Bài 6. Cảnh ngày xuân

Ngữ Văn 9
Giáo viên: Nguyễn Thu Phương
Trường THCS Ngô Gia Tự
KIỂM TRA MI?NG
Em hãy đọc diễn cảm những câu thơ Nguyễn Du gợi tả vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều- Thúy Vân.
Nhận xét của em thế nào qua nghệ thuật miêu tả nhân vật của đại thi hào Nguyễn Du?
Khi soạn bài cho bài học hôm nay, em thích khổ nào nhất? Hãy đọc cho các bạn cùng nghe
Câu 1
Câu 2
Câu 3
Tiết 28 : Cảnh ngày xuân
(Trích Truyện Kiều _Nguyễn Du)
I/ Đọc và tìm hiểu văn bản
1/ Vị trí đoạn trích:
Thuộc phần “Gặp gỡ và đính ước”.
2/Bố cục: 3 phần
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
1. Khung cảnh ngày xuân
2. Khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh Minh
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
.
3. Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về
II/ Đọc và tìm hiểu chi tiết
- Con én đưa thoi Ẩn dụ, nhân hoá
Bức tranh sinh động về 1 buổi sáng mùa xuân tinh khôi, thanh khiết, trong sáng và tràn đầy sức sống.
1/Khung cảnh ngày xuân:
- Thiều quang, chín chục, ngoài sáu mươi  Từ ngữ gợi tả, số từ, phó từ
- Cỏ non, tận, trắng điểm  Đảo ngữ, bút pháp chấm phá
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
II/ Đọc và tìm hiểu chi tiết
2. Khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh Minh
- Từ hai âm tiết, từ láyDiễn tả không khí, hoạt động và tâm trạng người tham gia lễ hội
- So sánh: gợi tả cảnh lễ hội mùa xuân tưng bừng, náo nhiệt.
- Ẩn dụ: gợi từng đoàn người nhộn nhịp đi chơi xuân như chim én, chim oanh
 Khung cảnh lễ hội đông vui, tưng bừng, náo nhiệt
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Thời gian: Tà tà: chiều tối
Không gian:
+ Dòng nước: nao nao
+ Dịp cầu: nho nhỏ
+ Phong cảnh: thanh thanh
+ Chị em: thơ thẩn
II/ Đọc và tìm hiểu chi tiết
3. Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về
Cảnh chuyển động nhẹ nhàng, không khí nhạt dần, lặng dần. Tâm trạng bâng khuâng, lặng buồn, luyến tiếc của chị em Thúy Kiều.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
.
Đặc sắc
nghệ thuật
Kết hợp bút pháp tả và gợi, sử dụng từ ngữ giàu chất tạo hình; tả cảnh mà gợi lên tâm trạng nhân vật
Ngôn từ trong sáng, giàu sức gợi tả, gợi cảm; sử dụng thích hợp các từ ghép và từ láy
III. Tổng kết