Bài 59. Biện pháp đấu tranh sinh học

THAO GIẢNG
TRƯỜNG THCS ĐOÀN THỊ ĐIỂM
Môn: Sinh học 7
▼ Thuốc trừ sâu có gây tác hại đến con người và môi trường hay không ?
Tiết 63.Bài 59. BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC
Dựa vào thông tin SGK trang 192 và quan sát các hình ảnh trên:
Bọ xít ăn sâu non
Rắn ăn chuột
Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học?
I. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học ?
I. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học ?
Tiết 63: BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC
Là biện pháp sử dụng các thiên địch ( sinh vật tiêu diệt sinh vật có hại ) hoặc gây bệnh truyền nhiễm và gây vô sinh ở động vật gây hại nhằm hạn chế tác động gây hại của sinh vật gây hại.
II. Biện pháp đấu tranh sinh học
Ví dụ:
Mèo, rắn sọc dưa bắt chuột
Đấu tranh sinh học gồm những biện pháp?
Bọ gậy
Cá đuôi cờ
Sử dụng thiên địch
a) Sử dụng thiên địch tiêu diệt sinh vật gây hại
Sử dụng thiên địch tiêu diệt sinh vật gây hại.
Cá đuôi cờ
Cóc
Thằn lằn
Sáo
Sâu
Bướm đêm
Cây xương rồng
Đẻ trứng
b. Sử dụng những thiên địch đẻ trứng ki sinh vào sinh vật gây hại hay trứng của sâu hại
Ong mắt đỏ được sử dụng có hiệu quả đối với sâu đục thân ngô, sâu cuốn lá nhỏ hại lá, sâu đo xanh hại đay, sâu xanh hại bông…
Một số hình ảnh về ong mắt đỏ kí sinh trên trứng sâu
Gây bệnh truyền nhiễm
Dùng vi khuẩn Myôma và vi khuẩn Calixi gây bệnh truyền nhiễm diệt thỏ gây hại
Dùng chủng vi khuẩn Wolbachia
Gây bệnh truyền nhiễm làm giảm một nửa tuổi thọ của muỗi vằn.
Ru?i macro
- Ruồi làm loét da trâu bò sẽ giết chết trâu bò.
3. Gây vô sinh diệt động vật gây hại
- Ruồi là loài khó tiêu diệt nên dùng phương pháp tuyệt sản ở ruồi đực làm ruồi đực không thể sản sinh ra tinh trùng nên ruồi cái có giao phối trứng không được thụ tinh do đó loài tự tiêu diệt
Quan sát hình ảnh, nghiên cứu thông tin SGK  hoàn thành phiếu học tập.
- Sâu bọ, cua, ốc mang vật chủ trung gian.
- Ấu trùng sâu bọ
- Sâu bọ
- Chuột
- Trứng sâu xám
- Cây xương rồng
Thỏ
- Ong mắt đỏ
- Loài bướm đêm nhập từ Achentina
Vi khuẩn Myôma và vi khuẩn Calixi
Gia cầm

Cá cờ
Cóc, chim sẻ, thằn lằn
Mèo, rắn sọc dưa, diều hâu, cú vọ
Bảng. Các biện pháp đấu tranh sinh học
Điền vào bảng sau tên thiên địch được sử dụng và tên sinh vật gây hại tương ứng:
THẢO LUẬN NHÓM LỚN ( 3 PHÚT )
I. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học ?
Tiết 63: BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC
II. Biện pháp đấu tranh sinh học
1. Sử dụng thiên địch :
3. Gây vô sinh diệt động vật gây hại
2. Sử dụng vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm cho sinh
vật gây hại
a. Sử dụng thiên địch tiêu diệt sinh vật gây hại
b. Sử dụng những thiên địch đẻ trứng kí sinh vào
sinh vật gây hại hay trứng của sâu hại
Nghiên cứu thông tin SGK, suy nghĩ trả lời:
Ưu điểm của biện pháp đấu tranh sinh học?
III. Ưu điểm và những hạn chế của những biện pháp đấu tranh sinh học
I. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học ?
Tiết 63: BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC
II. Biện pháp đấu tranh sinh học
III. Ưu điểm và những hạn chế của những biện pháp đấu tranh sinh học
1. Ưu điểm :
Tiêu diệt được nhiều loài sinh vật gây hại
Không gây ô nhiễm môi trường, không gây hại cho sức khỏe con người, …
Không hình thành loài kháng thuốc.
Nghiên cứu thông tin SGK, suy nghĩ trả lời:
Nêu những hạn chế của biện pháp đấu tranh sinh học? Cho ví dụ?
III. Ưu điểm và những hạn chế của những biện pháp đấu tranh sinh học
Hạn chế:
Chỉ có hiệu quả ở nơi khí hậu ổn định.
VD: Một số thiên địch nhập từ nước ngoài vào do không quen với điều kiện khí hậu nên phát triển kém.
Thiên địch không diệt triệt để được sinh vật gây hại mà chỉ kìm hãm phát triển của chúng.
VD: Rắn diệt chuột , tuy nhiên số lượng rắn luôn luôn ít hơn chuột ( chuột sinh sản nhanh) -> không thể tiêu diệt hết được
Hạn chế:
Sự tiêu diệt loài sinh vật có hại này lại tạo điều kiện cho loài sinh vật khác phát triển
VD: Khi cây cảnh có hại ở Haoai bị tiêu diệt giảm chim sáo chuyên ăn cây cảnh tăng sâu hại mía (sâu là mồi của chim sáo)
- Một số loài thiên địch vừa có lợi vừa có hại
VD: Chim sẻ vừa ăn sâu ( có lợi), vừa ăn lúa ( có hại)
I. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học ?
Tiết 63: BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC
II. Biện pháp đấu tranh sinh học
III. Ưu điểm và những hạn chế của những biện pháp đấu tranh sinh học
1. Ưu điểm :
2. Hạn chế :
Nhiều loài thiên địch di nhập không quen với khí hậu địa
phương nên phát triển kém
Thiên địch không tiêu diệt triệt để được sinh vật gây hại
Sự tiêu diệt loài sinh vật có hại này có thể tạo điều kiện cho
sinh vật có hại khác phát triển
- Một số loài thiên địch vừa có ích lại vừa có hại
Hiện nay các quốc gia trồng lúa trên thế giới đều có xu hướng phòng trừ sâu hại trên đồng ruộng bằng biện pháp đấu tranh sinh học và mang lại nhiều lợi ích như giảm được chi phí mua thuốc, nhân công và giảm thiểu được sự ô nhiễm môi trường.
Quả bí xanh cong queo do bị bọ trĩ tấn công
Bọ xít bắt mồi trưởng thành
Thử nghiệm bọ xít bắt mồi trong phòng bọ trĩ hại dưa chuột
Số lượng bọ trĩ không tăng vượt quá ngưỡng gây hại.
Bọ rùa ăn sâu non
Bọ xít cổ ngỗng ăn sâu non hại cải
Câu hỏi, bài tập củng cố
Câu hỏi: Nêu các biện pháp đấu tranh sinh học ? Cho ví dụ ?
Bài tập: Hãy chọn câu trả lời đúng :
1. Người ta đã sử dụng sinh vật nào dưới đây gây bệnh truyền nhiễm diệt thỏ gây hại ?
a. Bướm đêm Achentina
b. Ong mắt đỏ
c. Vi khuẩn Myoma và vi khuẩn Calixi
d. Kiến vàng
2. Sử dụng sinh vật nào dưới đây đẻ trứng kí sinh vào trứng của sâu hại ?
a. Bướm đêm Achentina
b. Ong mắt đỏ
c. Vi khuẩn Myoma
d. Vi khuẩn Calixi
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC
* Đối với bài học ở tiết học này:
- Học thuộc bài
- Trả lời câu hỏi SGK/195
* Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: “Động vật quý hiếm”
- Đọc trước bài, tìm hiểu:
+ Tên một số loài động vật quý hiếm
+ Tiêu chí của một động vật quý hiếm
+ Tiêu chí các cấp đe dọa tuyệt chủng
- Sưu tầm tranh ảnh về động vật quý hiếm
- Kẻ phiếu học tập của nhóm