Bài 58. Đa dạng sinh học (tiếp theo)

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu những đặc điểm thích nghi về cấu tạo và tập tính của động vật ở môi trường đới lạnh? Giải thích?
Cấu tạo: - Bộ lông dày => giữ nhiệt cho cơ thể
Mỡ dưới da dày => giữ nhiệt, dự trữ năng lượng chống rét
Lông màu trắng (mùa đông) => lẫn với tuyết, che mắt kẻ thù.
Tập tính: - Ngủ trong mùa đông => tiết kiệm năng lượng
Di cư về mùa đông => tìm nơi ấm áp, tránh rét.
Hoạt động về ban ngày trong mùa hạ => thời tiết ấm hơn, tận dụng nguồn nhiệt.
1. Đa dạng động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa
Quan sát các hình ảnh sau:
Rừng nhiệt đới
Em có nhận xét gì về điều kiện khí hậu ở môi trường nhiệt đới gió mùa?
Khí hậu nóng ẩm, tương đối ổn định, thích hợp với sự sống của nhiều loài sinh vật.
1. Đa dạng động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa
Đa dạng sinh học ở môi trường nhiệt đới gió mùa thể hiện như thế nào?
Số loài nhiều
Số cá thể trong loài đông
Đa dạng về hình thái và tập tính từng loài.
Các loài linh trưởng
Đa dạng các loài cá
Các loài mèo
Quan sát hình và bảng SGK/tr 189
Thảo luận
Câu 1. Tại sao có thể gặp 7 loài rắn cùng chung sống với nhau mà không hề cạnh tranh với nhau?
Vì: Các loài sống ở các môi trường sống khác nhau (trên cạn, chui luồn trong đất, leo cây, ở nước…); thời gian kiếm ăn khác nhau (ngày hoặc đêm); tận dụng được nhiều nguồn thức ăn.
Câu 2. Tại sao số lượng loài rắn phân bố ở một nơi lại có thể tăng cao?
Vì: Chúng có khả năng thích nghi chuyên hóa cao nên tận dụng được sự đa dạng của điều kiên môi trường sống => số lượng loài tăng cao.
Trong sản xuất, con người đã làm gì để tận dụng sự đa dạng của điều kiện môi trường sống?
Ví dụ: Nuôi cá trong ao, hồ.
Cá mè trắng (Cá sống ở tầng mặt, tầng giữa)
Cá trắm cỏ (cá sống ở tầng giữa)
Cá mè vinh (cá sống ở tầng giữa, tầng đáy)
Cá rô hu, cá chuối (cá sống ở tầng giữa)
Cá chép (cá sống ở tầng đáy)
Cá Mrigal (cá sống ở tầng đáy)
cá chuối (tầng giữa)
cá mè trắng (tầng mặt, giữa)
cá trắm cỏ (tầng giữa)
cá chép (tầng đáy)
1. Đa dạng động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa
Em rút ra kết luận gì về sự đa dang sinh học ở môi trường nhiệt đới gió mùa?
Kết luận:
- Sự đa dạng sinh học của động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa rất phong phú.
- Số lượng loài nhiều do chúng thích nghi với điều kiện sống.
2. Những lợi ích của đa dạng sinh học
Em hãy đọc thông tin SGK /190, kết hợp thực tế, trả lời câu hỏi:
Sự đa dạng sinh học có vai trò gì đối với đời sống con người?
Vẹm
Thịt lợn
Trứng gà
Cung cấp thực phẩm, nguồn dinh dưỡng chủ yếu cho con người
Thực
phẩm
Mật gấu
Dược phẩm: một số bộ phận của động vật làm thuốc như mật gấu, xương….
Sức kéo
Phân bón
Nông nghiệp: cung cấp sức kéo, phân bón…
Áo lông thú
Sáp ong
Đồ mĩ nghệ
Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp…
Làm cảnh

Trong giai đoạn hiện nay, đa dạng sinh học còn có vai trò gì đối với sự tăng trưởng kinh tế của đất nước?
Xuất khẩu
Cá basa
Tôm hùm
Hình thành khu du lịch
2. Những lợi ích của đa dạng sinh học
Sự đa dạng sinh học mang lại giá trị kinh tế lớn đất nước:
- Cung cấp thực phẩm, sức kéo, dược liệu, sản phẩm công nghiệp, nông nghiệp…
- Tiêu diệt các sinh vật có hại
- Có giá trị văn hóa
- Làm giống vật nuôi…
3. Nguy cơ suy giảm và việc bảo vệ đa dạng sinh học
Bằng hiểu biết thực tế, kết hợp thông tin SGK/Tr190, cho biết:
Thực trạng độ đa dạng sinh học hiện nay như thế nào?
Thảo luận
Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy giảm đa dạng
sinh học ở Việt Nam và thế giới?
2) Từ những nguyên nhân trên chúng ta cần phải
làm gì để bảo vệ đa dạng sinh học?
Nguyên nhân làm suy giảm đa dạng sinh học
Nguyên nhân:
Nạn phá rừng, khái thác gố và các nông sản khác, du canh, di dân khai hoang, xây dựng đo thị… làm mất môi trường sống tự nhiên của động vật.
- Sự săn bắt, buôn bán động vật hoang dại, sử dụng tràn lan thuốc trừ sâu, thải các chất thải công nghiệp…
Biện pháp:
+ Tuyên truyền giáo dục trong nhân dân.
+ Nghiêm cấm khai thác rừng, săn bắn bừa bãi.
+ Chống ô nhiễm môi trường.
+ Thuần hóa, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và tăng độ đa dạng về loài.
Các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học dựa trên cơ sở khoa học nào?
Động vật sống cần có môi trường gắn liền với thực vật.
Mùa sinh sản làm tăng số lượng cá thể.
Để bảo vệ đa dạng sinh học cần:
+ Tuyên truyền giáo dục trong nhân dân.
+ Nghiêm cấm khai thác rừng, săn bắn bừa bãi.
+ Chống ô nhiễm môi trường.
+ Thuần hóa, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và tăng độ đa dạng về loài.
3. Nguy cơ suy giảm và việc bảo vệ đa dạng sinh học
KẾT LUẬN
Ở những môi trường có khí hậu thuận lợi (những môi trường nhiệt đới) sự thích nghi của động vật là phong phú, đa dạng nên có số loài lớn. Sự thuần hóa, lai tạo động vật đã làm tăng độ đa dạng về đặc điểm sinh học, tăng thêm độ đa dạng về loài, đáp ứng mọi yêu cầu về các mặt trong đời sống của con người. Do vậy, việc bảo vệ đa dạng sinh học là một nhiệm vụ quan trọng của toàn dân.
kiểm tra, đánh giá
Câu 1: Giải thích vì sao số loài động vật ở môi trường nhiệt đới lại nhiều hơn môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng?
Đáp án:
Mụi tru?ng cú khớ h?u thu?n l?i (nóng, ẩm tương đối ổn định), tạo điều kiện cho các loài động vật ở vùng nhiệt đới gió mùa thích nghi và chuyên hóa cao đối với những điều kiện sống rất đa dạng của môi trường
CỦNG CỐ
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 2. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến suy giảm đa dạng sinh học là:
a. Phá rừng (khai thác gỗ, làm nương rẫy…)
b. Săn bắn, buôn bán động vật hoang dã.
c. Sử dụng tràn lan thuốc trừ sâu và thải các chất độc hại từ nhà máy.
d. Cả a, b, c.
CỦNG CỐ
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 3. Những lợi ích của đa dạng sinh học ở Việt Nam?
a. Cung cấp sức kéo, thực phẩm, dược liệu.
b. Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp
c. Dùng làm thiên địch tiêu diệt sinh vật có hại…
d. Tất cả các đáp án trên.
DẶN DÒ
- Trả lời tất cả các câu hỏi trong SGK
- Kẻ bảng trang 193 SGK
- Tìm hiểu các biện pháp đấu tranh sinh học bằng những ví dụ cụ thể.
CHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHỎE!
CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC TỐT!