Bài 6. Chị em Thúy Kiều

(Trích
Truyện Kiều
Nguyễn Du)
Chị em
Thuý Kiều
Chị em Thúy Kiều
(Trích Truyện Kiều_Nguyễn Du)
1. Vị trí đoạn trích
Tuần 6 - Tiết 28: Chị em Thúy Kiều
I/ Tìm hiểu chung:
- Phần mở đầu: Giới thiệu nhân vật, từ câu 15 -> câu 38 trong số 3254 câu thơ toàn tác phẩm.
- Nội dung: Miêu tả chân dung hai chị em Thuý Kiều.

Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn.
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai
Tuần 6 - Tiết 27: Chị em Thúy Kiều
Bố cục: Gồm 4 phần:
- 4 câu đầu: Giới thiệu chung về hai chị em.
- 4 câu tiếp :Tả chân dung Thuý Vân.
- 12 câu tiếp: Tả chân dung củaThuý Kiều
- 4 câu cuối: Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em.
1. Vị trí đoạn trích (SGK)
Tuần 6 - Tiết 27: Chị em Thúy Kiều
I/ Tìm hiểu chung:
1. Giới thiệu chung về hai chị em
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Tuần 6 - Tiết 27: Chị em Thúy Kiều
II/ Tìm hiểu văn bản:
-Tác giả dùng bút pháp ước lệ gợi tả vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao trong trắng của người thiếu nữ
Nghệ thuật
- Thuý Vân có vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu, hiền thục mà quý phái khiến thiên nhiên phải thua phải nhường.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
- Hứa hẹn một cuộc đời bình lặng suôn sẻ, hạnh phúc.
2. Chân dung Thuý Vân
Tuần 6 - Tiết 27: Chị em Thúy Kiều
II/ Tìm hiểu văn bản:
Kết luận
Câu hỏi: Theo em, tại sao khi giới thiệu gia cảnh Thuý Kiều, tác giả lần lượt giới thiệu từ chị đến em nhưng khi miêu tả vẻ đẹp của hai nàng, tác giả lại tả Vân trước, Kiều sau?

Phải chăng là vì Vân đẹp hơn Kiều ?
Đáp án: Tác giả muốn lấy Vân làm nền để nêu bật lên vẻ đẹp và tài năng của Kiều : Vân đã đẹp hoàn mỹ như vậy nhưng Kiều còn xuất sắc hơn.
Thảo luận nhóm
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân.
-Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp của cả : sắc- tài –tình
- Kiều có một vẻ đẹp sắc sảo, măn mà, nghiêng nước nghiêng thành, khiến thiên nhiên phải ghen phải hờn.
 Dự báo cuộc đời trầm luân khổ ải.
3. Chân dung Thuý Kiều
Tuần 6 - Tiết 27: Chị em Thúy Kiều
II/ Tìm hiểu văn bản:
Kết luận
Tuần 6 - Tiết 27: Chị em Thúy Kiều
III/ Tổng kết:
4. Cảm hứng nhân đạo :
2. Nội dung:
+ Chân dung hai chị em – những tuyệt thế giai nhân, mỗi người một vẻ tạo nên bức tranh hài hoà trong sự tương phản.
+ Ca ngợi vẻ đẹp con người, kín đáo thể hiện những dự cảm về số phận con người.
=> Cảm hứng nhân văn sâu sắc của tác phẩm.
1. Nghệ thuật:
+ Thủ pháp cổ điển: ước lệ, tượng trưng.
+ Ngôn ngữ biểu cảm, giàu hình ảnh và sức gợi.
+ Khắc họa tính cách nhân vật tinh tế.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
1. Bài vừa học :
Học thuộc lòng đoạn trích
- Vẽ bức chân dung Thúy Kiều hoặc Thúy Vân theo cảm nhận của em
- Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về hai nhân vật
2. Bài sắp học : Trả bài tập làm văn số 1
Ôn tập về văn thuyết minh có kết hợp các yếu tố miêu tả, một số biện pháp nghệ thuật