Bài 6. Cảnh ngày xuân

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐẾN
THAM DỰ GIỜ THAO GIẢNG

Trường THCS Trần Hưng Đạo
Huyện Buôn Đôn
DakLak
NGỮ VĂN LỚP 9 THCS
Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du
A.Mục tiêu cần đạt:
1- Giúp học sinh thấy được nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Du: kết hợp bút pháp tả và gợi, sử dụng từ ngữ giàu chất tạo hình để miêu tả cảnh ngày xuân với những đặc điểm riêng. Tác giả không chỉ miêu tả cảnh mà nói lên được tâm trạng của nhân vật.
2- Vận dụng bài học để viết văn tả cảnh.

TƯỢNG ĐÀI NGUYỄN DU
Ở HÀ TĨNH
.
T�C PH?M TRUY?N KI?U
T�C PH?M TRUY?N KI?U
Bản dịch tiếng Đức

TRANG KIỀU NGUYÊN BẢN CHỮ NÔM
THÚY VÂN – THÚY KIỀU
I. Đọc - Tìm hiểu chung
1. Đọc - chú thích
Hướng dẫn đọc: nhẹ nhàng say sưa, chú ý cách ngắt nhịp phù hợp.
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chính chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Đọc
Văn
Bản
I. Đọc - Tìm hiểu chung
1. Đọc - chú thích
2. VÞ trÝ ®o¹n trÝch
Sau ®o¹n t¶ chÞ em Thuý KiÒu
3. Bố cục.
* 4 câu đầu: gợi tả khung cảnh ngày xuân
* 8 c©u tiÕp theo: gîi t¶ khung c¶nh lÔ héi
®¹p thanh trong tiÕt thanh minh
*6 câu cuối: cảnh chị em Kiều ra về.
II. Phân tích
1- Khung cảnh ngày xuân

*Hai câu thơ đầu gợi tả điều gì?
Khung cảnh
ngày xuân
* Hình ảnh con én đưa thoi gợi cho em liên
tưởng gì về thời gian và cảm xúc?
Cách nói ẩn dụ, nhân hóa:Vừa tả cảnh
vừa ý nói mùa xuân trôi đi quá nhanh.



















































II. Phân tích
1- Khung cảnh ngày xuân

* Mùa xuân được tác giả miêu tả vào thời điểm nào?
Tháng 3- tháng cuối mùa xuân
* Vẻ đẹp mùa xuân tháng 3 được tác giả đặc tả qua chi tiết nào?
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa"
*Lời thơ gợi cảnh tượng tháng 3 mùa xuân như thế nào?

Chi tiết giàu
tính tạo hình,
gợi tả
Bức tranh tuyệt đẹp về mùa xuân mới mẻ tinh khôi
giàu sức sống, khoáng đạt trong trẻo tinh khiết
II. Phân tích
1- Khung cảnh ngày xuân

Thảo luận nhóm
Theo em
nhà thơ phải
có năng lực
như thế nào để viết
một câu thơ mà vẽ
được bức tranh
mùa xuân như thế?
+ Tài quan sát

+ Sự chọn lọc
chi tiết

+ Sử dụng thể thơ
lục bát

+Tâm hồn nhạycảm
với thiên nhiên
II. Phân tích
2. Cảnh lễ hội tháng ba

Trong tiết thanh minh có những
hoạt động nào diễn ra?
Tảo mộ và Đạp thanh
Cảnh người đi lễ hội được miêu tả
qua những chi tiết nào?
D?p dỡu t�i t? giai nhõn,
Ng?a xe nhu nu?c, ỏo qu?n nhu nờm
Không khí lễ hội ra sao?
Đông vui, rộn ràng, náo nức.


II. Phân tích
2. Cảnh lễ hội tháng ba
Phân tích giá trị biểu cảm
Hình ảnh ẩn dụ:
Nô nức yến anh
Cách nói so sánh:
Ngựa xe như nước
Áo quần như nêm
Gợi cảnh nhộn nhịp như chim én từng đàn báo xuân về
Ngựa xe hối hả không ngớt
Người đi chen chúc, đông đúc
Tác giả tả cảnh chị em Thuý Kiều trở về vào thời gian nào?
T� t� búng ng? v? tõy (Buổi chiều)
Cảnh lúc này như thế nào? So với cảnh trong 4 câu thơ đầu?
* Cảnh và người ít dần, thưa dần.
* Không cũn đông vui náo nhiệt .
Từ "nao nao" "thơ thẩn" gợi tả tâm trạng gì của chị em Thuý Kiều?
II. Phân tích
3. Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về
Cảm giác bâng khuâng tiếc nuối,
linh cảm về điều không lành sẽ xảy ra.
Phát biểu cảm nghĩ
của em về bức tranh
Minh họa "Cảnh
Ngày xuân" ?
III- TỔNG KẾT
Từ bức tranh"cảnh ngày xuân"
em có cảm nhận được những vẻ đẹp nào
của cuộc sống đang diễn ra?
Thiªn nhiªn t­¬i ®Ñp.
Lễ hội đông vui, nhộn nhịp.
Con ng­êi th©n thiÖn.
III- TỔNG KẾT

T? ng? g?i t?
Tả cảnh ngụ tình.


Để có được bức tranh cảnh ngày xuân, tác giả
đã sử dụng nghệ thuật nào là chủ yếu?
Nghệ thuật
1- Miêu tả thiên nhiên theo
trình tự thời gian, không
gian
Kết hợp tả với thể hiện
Nội tâm nhân vật
2- Sử dụng từ ngữ tạo
hình, sáng tạo
3- Tả cảnh ngụ tình

Nội dung
Đoạn thơ miêu tả bức tranh
thiên nhiên,lễ hội mùa xuân
tươi đẹp,trong sáng, mới mẻ.
giàu sức sống




III- TỔNG KẾT
IV- Luyện tập:
1- Phân tích những thành công về nghệ thuật của nguyễn Du
khi miêu tả thiên nhiên trong cảnh ngày xuân
2- So sánh cảnh mùa xuân trong câu thơ cổ Trung Quốc
“ Phương thảo liên thiên bích
Lê chi sổ điểm hoa”
với cảnh mùa xuân trong truyện Kiều
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
Để thấy sự tiếp thu và sáng tạo của Nguyễn Du
3- Đọc diễn cảm bài thơ
CHÚC CÁC EM
HỌC TẬP THÀNH CÔNG