Bài 57. Tuyến tụy và tuyến trên thận
Chia sẻ bởi Phsn Tran Thuy Mong |
Ngày 01/05/2019 |
24
Chia sẻ tài liệu: Bài 57. Tuyến tụy và tuyến trên thận thuộc Sinh học 8
Nội dung tài liệu:
1
Trường THCS Nguyễn Đức Cảnh
SINH HỌC 8
Giáo sinh: Phan Trần Thúy Mộng
GV hướng dẫn: Cô Nguyễn Thị Út
2
Kiểm tra bài cũ
- Trình bày vị trí, cấu tạo và vai trò của tuyến yên?
- Trình bày cấu tạo và vai trò của tuyến giáp?
3
1. Tuyến yên
-Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy:
Thùy trước
Thùy giữa
Thùy sau
- Vai trò:
Tiết hoocmôn kích thích họat động của các tuyến nội tiết khác.
Tiết hoocmôn ảnh hưởng đến một số quá trình sinh lý trong cơ thể.
2. Tuyến giáp
- Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết.
- Vai trò:
Tiết hoocmôn tirôxin có vai trò quan trọng trong trao đổi chất và quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào.
Tuyến giáp còn tiết hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cận giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
4
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
5
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Xác định vị trí của tuyến tụy trong cơ thể ?
- Nằm phía dưới dạ dày, kéo dài từ tá tràng đến lá lách.
I. TUYẾN TUỴ:
6
I. TUYẾN TUỴ:
Quan sát tranh kết hợp thông tin và những hiểu biết của em về tuyến tụy thảo luận trả lời câu hỏi sau:
Hãy nêu các chức năng của tuyến tụy mà em biết?
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
7
Hãy xác định :
- Bộ phận nào của tuyến tụy thực hiện chức năng ngoại tiết?
- Bộ phận nào của tuyến tụy thực hiện chức năng nội tiết ?
Tuyến tụy có cấu tạo
từ những loại
tế bào nào?
Quan sát hình bên:
8
I. TUYẾN TUỴ:
Tuyến tụy tiết dịch tuỵ, theo ống dẫn đổ vào tá tràng, giúp cho cho sự biến đổi thức ăn trong ruột non.(ngoại tiết).
Các tế bào đảo tuỵ tiết ra hoocmôn điều hòa lượng đường trong máu. (Nội tiết)
Đảo tuỵ chứa loại tế bào nào? Vai trò của chúng là gì?
Trong đảo tuỵ có 2 loại tế bào:
Tế bào β: Tiết hoocmôn Insulin biến đổi glucozơ thành glicogen.
Tế bào α: Tiết hoocmôn glucagon chuyển hoá glicogen thành glucozơ.
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
9
I. TUYẾN TUỴ:
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Em hãy trình bày lại chức năng của tuyến tụy dựa vào hình bên?
10
Trình bày quá trình điều hoà lượng đường huyết luôn giữ ở mức ổn định?
I. TUYẾN TUỴ:
Vai trò của hoocmon tuyến tụy là gì?
Giúp điều hòa lượng đường trong máu ở mức ổn định
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
11
Khi đường huyết
(Sau bữa ăn)
Khi đường huyết
(Xa bữa ăn, cơ thể hoạt động)
Tế bào ?
Tế bào ?
Đảo tuỵ
Glucôzơ
Glucôzơ
Đường huyết giảm xuống mức bình thường
Đường huyết tăng lên
mức bình thường
+
: Kích thích
-
: Kìm hãm
+
+
-
-
Insulin
Glucagôn
Glicôgen
...1....
...2......
3
4
5
tăng ( > 0,12% )
giảm ( < 0,12% )
Sơ đồ quá trình điều hoà lượng đường trong máu
12
Khi đường huyết tăng (sau bữa ăn)`
Khi đường huyết giảm
(xa bữa ăn, cơ thể hoạt động)
Tế bào β
Tế bào α
Đảo tụy
Glucôzơ
Glucôzơ
đường huyết giảm xuống mức bình thường
đường huyết tăng lên mức bình thường
+
: kích thích
-
: kìm hãm
+
+
-
-
Insulin
Glucagôn
Glicôgen
sơ đồ quá trình điều hòa đường huyết
( > 0,12% )
< (0,12%)
13
Nhờ tác dụng đối lập của hai loại hoocmon mà lượng đường huyết luôn ổn định
Nêu ý nghĩa sự tác động đối lập của hai loại hoocmon?
I. TUYẾN TUỴ:
Sự rối loạn trong hoạt động nội tiết của tuyến tụy sẽ dẫn tới tình trạng gì?
Sự rối loạn trong hoạt động nội tiết của tuyến tụy sẽ dẫn tới tình trạng bệnh lí: bệnh tiểu đường, chứng hạ đường huyết
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
14
I. TUYẾN TUỴ:
Nhờ tác dụng đối lập của 2 loại hoocmôn mà tỉ lệ đường huyết luôn ổn định
1. Chức năng của tuyến tuỵ:
Tuyến tuỵ: chức năng ngoại tiết: tiết dịch tụy.
Chức năng nội tiết do các tế bào đảo tuỵ thực hiện:
+ Tế bào β: Tiết hoocmôn Insulin biến đổi glucozơ thành glicogen.
+ Tế bào α: Tiết hoocmôn glucagon chuyển hoá glicogen thành glucozơ.
2. Vai trò của hoocmon tuyến tuỵ:
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
15
16
Liên hệ trong thực tế :
Bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường là do hàm lượng đường trong máu cao làm cho thận không hấp thu hết nên chúng ta sẽ đái tháo đừơng ra ngoài. Bệnh đái đường là do tế bào β rối loạn nên không tiét hoocmôn insulin
Chứng hạ đường huyết: Là hàm lượng đường trong máu giảm xuống, tế bào α không tiết hoocmôn glucagôn
17
Bệnh nhân rất dễ bị cao huyết áp, xơ cứng động mạch, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não gây bại liệt hoặc tử vong. Theo các số liệu thống kê cho thấy 65 % tỉ lệ tử vong ở bệnh tiểu đường là do tai biến mạch máu.
Bệnh tiểu đường trường hợp nặng có thể dẫn tới tổn thương động mạch vành tim( viêm tắc) động mạch màng lưới dẫn tới mù loà , ảnh hưởng tới chức năng thận không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong .
18
Triêu trứng và các biến chứng của bệnh tiểu đường
19
I. TUYẾN TUỴ:
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
Quan sát hình trả lời câu hỏi sau:
Nêu vị trí, số lượng của tuyến trên thận?
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
20
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
1
2
3
4
5
Vỏ tuyến
Tủy tuyến
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
CẤU TẠO CỦA TUYẾN TRÊN THẬN
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
21
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Nêu chức năng của các hooc môn tuyến trên thận?
+ Vỏ tuyến ?
+ Tuỷ tuyến ?
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
22
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
Tiết hoocmon điều hoà các muối natri, kali
trong máu
Tiết hoocmon điều hoà
đường huyết
Tiết hoocmon điều hoà
sinh dục nam
Tiết Ađrênalin và
Norađrênalin
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
23
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
24
Bệnh nhân mắc hội chứng Cushing
25
Hội chứng Cushing
26
Tuyến tuỵ là (1)…………… vừa tiết dịch tiêu hoá, vừa tiết hoocmôn.
Có 2 loại hai loại hoocmôn là insulin và glucagôn có tác dụng điều hoà lượng đường trong máu luôn ổn định: insulin làm (2)…………………….. khi đường huyết tăng, glucagôn làm (3)…………….......... khi lượng đường trong máu giảm.
- Tuyến trên thận gồm phần vỏ và (4)………. .... Phần vỏ tiết các hoocmôn có tác dụng (5)…………………
điều hoà các muối natri, kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam
- Phần tuỷ tiết (6)………………. và norađrênalin có tác dụng điều hoà hoạt động tim mạch, hô hấp, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường trong máu
Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống:
tuyến pha
giảm đường huyết
tăng đường huyết
phần tuỷ
điều hoà đường huyết
ađrênalin
27
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
TUYẾN TUỴ VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
28
1
2
3
4
5
Một chức năng của hoocmôn tuyến trên thận?
29
HÀNG 1: GỒM 9 CHỮ CÁI
Nếu tế bào beta tiết không đủ insulin người đó mắc bệnh này?
30
HÀNG 2: GỒM 7 CHỮ CÁI
Tên gọi sản phẩm của tuyến nội tiết ?
31
HÀNG 3: GỒM 7 CHỮ CÁI
Bộ phận tuyến trên thận tiết ađrênalin?
32
HÀNG 4: GỒM 12 CHỮ CÁI
Vai trò tế bào anpha của đảo tụy?
33
HÀNG 5: GỒM 6 CHỮ CÁI
Bộ phận của tuyến tụy thực hiện chức năng nội tiết?
34
Ô CHÌA KHÓA: GỒM 17 CHỮ CÁI
Điều hoà đường huyết
35
Bài tập : Hãy chọn ý đúng nhất
1. Lớp ngoài cùng của vỏ tuyến trên thận tiết hoocmôn :
Biến đổi prôtein thành glucôzơ
Điều hoà sinh dục nam
Điều hoà muối natri,kali trong máu.
Phân giải lipit thành axit amin và axit béo
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
36
2. Insulin có vai trò giảm đường huyết bởi các hoạt động :
A. Biến đổi lipit, protetin thành glucôzơ
B. Biến đổi glucôzơ thành glucôgen
C. Biến đổi glucôgen thành glucôzơ
D. Điều chỉnh đường huyết khi đường huyết bị hạ
37
3. Hoạt động nội tiết của tuyến tuỵ bị rối loạn sẽ dẫn đến :
A. Bệnh tiểu đường
B. Bệnh Bazơđô
C. Bệnh tăng huyết áp
D. Khả năng tiêu hoá thức ăn giảm
38
DẶN DÒ
Học thuộc bài, trả lời các câu hỏi:1,2,3,(SGK)
Xem trước bài 58và làm bài tập bảng58.1,58.2
Bài tập điền từ trang 182,183
Trường THCS Nguyễn Đức Cảnh
SINH HỌC 8
Giáo sinh: Phan Trần Thúy Mộng
GV hướng dẫn: Cô Nguyễn Thị Út
2
Kiểm tra bài cũ
- Trình bày vị trí, cấu tạo và vai trò của tuyến yên?
- Trình bày cấu tạo và vai trò của tuyến giáp?
3
1. Tuyến yên
-Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy:
Thùy trước
Thùy giữa
Thùy sau
- Vai trò:
Tiết hoocmôn kích thích họat động của các tuyến nội tiết khác.
Tiết hoocmôn ảnh hưởng đến một số quá trình sinh lý trong cơ thể.
2. Tuyến giáp
- Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết.
- Vai trò:
Tiết hoocmôn tirôxin có vai trò quan trọng trong trao đổi chất và quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào.
Tuyến giáp còn tiết hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cận giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
4
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
5
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Xác định vị trí của tuyến tụy trong cơ thể ?
- Nằm phía dưới dạ dày, kéo dài từ tá tràng đến lá lách.
I. TUYẾN TUỴ:
6
I. TUYẾN TUỴ:
Quan sát tranh kết hợp thông tin và những hiểu biết của em về tuyến tụy thảo luận trả lời câu hỏi sau:
Hãy nêu các chức năng của tuyến tụy mà em biết?
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
7
Hãy xác định :
- Bộ phận nào của tuyến tụy thực hiện chức năng ngoại tiết?
- Bộ phận nào của tuyến tụy thực hiện chức năng nội tiết ?
Tuyến tụy có cấu tạo
từ những loại
tế bào nào?
Quan sát hình bên:
8
I. TUYẾN TUỴ:
Tuyến tụy tiết dịch tuỵ, theo ống dẫn đổ vào tá tràng, giúp cho cho sự biến đổi thức ăn trong ruột non.(ngoại tiết).
Các tế bào đảo tuỵ tiết ra hoocmôn điều hòa lượng đường trong máu. (Nội tiết)
Đảo tuỵ chứa loại tế bào nào? Vai trò của chúng là gì?
Trong đảo tuỵ có 2 loại tế bào:
Tế bào β: Tiết hoocmôn Insulin biến đổi glucozơ thành glicogen.
Tế bào α: Tiết hoocmôn glucagon chuyển hoá glicogen thành glucozơ.
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
9
I. TUYẾN TUỴ:
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Em hãy trình bày lại chức năng của tuyến tụy dựa vào hình bên?
10
Trình bày quá trình điều hoà lượng đường huyết luôn giữ ở mức ổn định?
I. TUYẾN TUỴ:
Vai trò của hoocmon tuyến tụy là gì?
Giúp điều hòa lượng đường trong máu ở mức ổn định
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
11
Khi đường huyết
(Sau bữa ăn)
Khi đường huyết
(Xa bữa ăn, cơ thể hoạt động)
Tế bào ?
Tế bào ?
Đảo tuỵ
Glucôzơ
Glucôzơ
Đường huyết giảm xuống mức bình thường
Đường huyết tăng lên
mức bình thường
+
: Kích thích
-
: Kìm hãm
+
+
-
-
Insulin
Glucagôn
Glicôgen
...1....
...2......
3
4
5
tăng ( > 0,12% )
giảm ( < 0,12% )
Sơ đồ quá trình điều hoà lượng đường trong máu
12
Khi đường huyết tăng (sau bữa ăn)`
Khi đường huyết giảm
(xa bữa ăn, cơ thể hoạt động)
Tế bào β
Tế bào α
Đảo tụy
Glucôzơ
Glucôzơ
đường huyết giảm xuống mức bình thường
đường huyết tăng lên mức bình thường
+
: kích thích
-
: kìm hãm
+
+
-
-
Insulin
Glucagôn
Glicôgen
sơ đồ quá trình điều hòa đường huyết
( > 0,12% )
< (0,12%)
13
Nhờ tác dụng đối lập của hai loại hoocmon mà lượng đường huyết luôn ổn định
Nêu ý nghĩa sự tác động đối lập của hai loại hoocmon?
I. TUYẾN TUỴ:
Sự rối loạn trong hoạt động nội tiết của tuyến tụy sẽ dẫn tới tình trạng gì?
Sự rối loạn trong hoạt động nội tiết của tuyến tụy sẽ dẫn tới tình trạng bệnh lí: bệnh tiểu đường, chứng hạ đường huyết
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
14
I. TUYẾN TUỴ:
Nhờ tác dụng đối lập của 2 loại hoocmôn mà tỉ lệ đường huyết luôn ổn định
1. Chức năng của tuyến tuỵ:
Tuyến tuỵ: chức năng ngoại tiết: tiết dịch tụy.
Chức năng nội tiết do các tế bào đảo tuỵ thực hiện:
+ Tế bào β: Tiết hoocmôn Insulin biến đổi glucozơ thành glicogen.
+ Tế bào α: Tiết hoocmôn glucagon chuyển hoá glicogen thành glucozơ.
2. Vai trò của hoocmon tuyến tuỵ:
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
15
16
Liên hệ trong thực tế :
Bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường là do hàm lượng đường trong máu cao làm cho thận không hấp thu hết nên chúng ta sẽ đái tháo đừơng ra ngoài. Bệnh đái đường là do tế bào β rối loạn nên không tiét hoocmôn insulin
Chứng hạ đường huyết: Là hàm lượng đường trong máu giảm xuống, tế bào α không tiết hoocmôn glucagôn
17
Bệnh nhân rất dễ bị cao huyết áp, xơ cứng động mạch, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não gây bại liệt hoặc tử vong. Theo các số liệu thống kê cho thấy 65 % tỉ lệ tử vong ở bệnh tiểu đường là do tai biến mạch máu.
Bệnh tiểu đường trường hợp nặng có thể dẫn tới tổn thương động mạch vành tim( viêm tắc) động mạch màng lưới dẫn tới mù loà , ảnh hưởng tới chức năng thận không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong .
18
Triêu trứng và các biến chứng của bệnh tiểu đường
19
I. TUYẾN TUỴ:
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
Quan sát hình trả lời câu hỏi sau:
Nêu vị trí, số lượng của tuyến trên thận?
BÀI 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
20
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
1
2
3
4
5
Vỏ tuyến
Tủy tuyến
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
CẤU TẠO CỦA TUYẾN TRÊN THẬN
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
21
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Nêu chức năng của các hooc môn tuyến trên thận?
+ Vỏ tuyến ?
+ Tuỷ tuyến ?
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
22
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
Tiết hoocmon điều hoà các muối natri, kali
trong máu
Tiết hoocmon điều hoà
đường huyết
Tiết hoocmon điều hoà
sinh dục nam
Tiết Ađrênalin và
Norađrênalin
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
23
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
24
Bệnh nhân mắc hội chứng Cushing
25
Hội chứng Cushing
26
Tuyến tuỵ là (1)…………… vừa tiết dịch tiêu hoá, vừa tiết hoocmôn.
Có 2 loại hai loại hoocmôn là insulin và glucagôn có tác dụng điều hoà lượng đường trong máu luôn ổn định: insulin làm (2)…………………….. khi đường huyết tăng, glucagôn làm (3)…………….......... khi lượng đường trong máu giảm.
- Tuyến trên thận gồm phần vỏ và (4)………. .... Phần vỏ tiết các hoocmôn có tác dụng (5)…………………
điều hoà các muối natri, kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam
- Phần tuỷ tiết (6)………………. và norađrênalin có tác dụng điều hoà hoạt động tim mạch, hô hấp, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường trong máu
Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống:
tuyến pha
giảm đường huyết
tăng đường huyết
phần tuỷ
điều hoà đường huyết
ađrênalin
27
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
TUYẾN TUỴ VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
28
1
2
3
4
5
Một chức năng của hoocmôn tuyến trên thận?
29
HÀNG 1: GỒM 9 CHỮ CÁI
Nếu tế bào beta tiết không đủ insulin người đó mắc bệnh này?
30
HÀNG 2: GỒM 7 CHỮ CÁI
Tên gọi sản phẩm của tuyến nội tiết ?
31
HÀNG 3: GỒM 7 CHỮ CÁI
Bộ phận tuyến trên thận tiết ađrênalin?
32
HÀNG 4: GỒM 12 CHỮ CÁI
Vai trò tế bào anpha của đảo tụy?
33
HÀNG 5: GỒM 6 CHỮ CÁI
Bộ phận của tuyến tụy thực hiện chức năng nội tiết?
34
Ô CHÌA KHÓA: GỒM 17 CHỮ CÁI
Điều hoà đường huyết
35
Bài tập : Hãy chọn ý đúng nhất
1. Lớp ngoài cùng của vỏ tuyến trên thận tiết hoocmôn :
Biến đổi prôtein thành glucôzơ
Điều hoà sinh dục nam
Điều hoà muối natri,kali trong máu.
Phân giải lipit thành axit amin và axit béo
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
36
2. Insulin có vai trò giảm đường huyết bởi các hoạt động :
A. Biến đổi lipit, protetin thành glucôzơ
B. Biến đổi glucôzơ thành glucôgen
C. Biến đổi glucôgen thành glucôzơ
D. Điều chỉnh đường huyết khi đường huyết bị hạ
37
3. Hoạt động nội tiết của tuyến tuỵ bị rối loạn sẽ dẫn đến :
A. Bệnh tiểu đường
B. Bệnh Bazơđô
C. Bệnh tăng huyết áp
D. Khả năng tiêu hoá thức ăn giảm
38
DẶN DÒ
Học thuộc bài, trả lời các câu hỏi:1,2,3,(SGK)
Xem trước bài 58và làm bài tập bảng58.1,58.2
Bài tập điền từ trang 182,183
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Phsn Tran Thuy Mong
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)