết
Hình ảnh ước lệ tượng trưng
Bút pháp ước lệ, tượng trưng, so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, liệt kê, tiểu đối, dùng từ Hán Việt.
Đoan trang, phúc hậu dự báo một cuộc đời bình yên, hạnh phúc.
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
II. Phân tích:

Câu hỏi: Theo em, tại sao khi giới thiệu gia cảnh Thuý Kiều,
tác giả lần lượt giới thiệu từ chị đến em nhưng khi miêu tả vẻ
đẹp của hai nàng, tác giả lại tả Vân trước, Kiều sau? Phải chăng là vì Vân đẹp hơn Kiều ?

Đáp án: Tác giả muốn lấy Vân làm nền để nêu bật lên vẻ đẹp và tài năng của Kiều : Vân đã đẹp hoàn mỹ như vậy nhưng Kiều còn xuất sắc hơn.
Thảo luận nhóm
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
Dùng từ Hán Việt, bút pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ, tiểu đối.
Vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, vẹn toàn nhưng cũng rất khác biệt của Thúy Kiều và Thúy Vân
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
Bút pháp ước lệ, tượng trưng, so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, liệt kê, tiểu đối, dùng từ Hán Việt.
Đoan trang, phúc hậu dự báo một cuộc đời bình yên, hạnh phúc.
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
II. Phân tích:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Làn thu thuỷ
Nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm
Liễu hờn kém xanh

Một hai nghiêng nước nghiêng thành
a. Sắc:
Đôi mắt trong xanh như làn nước mùa thu; Lông mày đẹp như nét núi mùa xuân
Bởi kém thắm tươi, rực rỡ như nàng
Bởi thấy mình không tràn trề sức sống tươi trẻ như nàng
Ẩn dụ
Nhân hóa
Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

I. Tìm hiểu chung:
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
II. Phân tích:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
a. Sắc:
Bút pháp ước lệ tượng trưng
Ẩn dụ, nhân hóa, điển cố.
Kiều là một tuyệt thế giai nhân.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
II. Phân tích:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
a. Sắc:
Ẩn dụ, nhân hóa, thành ngữ, điển cố.
Kiều là một tuyệt thế giai nhân.
II. Phân tích:
b. Tài:
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
thi họa pha nghề
ca ngâm đủ mùi
ngũ âm lầu
hồ cầm ăn đứt




- Bạc mệnh não nhân

Đa cảm
Kiều đẹp vẹn toàn: sắc- tài- tình
Bạc mệnh
Liệt kê
Tài năng tuyệt đỉnh.
* Tiểu kết:
THẢO LUẬN

? Trong hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn, vì sao?
( Gợi ý: - So sánh số câu thơ tả Thúy Vân với số câu thơ tả Thúy Kiều
- Những vẻ đẹp nào có ở Thúy Kiều mà không có ở Thúy Vân?)
Đáp án: Trọng tâm của đoạn trích là vẻ đẹp tài năng của Thúy Kiều và bức chân dung của Kiều nổi bật hơn.
Số câu thơ tả Thúy Vân chỉ có 4 trong khi số câu thơ tả Thúy Kiều đến 16 .
Khi tả Thúy Vân, tác giả chỉ miêu tả nhan sắc, đến Thúy Kiều nàng không chỉ đẹp bởi nhan sắc, tâm hồn mà còn đẹp bởi tài năng.


CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du )
Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều.
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân.
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều.
a. Sắc:
Ẩn dụ, nhân hóa, thành ngữ, điển cố.
Kiều là một tuyệt thế giai nhân.
II. Phân tích:
b. Tài:
Kiều đẹp vẹn toàn: sắc- tài- tình
Bạc mệnh
Liệt kê
Tài năng tuyệt đỉnh.
* Tiểu kết:
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
4. Cuộc sống của hai chị em.
Từ ngữ chọn lọc, ẩn dụ, thành ngữ
Thúy Kiều và Thúy Vân có nếp sống gia phong khuôn phép, đúng đắn, chuẩn mực.
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Tuần 6
Tiết 28. Văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
1. Vẻ đẹp chung của chị em Thúy Kiều
Dùng từ Hán Việt, bút pháp ước lệ, so sánh, ẩn dụ, tiểu đối.
Vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, vẹn toàn nhưng cũng rất khác biệt của Thúy Kiều và Thúy Vân
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
Bút pháp ước lệ, tượng trưng, so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, liệt kê, tiểu đối, dùng từ Hán Việt.
Đoan trang, phúc hậu dự báo một cuộc đời bình yên, hạnh phúc.
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
II. Phân tích:

a. Sắc:
Ẩn dụ, nhân hóa, thành ngữ, điển cố.
Kiều là một tuyệt thế giai nhân.
b. Tài:
* Kiều đẹp vẹn toàn: sắc- tài- tình
Bạc mệnh
Liệt kê
Tài năng tuyệt đỉnh.
4. Cuộc sống của hai chị em.
Từ láy, ẩn dụ
Thúy Kiều và Thúy Vân có nếp sống gia phong khuôn phép, đúng đắn, chuẩn mực.
  2. Vị trí đoạn trích:
Trích trong phần mở đầu của “Truyện Kiều” có tên là: “Gặp gỡ và đính ước” (từ câu 15 đến câu 38) trong tổng số 3254 câu thơ của truyện.
3.Bố cục: 4 phần
1. Đọc- chú thích:

B? c?c ho�n ch?nh, ch?t ch? trong m?t th? th?ng nh?t ch?ng t? bỳt phỏp c? di?n diờu luy?n c?a tỏc gi?.
III. Tổng kết:

1. Nghệ thuật:
Sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người.
2. Nội dung:
Đoạn trích ca ngợi vẻ đẹp, tài năng của con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh là biểu hiện của cảm hứng nhân văn ở Nguyễn Du.
Mười phân vẹn mười
Trang trọng
Sắc sảo, mặn mà
Nhan sắc
Tài năng
Làn thu thuỷ
Nét xuân sơn
“Bạc mệnh”
Hoa ghen Liễu hờn
Trướng rủ màn che Mặc ai
Khuôn trăng
Nét ngài
Hoa cười
Ngọc thốt
Mây thua Tuyết nhường
làm thơ
Vẽ tranh
ca ngâm
Hồ cầm
TÂM – TÀI
Hướng dẫn về nhà
- Thuộc lòng đoạn trích và ghi nhớ.
- Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về hai bức chân dung Thuý Vân và Thuý Kiều qua đoạn trích.
- Soạn bài “Cảnh ngày xuân”.

