Bài 57. Tuyến tụy và tuyến trên thận

BÀI 57:TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Tuyến tụy và tuyến trên thận có vai trò quan trọng trong điều hòa lượng đường trong máu. Vậy hoạt động của hai tuyến này như thế nào? Chúng ta cùng nghiên cứu bài 57: tuyến tụy và tuyến trên thận
Hoạt động tìm hiểu tuyến tụy
-Hãy nêu các chức năng của tuyến tụy mà em biết?
-Phân biệt chức năng nội tiết và ngoại tiết của tuyến tụy
Quan sát tranh kết hợp đọc thông tin sgk sau để trả lời 2 câu hỏi sau
Đáp án:
Chức năng của tuyến tụy: làm chức năng nội tiết và ngoại tiết, tiết dịch tiêu hóa và tiết hooc môn.
Sự khác nhau giữa tuyến ngoại tiết và nội tiết:
Ngoại tiết: nội tiết:
-Do các tế bào tiết dịch tụy - do các tế bào đảo tụy tiết theo ống dẫn đổ vào ra các hooc môn
tá tràng..
- do TB đảo tụy thực hiện.
+ TB α:tiết ra glucozơ.
+TB β: tiết ínulin.
Trình bày tóm tắt quá trình điều hòa lượng đường huyết ở mức độ ổ định?
Đáp án:
+khi đường huyết tăng TB β: tiết ra ínulin có tác dụng chuyển glucozơ glicogen.
+khi đường huyết giảm TB α: tiết ra glucagôn có tác dụng chuyển glicogen glucozơ.
Kết luận
Tuyến tụy là một tuyến pha, vừa tiết dịch tiêu hóa(chức năng ngoại tiết) vừa tiết ra hoocmôn. Có 2 loại hoocmôn insulin và glucagôn có tác dụng điều hòa lượng đường trong giảm đường huyết khi đường huyết tăng, glucagôn làm tăng đường huyết khi lượng đường trong máu giảm
Liên hệ trong thực tế như:
Bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường là do hàm lượng đường trong máu cao làm cho thận không hấp thu hết nên chúng ta sẽ đái tháo đừơng ra ngoài. Bệnh đái đường là do tế bào β rối loạn nên không tiét hoocmôn insulin
Chứng hạ đường huyết.
Là hàm lượng đường trong máu giảm xuống, tế bào α không tiết hoocmôn glucagôn
Hoạt động tìm hiểu tuyến trên thận
-Trình bày khái quát cấu tạo của tuyến trên thận?
-Nêu chức năng của các hooc môn tuyến trên thận?
Quan sát tranh trả lời 2 câu hỏi sau
Đáp án
Vị trí: gồm 1 đôi nằm trên đỉnh 2 quả thận.
Cấu tạo: phần vỏ 3 lớp.

phần tủy.
- Chức năng của hooc môn: điều chỉnh đường huyết khi bị hạ đường huyết.

Kết luận
Tuyến trên thận gồm phần vỏ và phần tủy
Phần vỏ: tiết các hoocmôn có tác dụng điền hòa đường huyết, điều hòa các muối natri, kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam.
Phần tủy: tiết adrênalin và noadrênalin có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch và hô hấp góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường trong máu.
Hội chứng Cushing
Hội chứng cushing do u tuyến trên thận gây nên
BÀI TẬP:
Hoàn thành sơ đồ sau: ( + )kích thích (- )ức chế.
Khi đường huyết……. Khi đường huyết…...






Đảo tụy
Tế bào β tế bào α
insulin
glucôzơ
glucogôn
glicôgen
glucôzơ
Đường huyết giảm đến mức
bình thường
Đường huyết tăng lên mức
bình thường
tăng
Giảm
+
+
-
-
Chuẩn bị ở nhà
Làm các bài tập trong sgk trang 181
Đọc mục em có biết
Đọc trước bài mới