Bài 6. Cảnh ngày xuân

Ngữ văn 9
GAĐT: Cảnh ngày xuân
GV: Trịnh Thị Tố Uyên
?
?
?
?
Trăm năm trong cõi người ta
Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau
Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng
Những phiên bản về Truyện Kiều
Tiết: 28
Cảnh ngày xuân.
Nguyễn Du
.
Bài 5
Văn bản.
Cảnh ngày xuân.
(Trích Truyện Kiều)
Tiết 28:Đọc - hiểu văn bản

I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.

Cảnh ngày xuân.
(Trích Truyện Kiều)
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

Bài 5
Văn bản.
Cảnh ngày xuân.
(Trích Truyện Kiều)
Tiết 28:Đọc - hiểu văn bản
I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
? 2. Chú thích.
- Từ khó.

I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
? 2. Chú thích.
- Từ khó.
- Vị trí, nội dung:
- Phương thức biểu đạt chính:
- Bố cục:
miêu tả
ba phần

Cảnh ngày xuân.
(Trích Truyện Kiều).
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
- Từ khó.
- Vị trí, nội dung:
- Phương thức biểu đạt chính: miêu tả
- Bố cục: ba phần
II. Tìm hiểu văn bản
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
- Từ khó.
- Vị trí, nội dung:
- PTBĐ chính:
- Bố cục:
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Cảnh ngày xuân.
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Cỏ non
Cỏ non xanh tận chân trời.
Cỏ non xanh rợn chân trời.
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thơ cổ Trung Quốc có câu :
Phương thảo liên thiên bích
Lê chi sổ điểm hoa.
Có nghĩa là:
Cỏ thơm liền với trời xanh,
Trên cành lê có mấy bông hoa.
So với hai câu thơ cổ em thấy, Nguyễn Du đã tiếp thu và sáng tạo tinh hoa của người xưa như thế nào?
trắng điểm
1. Cảnh ngày xuân
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

- Thời gian:
- Không gian:
- Bút pháp điểm xuyết, chấm phá.
- Hình ảnh chọn lọc tiêu biểu.
- Cách phối màu hài hoà.
- Từ ngữ chính xác, tinh tế.
?
1. Cảnh ngày xuân:
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.


- Thời gian:
- Không gian:
- Bút pháp điểm xuyết, chấm phá.
- Hình ảnh chọn lọc tiêu biểu.
- Cách phối màu hài hoà.
Từ ngữ chính xác, tinh tế.
---> Mới mẻ, tinh khôi, khoáng đạt, thanh khiết và giàu sức sống
?
I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Cảnh ngày xuân.
2. Cảnh lễ hội trong tiết thanh minh
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Thảo luận: (02 phút)
ở cảnh lễ hội này, nghệ thuật miêu tả của tác giả có gì đặc biệt trong:
Cách dùng các từ ghép, láy
Các biện pháp tu từ.
Cách ngắt nhịp
Từ đó, trình bày cảm nhận của em về cảnh lễ hội trong tiết thanh minh.
Thanh minh / trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ / hội là đạp thanh.
Gần xa / nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa / bộ hành chơi xuân.
Dập dìu / tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước / áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống / kéo lên,
Thoi vàng vó rắc / tro tiền giấy bay.
Thanh minh / trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ / hội là đạp thanh.
Gần xa / nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa / bộ hành chơi xuân.
Dập dìu / tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước / áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống / kéo lên,
Thoi vàng vó rắc / tro tiền giấy bay.
- Các biện pháp tu từ:
+ ẩn dụ: gợi cảnh từng đoàn người nhộn nhịp đi chơi xuân như chim én, chim oanh.
+ So sánh: gợi tả cảnh lễ hội mùa xuân tưng bừng, náo nhiệt.
- Cách ngắt nhịp: góp phần gợi sự sinh động...
---> Đông vui, tưng bừng, náo nhiệt
I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
2. Văn bản.
3. Từ khó.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Cảnh ngày xuân.
- Tinh khôi, giàu sức sống, khoáng đạt, trong trẻo và thanh khiết.
2. Cảnh lễ hội thanh minh.
I. Đọc - Chú thích.
1. Đọc.
2. Văn bản.
3. Từ khó.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Cảnh ngày xuân.
2. Cảnh lễ hội thanh minh.
3. Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Thời gian:
Không gian:
Cách dùng từ: các từ láy
?
Cảnh trầm lắng, cô tịch. Tâm trạng con người: man mác buồn, luyến tiêc, bâng khuâng
Bài 5:Văn bản. Cảnh ngày xuân.
(Trích Truyện Kiều)
Tiết 28: Đọc - hiểu văn bản
I.Đọc- Chú thích.
1. Đọc.
2. Văn bản.
3. Từ khó.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Cảnh ngày xuân.
- Tinh khôi, giàu sức sống, khoáng đạt, trong trẻo và thanh khiết.
2. Cảnh lễ hội thanh minh.
- Đông vui rộn ràng, náo nhiệt.
3. Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về.
? *Ghi nhớ.
Lựa chọn ý đúng về thành công nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Du qua đoạn trích ?
A. Miêu tả cảnh theo trình tự thời gian, không gian.
B. Sử dụng từ ngữ ( từ láy, từ ghép ) giàu chất tạo hình.
C. Kết hợp giữa bút pháp tả thực, chi tiết với bút pháp gợi có tính chất điểm xuyết, chấm phá.
D. Bút pháp nghệ thuật ước lệ.
E. Tả cảnh ngụ tình.
Đoạn trích đã cho em những cảm nhận gì về cảnh ngày xuân, về tác giả Nguyễn Du?
Đoạn trích Cảnh ngày xuân cho em cảm nhận được bức tranh thiên nhiên, lễ hội mùa xuân tươi đẹp, trong sáng, giàu sức sống.
Tác giả Nguyễn Du là một nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm, mắt quan sát tinh tế, tài sử dụng từ ngữ của bậc đại thi hào.
. Bài 5:Văn bản. Cảnh ngày xuân.
(Trích Truyện Kiều)
Tiết 28: Đọc - hiểu văn bản

I.Đọc- Chú thích.
1. Đọc.
2. Văn bản.
3. Từ khó.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Cảnh ngày xuân.
- Tinh khôi, giàu sức sống, khoáng đạt, trong trẻo và thanh khiết.
2. Cảnh lễ hội thanh minh.
- Đông vui rộn ràng, náo nhiệt.
3. Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về.

* Ghi nhớ (Sgk/87)
Luyện tập.
Có ý kiến cho rằng, bức tranh thơ " Cảnh ngày xuân" có thể chuyển thành bức tranh có đường nét, màu sắc hội hoạ. Em có đồng ý không ?
Những nhân vật đi qua đời Kiều
Kim Trọng và Thuý Kiều
Từ Hải đội trời đạp đất
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học tốt !
Cảm ơn các thầy cô giáo