Bài 57. Tuyến tụy và tuyến trên thận

KIỂM TRA BÀI CŨ
Bệnh Bazơđô
Bệnh bướu cổ
1) Phân biệt bệnh Bazơđô với bệnh biếu cổ do thiếu i ốt?
Nguyên nhân do thiếu iốt trong khẩu phần ăn ,tirôxin không tiết ra được ( vì không có iốt ) buộc tuyến giáp phải hoạt động mạnh để tạo tirôxin. Do hoạt động mạnh , tuyến nở to gây bệnh biếu cổ .
Tuyến giáp hoạt đông mạnh tiết nhiều tirôxin làm tăng cường quá trình trao đổi chất ,tăng tiêu dùng ôxi nhịp tim tăng, người bệnh luôn ở trạng thái hồi hộp căng thẳng, mất ngủ sút cân nhanh. Mặt khác do tích nước phù nề ở các tổ chức sau cầu mắt nên mắt bị lồi ra
Bệnh bướu cổ
Bệnh Bazơđô
Bài 57: Tuyến tụy và tuyến trên thận
I. Tuyến tụy
Hãy nêu chức năng của tuyến tuỵ mà em biết ?
Tuyến tuỵ là một tuyến pha : vừa là nội tiết vừa là ngoại tiết .
-Phần ngoại tiết có các tế bào tiết dịch tuỵ đổ vào tá tràng bởi một ống dẫn chung với dịch mật, trong dịch mật có đủ các loại enzim phân giải tất cả các loại thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà tế bào hấp thụ được.Trong dịch mật còn có muối mật NaHCO3 làm cho dịch mật có tính kiềm (pH=7,8—8,4).
Gan
Mật
Tá tràng
Tụy
Dạ dày
1) chức năng của tuyến tuỵ
2) Phần nội tiết có các tế bào tập hợp thành các đảo tuỵ có chức năng tiết các loại hoocmôn điều hoà lượng đường glucôzơ trong máu
Dựa vào hình 57-1.nêu đặc điểm của đảo tuỵ, vị trí của các loại tế bào , chức năng của từng loại
Trả lời: Những tế bào tập trung thành khối tế bào gọi là đảo tuỵ
Đảo tuỵ có 2 loại tế bào :
+ Các Tế bào β: Nằm giữa tiết insulin.
Các Tế bào α: ở xung quanh tiết ra glucagôn.

2) Vai trò của hoóc môn tuyến tụy
Nghiên cứu phần thông tin SGKH hãy trình bày tóm tắt quá trinh điều hoà lượng đường huyết giữ được mức ổn định
+Khi đường huyết giảm

Khi đường huyết tăng
TB β tiết ra insulin
có tác dụng chuyển
glucozơ
glicôzen
có tác dụng chuyển glicogen glucôzơ

TB α tiết ra glucagôn
Glicôzen được tích lại trong gan và cơ
Tỷ lệ đường huyết chiếm 0,12%
Sự rối loạn nội tiết của tuyến tụy sẽ dẫn tới tình trạng bệnh lí :
Bệnh tiểu đường hoặc chứng hạ đường huyết
Người mắc bệnh tiểu đường thường đi tiểu nhiều ( lượng nước tiểu hàng ngày gấp khoảng 10 lần so với người bình thường ), khát và uống nhiều nước , ăn nhiều mà vẫn đói. Bệnh nặng có thể dẫn tới tổn thương động mạch vành tim( viêm tắc) động mạch màng lưới dẫn tới mù loà , ảnh hưởng tới chức năng thận không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong .
Triêu trứng và các biến chứng của bệng tiểu đường
II. Tuyến trên thận
Dựa vào hình 57.2hãy trình bày khái quát cấu tạo của tuyến trên thận
Vị trí
Thận
Tuyến trên thận
Tuyến trên thận gồm một đôi nằm ở trên 2 quả thận
Mỗi tuyến gồm 2 phần :
Phần vỏ tuyến
Phần tuỷ tuyến
Phần vỏ tuyến và phần tuỷ tuyến
Đọc phần thông tin, thảo luận nhóm và hoàn thành bảng sau
Cấu tạo và chức năng của tuyến trên thận
Phần vỏ
Phần tuỷ
Phần vỏ
Phần tuỷ
Tiết các chất ađrênalin và nôrađrênalin.
Ađrênalin có tác dụng điều hoà trao đổi chất, đắc biệt là trao đổi gluxit, làm tăng đường huyết đồng thời có tác dụng đối với hệ tim mạch. Nôrađrênalin có tác dụng gây co mạch và làm tăng huyết áp
Tuyến chia làm 3 lớp:
Lớp ngoài (lớp cầu) ,lớp giữa( lớp sợi) lớp trong(lớp lưới)
Tiết các hoocmôn điều hoà , trao đổi Na và K,thúc đẩy sự biến đổi Prôtêin và Lipít thành gluxit , điều hoà sinh dục nam , Ngoài ra còn tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể
Bài 57: Tuyến tụy và tuyến trên thận
I. Tuyến tụy
1) chức năng của tuyến tuỵ
Tuyến tuỵ là một tuyến pha : vừa là nội tiết vừa là ngoại tiết .
2) Vai trò của hoóc môn tuyến tụy
Có 2 loại hoocmôn là insulin và glucagôn có tác dụng điều hoà lượng đường trong máu luôn ổn định : insulin làm giảm đường huyết khi đường huyết tăng, glucagôn làm tăng đường huyết khi đường huyết khi đường huyết giảm
II. Tuyến trên thận
Tiết các hoocmôn điều hoà , trao đổi Na và K,thúc đẩy sự biến đổi Prôtêin và Lipít thành gluxit , điều hoà sinh dục nam , Ngoài ra còn tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể
Phần tuỷ
Tiết các chất ađrênalin và nôrađrênalin.
Ađrênalin có tác dụng điều hoà trao đổi chất, đắc biệt là trao đổi gluxit, làm tăng đường huyết đồng thời có tác dụng đối với hệ tim mạch. Nôrađrênalin có tác dụng gây co mạch và làm tăng huyết áp
Phần vỏ
Đánh giá kiểm tra
Chọn câu trả lời đúng :
1) Trong việc điều hoà lượng đường glucôzơ trong máu,hai tuyến nội tiết nào có tác dụng đối lập nhau ?
A. Tuyến tuỵ và tuyến giáp.
B. Tuyến tuỵ và tuyến trên thận.
C. Tuyến trên thận và tuyến giáp.
Đ. Tuyến Yên và tuyến trên thận.

Điều hoà đường huyết biến (đổi Prôtêin, Lipít thành glucôzơ).
B. Biến đổi glucôzơ thành glucôzen.
C.Biến đổi glucôzen thành glucôzơ.
D. Điều chỉnh đường huyết khi đường huyết bị hạ.
2) Insulin có vai trò giảm đường huyết bởi các hoạt động :
B