Bài 57. Tuyến tụy và tuyến trên thận

1

Tiết 60 Bài 57:
TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Tiết 63 Bài 57:

TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
2
Kiểm tra bài cũ
1. Trình bày vị trí, cấu tạo và vai trò của tuyến yên?

2. Trình bày cấu tạo và vai trò của tuyến giáp?
3

TRẢ LỜI
1. Tuyến yên
-Tuyến yên nằm ở nền sọ, có liên quan đến vùng dưới đồi.
- Cấu tạo gồm 3 thùy:
Thùy trước
Thùy giữa
Thùy sau
- Vai trò:
Tiết hoocmôn kích thích họat động của các tuyến nội tiết khác.
Tiết hoocmôn ảnh hưởng đến một số quá trình sinh lý trong cơ thể.
2. Tuyến giáp
- Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết.
- Vai trò:
Tiết hoocmôn tirôxin có vai trò quan trọng trong trao đổi chất và quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng của cơ thể
Tuyến giáp còn tiết hoocmôn canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cận giáp tham gia điều hòa canxi và phôtpho trong máu.
4
Xác định vị trí của tuyến tụy trong cơ thể ?
I. TUYẾN TUỴ:
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Tuyến tụy
5
I. TUYẾN TỤY
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Quan sát hình bên:
Hãy xác định :
- Bộ phận nào của tuyến tụy thực hiện chức năng ngoại tiết?
- Bộ phận nào của tuyến tụy thực hiện chức năng nội tiết ?
6
I. TUYẾN TỤY
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

* Chức năng tuyến tụy:
- Tuyến tụy là một tuyến pha vừa làm chức năng ngoại tiết ( tiết dịch tiêu hóa) vừa làm chức năng nội tiết ( tiết hoocmôn)
- Chức năng nội tiết do các tế bào đảo tụy thực hiện
+Tế bào tiết glucagôn
+Tế bào tiết insulin
7
Khi đường huyết tăng (sau bữa ăn)`
Khi đường huyết giảm
(xa bữa ăn, cơ thể hoạt động)
Tế bào β
Tế bào α
Đảo tụy
Glucôzơ
Glucôzơ
đường huyết giảm xuống mức bình thường
đường huyết tăng lên mức bình thường
+
: kích thích
-
: kìm hãm
+
+
-
-
Insulin
Glucagôn
Glicôgen
sơ đồ quá trình điều hòa đường huyết
( > 0,12% )
< (0,12%)
8
I. TUYẾN TỤY
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
* Chức năng của tuyến tụy:
- Tuyến tụy là một tuyến pha vừa làm chức năng ngoại tiết ( tiết dịch tiêu hóa) vừa làm chức năng nội tiết ( tiết hoocmôn)
- Chức năng nội tiết do các tế bào đảo tụy thực hiện
+Tế bào tiết glucagôn
+Tế bào tiết insulin
* Vai trò của các hoomôn tuyến tụy:
- Insulin và glucagôn có tác dụng điều hòa lượng đường trong máu luôn ổn định
+ Insulin: làm giảm đường huyết khi đường huyết tăng
+ Glucagôn: làm tăng đường huyết khi lượng đường trong máu giảm
9
I. TUYẾN TUỴ:
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
II. TUYẾN TRÊN THẬN
10
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Nêu vị trí tuyến
trên thận?
11
Vỏ tuyến
Tủy tuyến
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
Tuyến trên thận có cấu tạo như thế nào?
12
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
- Vị trí : nằm ở 2 phía bên trên đỉnh hai quả thận

- Cấu tạo : Gồm 2 phần lớp ngoài (lớp cầu)
+ Phần vỏ tuyến chia làm 3 lớp: lớp giữa (lớp sợi)
lớp trong ( lớp lưới)
+ Phần tuỷ tuyến
I. TUYẾN TỤY
II. TUYẾN TRÊN THẬN
13
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
Tiết hoocmon điều hoà các muối natri, kali trong máu
Tiết hoocmon điều hoà
đường huyết
Tiết hoocmon điều hoà
sinh dục nam
Tiết hoomôn Ađrênalin và Noađrênalin
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
II. TUYẾN TRÊN THẬN
Nêu chức năng của các hoocmôn tuyến trên thận?
14
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
- Vị trí : nằm ở 2 phía bên trên đỉnh 2 quả thận

- Cấu tạo : Gồm 2 phần lớp ngoài (lớp cầu)
+ Phần vỏ tuyến chia làm 3 lớp: lớp giữa (lớp sợi)
lớp trong ( lớp lưới)
+ Phần tuỷ tuyến
I. TUYẾN TỤY
II. TUYẾN TRÊN THẬN
- Chức năng
+ Phần vỏ tuyến :tiết các hoocmôn điều hoà các muối natri, kali trong máu, điều hoà đường huyết, điều hoà sinh dục nam gây những biến đổi đặc tính sinh dục nam
+ Phần tuỷ tuyến : tiết ađrênalin và norađrênalin điều hoà hoạt động tim mạch và hô hấp, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường trong máu
15
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
TUYẾN TUỴ VÀ TUYẾN TRÊN THẬN
16
1
2
3
4
5
17
HÀNG 1: GỒM 9 CHỮ CÁI
Nếu tế bào beta tiết không đủ insulin người đó mắc bệnh này?
18
HÀNG 2: GỒM 7 CHỮ CÁI
Tên gọi sản phẩm của tuyến nội tiết ?
19
HÀNG 3: GỒM 7 CHỮ CÁI
Bộ phận tuyến trên thận tiết ađrênalin v� noađrênalin?
20
HÀNG 4: GỒM 12 CHỮ CÁI
T? bào anpha của đảo tụy ti?t hoocmon gì?
21
HÀNG 5: GỒM 6 CHỮ CÁI
Bộ phận của tuyến tụy thực hiện chức năng nội tiết?
22
Ô CHÌA KHÓA: GỒM 17 CHỮ CÁI
Một chức năng của hoocmôn
tuyến trên thận ?
ĐiỀU HÒA ĐƯỜNG HUYẾT
23
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Học thuộc bài, trả lời các câu hỏi:1,2,3 (SGK)
- Soạn trước bài 58: Tuyến sinh dục
+ làm bài tập điền từ trang 182,183
+ làm bài tập bảng 58.1,58.2

24
Bài học kết thúc
Chúc quý thầy cô
nhiều sức khỏe
Chúc các em chăm ngoan học tốt !