Bài 6. Chị em Thúy Kiều

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ
THAO GIẢNG

KIỂM TRA BÀI CŨ
Trình bày giá trị nội dung và nghệ thuật tác phẩm truyện Kiều của Nguyễn Du.

















TUẦN 06 TIẾT PPCT: 26
VĂN BẢN:
CHỊ EM THÚY KIỀU
- Nguyễn Du -
( Trích Truyện Kiều )





Trích trong phần mở đầu tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều.
TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

* Vị trí đoạn trích:
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.


Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.


TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -





Trích trong phần mở đầu tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều.
TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

* Vị trí đoạn trích:

Ở đoạn trích này tác giả sử dụng nghệ thuật nào là chủ yếu ?

? Đoạn trích “Chị em Thuý Kiều” miêu tả điều gì?
? Đoạn trích được chia bố cục làm mấy phần? Nội dung của mỗi phần?
Nghệ thuật miêu tả nhân vật.
* Bố cục:





Trích trong phần mở đầu tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều.
TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

* Vị trí đoạn trích:
Nghệ thuật miêu tả nhân vật.
* Bố cục:
chia làm 4 phần
+ Phần 1: 4 câu đầu  Giới thiệu chung hai chị em Thuý Kiều.

+ Phần 2: 4 câu tiếp theo  Vẻ đẹp của Thuý Vân.

+ Phần 3: 12 câu tiếp theo  Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều.

+ Phần 4: 4 câu thơ cuối  Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều .

Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.

Vẻ đẹp chung của chị em Thuý Kiều.

Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.

Vẻ đẹp của Thuý Vân.

Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.


Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.

Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều

Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.

Nhận xét chung về cuộc sống của
hai chị em

TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -





Trích trong phần mở đầu tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều.
TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

* Vị trí đoạn trích:
Nghệ thuật miêu tả nhân vật.
* Bố cục:
chia làm 4 phần
+ Phần 1: 4 câu đầu  Giới thiệu chung hai chị em Thuý Kiều.

+ Phần 2: 4 câu tiếp theo  Vẻ đẹp của Thuý Vân.

+ Phần 3: 12 câu tiếp theo  Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều.

+ Phần 4: 4 câu thơ cuối  Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều .
=> Kết cấu chặt chẽ thể hiện rõ ràng trình tự miêu tả nhân vật của tác giả.





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
“ Mai cốt cách tuyết tinh thần,”
“ Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”
=> Thái độ trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp của hai chị em.
=> Gợi vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao, trong trắng
với bút pháp ước lệ, tượng trưng.
=> Mỗi người có một nét đẹp riêng nhưng cả hai đều đẹp một cách hoàn mĩ.
Đầu lòng hai ả tố nga
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười
? Tác giả sử dụng nghệ thuật gì khi miêu tả vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều?





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
=> Vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu tạo sự hòa hợp, êm đềm với xung quanh “mây thua”, “ tuyết nhường”.
- “ Trang trọng” -> Thể hiện vẻ cao sang, quý phái
- Các hình tượng nghệ thuật ước lệ: trăng, hoa,mây, tuyết gợi những đường nét về mái tóc, khuôn mặt, nụ cười, mái tóc, làn da.
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da

“Vân xem trang trọng khác vời,”

? Những hình tượng nghệ thuật nào mang tính ước lệ đã được tác giả sử dụng khi miêu tả Thúy Vân ?
? Cảm nhận của em về vẻ đẹp của Thúy Vân?
=> Dự báo cuộc đời bình lặng, suôn sẻ của nàng.





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
- Vẻ đẹp toàn diện: sắc sảo về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn hơn hẳn Thúy Vân.
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thủy nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh


3. Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều:
“Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn”


? Để miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều tác giả dùng những từ ngữ, hình ảnh nào?

=> Các hình tượng nghệ thuật ước lệ: làn thu thủy,nét xuân sơn, hoa, liễu.
=> Đặc tả vẻ đẹp của đôi mắt thể hiện sự tinh anh của tâm hồn và trí tuệ.

? Để





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
- Vẻ đẹp toàn diện: sắc sảo về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn hơn hẳn Thúy Vân.
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
3. Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều:
“Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn”

- Các hình tượng nghệ thuật ước lệ: làn thu thủy,nét xuân sơn, hoa, liễu.
=> Đặc tả vẻ đẹp của đôi mắt thể hiện sự tinh anh của tâm hồn và trí tuệ.
Môt hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.



? Bên cạnh vẻ đẹp về hình thức, tác giả còn nhấn mạnh những vẻ đẹp nào ở Thúy Kiều ?
- Về tài: cầm, kì, thi, họa đạt đến mức lí tưởng. Đặc biệt là tài đàn được xem là sở trường với cung đàn “Bạc mệnh” do Kiều tự sáng tác => Ca ngợi tài năng của Thúy Kiều.
Vẻ đẹp của Thúy Kiều là sự kết hợp cả tài - sắc – tình. Vẻ đẹp làm cho tạo hóa phải ghen ghét, đố kị “ hoa ghen”, “liễu hờn”
=> Dự báo số phận nàng sẽ éo le, đau khổ.





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ông bướm đi về mặc ai.


3. Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều:
- Cuộc sống bình yên, khuôn phép, mẫu mực
=> Ca ngợi đức hạnh của hai chị em: nết na, đứng đắn.

? Để

4. Cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều:
“ Êm đềm trướng rủ màn che,”
Trong hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn, vì sao?
( Gợi ý: - So sánh số câu thơ tả Thúy Vân với số câu thơ tả Thúy Kiều
- Những vẻ đẹp nào có ở Thúy Kiều mà không có ở Thúy Vân?)

Trọng tâm của đoạn trích là vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều và bức chân dung của Kiều nổi bật hơn.


Số câu thơ tả Thúy Vân chỉ có 4 trong khi số câu thơ tả Thúy Kiều đến 12 .


Khi tả Thúy Vân, tác giả chỉ miêu tả nhan sắc, đến Thúy Kiều nàng không chỉ đẹp bởi nhan sắc, tâm hồn mà còn đẹp bởi tài năng.
THẢO LUẬN NHÓM





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
3. Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều:

? Để

4. Cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều:
II. Nghệ thuật:
? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì chủ yếu khi miêu tả vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều?
- Sử dụng những hình ảnh ước lệ, tượng trưng.
- Sử dụng nghệ thuật đòn bẩy.
- Lựa chọn và sử dụng ngôn ngữ miêu tả tài tình.
III. Ý nghĩa văn bản:
? Qua đoạn trích giúp ta hiểu thêm được điều gì về tác giả Nguyễn Du ?
Chị em Thúy Kiều thể hiện tài năng nghệ thuật và cảm hứng nhân văn ngợi ca vẻ đẹp, tài năng của con người của tác giả Nguyễn Du.



A. TÌM HIỂU CHUNG:
* Vị trí đoạn trích:Trích trong phần mở đầu tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều. Nghệ thuật miêu tả nhân vật.
* Bố cục: 4 phần
+ Phần 1: 4 câu đầu  Giới thiệu chung hai chị em Thuý Kiều.
+ Phần 2: 4 câu tiếp theo  Vẻ đẹp của Thuý Vân.
+ Phần 3: 12 câu tiếp theo  Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều.
+ Phần 4: 4 câu thơ cuối  nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều .
B. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
I. Nội dung:
1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
" Mai cốt cách tuyết tinh thần"
- Vẻ đẹp duyên dáng thanh cao, trong trắng.
"Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười"
=> Đẹp một cách hoàn mĩ => Ngợi ca vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều.





2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
" Vân xem trang trọng khác vời"
=> Gợi vẻ đẹp cao sang, quý phái
- Các hình tượng nghệ thuật ước lệ: trăng, hoa, mây, tuyết gợi nên những đường nét về khuôn mặt, mái tóc, nụ cười, giọng nói, làn da.
=> Vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu, tạo sự hòa hợp, êm đềm với thế giới xung quanh "mây thua, tuyết nhường".
=> Dự báo cuộc đời bình lặng, suôn sẻ của nàng.
3. Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều:
" Kiều càng sắc sảo, mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn"
- Vẻ đẹp toàn diện: sắc sảo về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn hơn hẳn Thúy Vân.
- Các hình tượng nghệ thuật ước lệ: làn thu thủy, nét xuân sơn, hoa, liễu
=> Đặc tả vẻ đẹp của đôi mắt, thể hiện sự tinh anh của tâm hồn và trí tuệ.




- Về tài: cầm,kì ,thi, họa đạt tới mức lí tưởng. Đặc biệt là tài đàn "nghề riêng ăn đứt" với cung đàn "Bạc mệnh" do Kiều tự sáng tác.
=> Ngợi ca tài năng của Thúy Kiều
4. Cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều:
" Êm đềm trướng rủ màn che"
=> Cuộc sống bình yên, khuôn phép, mẫu mực. Ngợi ca cuộc sống của hai chị em.
II. Nghệ thuật:
- Sử dụng các hình ảnh ước lệ, tượng trưng.
- Sử dụng nghệ thuật đòn bẩy.
- Lựa chọn và sử dụng ngôn ngữ miêu tả tài tình.
III Ý nghĩa văn bản:
Chị em Thúy Kiều thể hiện tài năng nghệ thuật và cảm hứng nhân văn ngợi ca vẻ đẹp và tài năng của con người của tác giả Nguyễn Du.

TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -





TUẦN: 06 TIẾT PPCT: 26 VĂN BẢN: CHỊ EM THÚY KIỀU - NGUYỄN DU -
A. TÌM HIỂU CHUNG:

B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
I. Nội dung:

1. Giới thiệu chung hai chị em Thúy Kiều:
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân:
3. Vẻ đẹp, tài năng của Thúy Kiều:

? Để

4. Cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều:
II. Nghệ thuật:
- Sử dụng những hình ảnh ước lệ, tượng trưng.
- Sử dụng nghệ thuật đòn bẩy.
- Lựa chọn và sử dụng ngôn ngữ miêu tả tài tình.
III. Ý nghĩa văn bản:
Chị em Thúy Kiều thể hiện tài năng nghệ thuật và cảm hứng nhân văn ngợi ca vẻ đẹp, tài năng của con người của tác giả Nguyễn Du.
C. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Học thuộc lòng đoạn trích; phân tích một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu.
- Soạn bài: Cảnh ngày xuân ( Chú ý nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của đại thi hào Nguyễn du ).