Bài 6. Cảnh ngày xuân

Bất
Tri
Tam
Bách
Dư
Niên
Hậu
Thiên
Hạ
Hà
Nhân
Khấp
Tố
Như
TRƯỜNG THCS ĐỒNG TĨNH - TAM DƯƠNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1
Đọc thuộc lòng đoạn thơ
miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều?
Tiết 28
Trích "truyện kiều"- nguyễn du
CẢNH NGÀY XUÂN


Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời ,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
CẢNH NGÀY XUÂN
I/ Đọc và tìm hiểu chung
2)Chú thích:
a) Vị trí đoạn trích:
b) Giải thích từ khó: (sgk)
1) Đọc:
Thuộc phần “Gặp gỡ và đính ước”.
3)Bố cục:
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Khung cảnh ngày xuân
Khung cảnh lễ hội
trong tiết Thanh Minh
Cảnh chị em Thuý Kiều
du xuân trở về
Trích "truyện kiều"- nguyễn du
3phần:
-4 câu đầu: Khung cảnh ngày xuân.
-8 câu tiếp: Khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh Minh.
-6 câu cuối: Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về.
CẢNH NGÀY XUÂN

Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời ,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
1)Khung cảnh ngày xuân:
-Thời gian và ngày vui trôi qua nhanh
(“Con én đưa thoi”)
=> Nghệ thuật: Ẩn dụ nhân hoá.
- Mùa xuân sáng đẹp (thiều quang).
- Cảm giác nuối tiếc (đã).
Hình ảnh “con én đưa thoi”(ẩn dụ nhân hoá)
gợi cảnh mùa xuân rất đặc trưng, đồng thời
gợi cảm giác thời gian(ngày xuân, ngày vui)
trôi qua rất nhanh và một chút nuối tiếc (“đã”).
- Bức tranh bát ngát một màu xanh(cỏ,trời…) điểm xuyết màu trắng hoa lê thật hài hoà.
=> Nghệ thuật: Từ ngữ chọn lọc, chấm phá
cổ điển, đảo ngữ…
CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
1)Khung cảnh ngày xuân:
“Phương thảo liên thiên bích,
Lê chi sổ điểm hoa”.
(Thơ cổ Trung Hoa)
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
(Nguyễn Du)
Miêu tả cành lê điểm một vài bông hoa
mà không nói tới màu sắc của hoa lê
Là bức hoạ tuyệt đẹp về mùa xuân:
Gam màu làm nền cho bức tranh xuân là thảm
cỏ non trải rộng chân trời,trên nền xanh cỏ non
ấy điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng.
Nguyễn Du chỉ thêm chữ “trắng”cho cành lê
mà bức tranh xuân đã khác, nó là điểm nhấn
làm nổi bật thần sắc của hoa lê. Màu xanh
của cỏ non và sắc trắng của hoa lê làm cho
màu sắc có sự hài hoà tới mức tuyệt diệu.
Tất cả gợi lên vẻ đẹp riêng của mùa xuân.
CẢNH NGÀY XUÂN

Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời ,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
1)Khung cảnh ngày xuân:
-Thời gian và ngày vui trôi qua nhanh
(“Con én đưa thoi”)
Nghệ thuật: Ẩn dụ nhân hoá.
- Mùa xuân sáng đẹp (thiều quang).
- Cảm giác nuối tiếc (đã).
Nghệ thuật: Từ ngữ chọn lọc, chấm phá cổ điển, đảo ngữ…
-Bức tranh bát ngát một màu xanh(cỏ,trời…) điểm xuyết màu trắng hoa lê thật hài hoà.
=> Mùa xuân tinh khôi,tươi đẹp,
giàu sức sống, khoáng đạt.
CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc và tìm hiểu văn bản :
2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

II.Đọc và phân tích:
2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

LỄ TẢO MỘ
HỘI ĐẠP THANH
CẢNH NGÀY XUÂN
CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:
*Lễ: Tảo mộ
*Hội: Đạp thanh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

Truyền thống văn hoá xưa
“Nô nức yến anh”
(ẩn dụ)
Gợi hình ảnh trai thanh gái lịch vui vẻ, rộn ràng.
“Ngựa xe như nước
áo quần như nêm”
(so sánh)
Không khí đông vui, nhộn nhịp.
*Dùng hình ảnh ẩn dụ, so sánh
Bức tranh ngày xuân đông vui, náo nhiệt.
*Nghệ thuật miêu tả:
CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:
*Lễ: Tảo mộ
*Hội: Đạp thanh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

Truyền thống văn hoá xưa
*Bức tranh ngày xuân đông vui, náo nhiệt.
*Nghệ thuật dùng từ:

Sự đông vui
Sự náo nhiệt.
Sự tấp nập

+Dùng một loạt từ có 2 âm tiết (từ ghép và từ láy), kết hợp phép đảo ngữ, nhịp thơ nhanh
không khí rộn ràng, vui vẻ.
CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:
*Lễ: Tảo mộ
*Hội: Đạp thanh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

Truyền thống văn hoá xưa
*Bức tranh ngày xuân đông vui, náo nhiệt, không khí rộn ràng, vui vẻ.
PHONG TỤC CÚNG ĐỐT VÀNG MÃ
*Mang sắc thái cổ truyền, điển hình của lễ hội tháng ba (ÂL).
CẢNH NGÀY XUÂN


Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.


II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
3)Cảnh chị em Kiều du xuân trở về:
-Cảnh và người thưa vắng, không còn bát ngát, trong sáng, đông vui, náo nhiệt.
-Gợi tả tâm trạng luyến tiếc, bâng khuâng, lặng buồn sâu lắng . =>Tả cảnh ngụ tình
* Tác giả: Yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, am hiểu tâm lí, trân trọng con người.
- Nghệ thuật: Hình ảnh chọn lọc,
từ láy, phép đảo ngữ…


1)Nội dung: Bức tranh cảnh ngày xuân tươi đẹp.
2)Nghệ thuật:Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu sức gợi.
III.TỔNG KẾT:
*Ghi nhớ-87/sgk
1
3
5
?3
6
7
?1
?5
4
?4
?6
?7
?2
8
?8
2
Trò chơi ô chữ
Điền từ vào chỗ trống
9
?9
10
?10
11
?11
C
Ả
N
H

N
G
Ụ

T
Ì
N
H
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
.
HU?NG D?N H?C ? NH�:
1)B�i cu:
H?c thu?c lịng do?n trích :C?nh ng�y xu�n"
N?m v?ng ph�n tích n?i dung v� ngh? thu?t trong do?n trích.

2)B�i m?i:
*So?n b�i "Mi�u t? trong van b?n t? s?"
xin chào
GIÁO VIÊN: Trần Quang Thành
Tiết học đến đây kết thúc
Hẹn gặp lại