Bài 6. Cảnh ngày xuân

Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du

Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
1.Vị trí
-Từ câu 39 đến câu 56
-Đoạn trích: tả cảnh ngày xuân trong tiết thanh minh, chị em Thuý Kiều đi chơi xuân
2.Đọc. Chú thích

Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
1.Vị trí
-Từ câu 39 đến câu 56
-Đoạn trích: tả cảnh ngày xuân trong tiết thanh minh, chị em Thuý Kiều đi chơi xuân
2.Đọc. Chú thích

Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
II-Phân tích văn bản
1.Bố cục:
- Đoạn 1: 4 câu đầu: khung cảnh mùa xuân
- Đoạn 2: 8 câu tiếp: khung cảnh lễ hội
- Đoạn 3: 6 câu cuối: cảnh chị em Thuý Kiều
ra về

2.Phân tích
a,Khung cảnh mùa xuân

3 đoạn
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chính chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

Khung cảnh mùa xuân được gợi tả qua những chi tiết nào? chỉ ra nghệ thuật đặc sắc?

Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
- Thời gian: tháng ba -> Tháng cuối mùa xuân
- Con én đưa thoi: Cách nói ẩn dụ, nhân hóa:Vừa tả cảnh vừa ý nói mùa xuân trôi đi quá nhanh.

đưa thoi,
- Bầu trời trong trẻo
- Mặt đất tươi xanh, nhẹ nhàng tinh khiết
- Không gian yên ả, thanh bình
xanh tận chân trời,
Cành lê trắng
vài bông hoa
Cỏ non
điểm
? Qua phân tích em thấy khung cảnh mùa xuân hiện lên như thế nào?

Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
II-Phân tích văn bản
1.Bố cục: 3 đoạn
- Đoạn 1: 4 câu đầu: khung cảnh mùa xuân
- Đoạn 2: 8 câu tiếp: khung cảnh lễ hội
- Đoạn 3: 6 câu cuối: cảnh chị em Thuý Kiều
trở về
2.Phân tích
a,Khung cảnh mùa xuân
Bức tranh tuyệt đẹp về mùa xuân mới mẻ, tinh khôi trong
trẻo nhẹ nhàng, thanh khiết tràn đầy sức sống
Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
II-Phân tích văn bản
1.Bố cục: 3 đoạn
2.Phân tích
a,Khung cảnh mùa xuân
Bức tranh tuyệt đẹp về mùa xuân mới mẻ, tinh khôi trong
trẻo nhẹ nhàng, thanh khiết tràn đầy sức sống

b, Khung cảnh lễ hội
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
Cảnh lễ hội được gợi tả qua hình ảnh nào?
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
Truyền thống văn hóa lễ hội xa xưa
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức
yến anh,
Chị em
tài tử giai nhân,
sắm sửa
Dập dìu
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
-> sự đông vui,
nhiều người
-> sự rộn ràng,
náo nhiệt
-> Nhộn nhịp,
tấp nập
Phân tích giá trị biểu cảm
Hình ảnh ẩn dụ:
Nô nức yến anh
Cách nói so sánh:
Ngựa xe như nước
Áo quần như nêm
Gợi cảnh nhộn nhịp như chim én từng đàn báo xuân về
Ngựa xe hối hả không ngớt
Người đi chen chúc, đông đúc
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
Truyền thống văn hóa lễ hội xa xưa
- Cảnh lễ hội đông vui, náo nhiệt, rộn ràng
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức
yến anh,
Chị em
tài tử giai nhân,
sắm sửa
Dập dìu
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay.
-> sự đông vui,
nhiều người
-> sự rộn ràng,
náo nhiệt
-> Nhộn nhịp,
tấp nập
Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
II-Phân tích văn bản
1.Bố cục: 3 đoạn
2.Phân tích
a,Khung cảnh mùa xuân
Bức tranh tuyệt đẹp về mùa xuân mới mẻ, tinh khôi trong
trẻo nhẹ nhàng, thanh khiết tràn đầy sức sống

b, Khung cảnh lễ hội
Truyền thống văn hóa lễ hội xa xưa gợi nên qua cảnh du xuân đông vui, nhộn nhịp, náo nhiệt, rộn ràng.
c,Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

Mặt trời từ từ ngả bóng về tây
Bước chân thơ thẩn
Dòng nước uốn quanh


Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang
Các từ láy: Tà tà, thanh thanh, nao nao, uốn quanh gợi tả điều gì ?

Tà tà
thanh thanh.

Nao nao
uốn quanh,
thơ thẩn
Tiết 28: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
I-Vị trí đoạn trích
II-Phân tích văn bản
1.Bố cục: 3 đoạn
2.Phân tích
a,Khung cảnh mùa xuân
Bức tranh tuyệt đẹp về mùa xuân mới mẻ, tinh khôi trong trẻo nhẹ
nhàng, thanh khiết tràn đầy sức sống
1. Nội dung
b, Khung cảnh lễ hội
Truyền thống văn hóa lễ hội xa xưa gợi nên qua cảnh du xuân đông vui, nhộn nhịp, náo nhiệt, rộn ràng.
c, Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về
Khung cảnh chiều xuân dịu dàng, thanh nhẹ, chị em Thúy Kiều du xuân trở về trong tâm trạng luyến tiếc bâng khuâng.
III. Tổng kết
Bức tranh thiên nhiênmùa xuân, không khí lễ hội hiện lên tươi đẹp, trong sáng.
2. Nghệ thuật
Tả cảnh đặc sắc, hệ thống từ ngữ giàu chất tạo hình
3. Ghi nhớ: SGK
Phát biểu cảm nghĩ
của em về bức tranh
Minh họa “Cảnh
Ngày xuân” ?

IV Luy?n t?p:

1- Phân tích những thành công về nghệ thuật của nguyễn Du
khi miêu tả thiên nhiên trong cảnh ngày xuân
2- So sánh cảnh mùa xuân trong câu thơ cổ Trung Quốc
“ Phương thảo liên thiên bích
Lê chi sổ điểm hoa”
với cảnh mùa xuân trong truyện Kiều
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
Để thấy sự tiếp thu và sáng tạo của Nguyễn Du
3- Đọc diễn cảm bài thơ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc ghi nhớ
- Học thuộc đoạn thơ
- Đọc trước, chuẩn bị bài: Thuật ngữ theo câu
hỏi và bài tập SGK
- Soạn: Kiều ở lầu Ngưng Bích:
+ Tìm hiểu vị trí đoạn trích, chú thích
+ Đọc thuộc lòng diễn cảm đoạn thơ
+ Phân tích tâm trạng nhân vật Thúy Kiều