Bài 6. Chị em Thúy Kiều

CHàO MừNG CáC THầY CÔ ĐếN Dự GIờ
ngữ vĂn LớP 9A
TRƯỜNG PT DTNT ĐAKRÔNG
Tiết 28: CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích Truyện Kiều- Nguyễn Du)

Tiết 28: VB: CHỊ EM THÚY KIỀU
Tìm hiểu chung
1. Vị trí đoạn trích
2. Đọc, tìm hiểu từ khó
3. Bố cục
II. Phân tích
1. Vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều
2. Vẻ đẹp của Thúy Vân
3. Vẻ đẹp của Thúy Kiều
4. Cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
2. Nội dung

Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.


Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.


Tiết 28. Văn bản:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)

Mai cốt cách: cốt cách của cây mai mảnh dẻ, thanh tao.
Tuyết tinh thần: Tinh thần của tuyết trắng và trong sạch
Làn thu thủy: Làn nước mùa thu
Nét xuân sơn: Nét núi mùa xuân
Hồ cầm: đàn của người Hồ, một thứ đàn giống đàn nhị của Việt Nam, người Trung Quốc thấy xuất hiện ở phương Bắc nên gọi là đàn của người Hồ. Ở ta thường hiểu hồ cầm là đàn tì bà.

Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.


Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.


Tiết 28. Văn bản:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)



Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.


Vẻ đẹp chung của chị em Thuý Kiều.

Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.


Vẻ đẹp của Thuý Vân.

Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.


Tiết 28. Văn bản:
CHỊ EM THÚY KIỀU
(Trích “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)


Vẻ đẹp của Thúy Kiều.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Cuộc sống của hai chị em

Bố cục: Gồm 4 phần:

Phần 1: 4 câu thơ đầu: Giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều
Phần 2: 4 câu tiếp: Gợi tả vẻ đẹp của Thúy Vân.
Phần 3: 12 câu thơ tiếp: Đặc tả vẻ đẹp của Thúy Kiều.
Phần 4: 4 câu cuối: Nhận xét về cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều.
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
- Tố nga: Người con gái đẹp
- Mai cốt cách: Dáng vẻ thanh tao như cây mai
- Tuyết tinh thần: Tâm hồn trắng trong như tuyết
- Mười phân vẹn mười: Vẻ đẹp hoàn hảo
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Trang trọng: Phong thái sang trọng, đài các.
Khuôn trăng: Khuôn mặt tròn, đầy đặn như trăng rằm
Nét ngài: Đôi lông mày đậm và cong
Hoa cười: Nụ cười tươi thắm như hoa
Ngọc thốt: Tiếng nói trong trẻo như thoát ra từ hàm răng ngọc ngà
Mây thua nước tóc: Mái tóc mượt mà hơn mây
Tuyết nhường màu da: Làn da trắng mịn hơn tuyết
Ảnh minh họaThúy Vân
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
- Làn thu thủy: Đôi mát trong xanh như làn nước mùa thu
- Nét xuân sơn: Lông mày đẹp như nét núi mùa xuân
- Hoa ghen thua thắm: Hoa ghen tị bởi không thắm tươi, rực rỡ như nàng.
- Liễu hờn kém xanh: Liễu hờn dỗi bởi thấy mình không tràn trề sức sống như nàng.
- Nghiêng nước nghiêng thành: Sắc đẹp tuyệt vời có thể làm cho người ta say mê đến nỗi mất thành, mất nước.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Cuộc sống của hai chị em Thúy Kiều
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
-> Cuộc sống êm đềm, hạnh phúc, nề nếp, gia giáo
THẢO LUẬN NHÓM
Câu 1: Tại sao Nguyễn Du lại miêu tả Thúy Vân Trước rồi mới miêu tả Thúy Kiều (mặc dù Thúy Kiều là nhân vật chính)?
Câu 2: Trong hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn, vì sao?
(Gợi ý: - So sánh số câu thơ tả Thúy Vân với số câu thơ tả Thúy Kiều
- Những vẻ đẹp nào có ở Thúy Kiều mà không có ở Thúy Vân?)
Đáp án:
Câu 1: Dùng nghệ thuật đòn bẩy để làm nổi bật nhân vật Thúy Kiều.
Câu 2: Trọng tâm của đoạn trích là vẻ đẹp tài năng của Thúy Kiều và bức chân dung của Kiều nổi bật hơn.
Số câu thơ tả Thúy Vân chỉ có 4 trong khi số câu thơ tả Thúy Kiều đến 12 .
Khi tả Thúy Vân, tác giả chỉ miêu tả nhan sắc, đến Thúy Kiều nàng không chỉ đẹp bởi nhan sắc, tâm hồn mà còn đẹp bởi tài năng.
GIMIKO
3 phút
1. Nghệ thuật:
Hình ảnh ước lệ tượng trưng
Nghệ thuật đòn bẩy
Ngôn ngữ miêu tả tài tình
2. Nội dung:
Thái độ trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp, tài năng con người và dự cảm về cuộc đời của mỗi nhân vật. Đó là cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nướ tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn.
Làn thu thủy nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Đ.A1
Đ.A2
Đ.A3
Đ.A4
Đ.A5
Đ.A6
Đ.A7
H.1
H.2
H.3
H.4
H.5
H.6
H .7
Thúy Kiều có họ là gì?
Nguyễn Du có tên chữ là gì?
Kiều có vẻ đẹp sắc sảo …
Sắc đẹp của Thúy Kiều khiến hoa phải ..
Tài năng nổi trội nhất của Kiều là gì?
Tuyết trắng phải nhường vẻ đẹp gì của Thúy Vân?
Ngoài cầm, kỳ Kiều còn có tài nào khác?
TỪ KHÓA
Trong giá trị nội dung của Truyện Kiều, ngoài giá trị hiện thực còn có giá trị …
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc lòng đoạn trích.
Nắm nội dung, nghệ thuật của đoạn trích.
Chuẩn bị bài mới: Thuật ngữ
? Thuật ngữ là gì.
Nước là chất lỏng không màu, không mùi, có trong ao,hồ…
Nước là hợp chất của các nguyên tố hi-đrô và ô xi…
? Đặc điểm: Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại.
Thuật ngữ không có tính biểu cảm.



KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO SỨC KHỎE, CHÚC CÁC EM HỌC TỐT
XIN CHÀO TẠM BIỆT