Bài 57. Tuyến tụy và tuyến trên thận

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN PHÚ XUYÊN
TRƯỜNG THCS khai thái

SINH HỌC 8

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN


GV:NGUYỄN THỊ THANH TUYỀN
TUYẾN TỤY



Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

Xác định vị trí của tuyến tụy trong cơ thể ?
- Nằm phía dưới dạ dày, kéo dài từ tá tràng đến lá lách.
I. TUYẾN TỤY:
Chức năng khác
Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

I. TUYẾN TỤY:
C/năng khác
C/năng nội tiết
-2 loại tế bào tiết hoocmôn điều hoà lượng đường trong máu.
+Tế bào β: tiết hoocmôn insulin.
+Tế bào α: tiết hoocmôn glucagon.

C/năng đã biết
C/năng ngoại tiết

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN


Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

I. TUYẾN TỤY
1, Vị trí
- Nằm phía dưới dạ dày, kéo dài từ tá tràng đến lá lách.
2, Chức năng của tuyến tụy
- Chức năng ngoại tiết: tiết dịch tụy.
- Chức năng nội tiết: TB ở đảo tuỵ tiết hoocmôn điều hoà lượng đường trong máu.
=> Tuyến tuỵ là tuyến pha.

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

I. TUYẾN TỤY
1, Vị trí
2, Chức năng của tuyến tụy
3, Vai trò của các hoocmon tuyến tụy
Quan sát sơ đồ sau kết hợp thông tin SGK hoàn thành sơ đồ điều hòa lượng đường trong máu sau?
Khi du?ng huy?t tang (Sau b?a an)
Khi du?ng huy?t gi?m
(Tru?c b?a an)
T? b�o ?
T? b�o ?
D?o tu?
Glucụzo
Glucụzo
Đường huyết giảm xuống mức bình thường
Đường huyết tăng mức bình thường
+
Kích thích
-
:Kìm hãm
+
+
-
-
Insulin
Glucagụn
Glicụgen
...1....
...2......
3
4
5
tang ( > 0,12% )
Gi?m ( < 0,12% )
Sơ đồ điều hoà lượng đường trong máu

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

I. TUYẾN TỤY
1, Vị trí:
2, Chức năng của tuyến tụy:
3, Vai trò của hoocmon tuyến tụy:
- Tế bào β: Tiết hoocmôn Insulin biến đổi glucozơ thành glicogen=> giảm đường huyết.
- Tế bào α: Tiết hoocmôn glucagon chuyển hoá glicogen thành glucozơ => tăng đường huyết.
Tác động đối lập của 2 hoocmon insulin và glucagon có vai trò gì?
=> Nhờ tác dụng đối lập của 2 loại hoocmôn mà tỉ lệ đường huyết luôn ổn định.
9
Liên hệ trong thực tế :
Bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường là do hàm lượng đường trong máu cao làm cho thận không hấp thu hết nên chúng ta sẽ đái tháo đừơng ra ngoài. Bệnh đái đường là do tế bào β rối loạn nên không tiết hoocmôn insulin
Chứng hạ đường huyết: Là hàm lượng đường trong máu giảm xuống, tế bào α không tiết hoocmôn glucagôn.

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

10
Triêu trứng và các biến chứng của bệnh tiểu đường
I. TUYẾN TUỴ:
II. TUYẾN TRÊN THẬN:
Quan sát hình trả lời câu hỏi sau:
Nêu vị trí, số lượng của tuyến trên thận?

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

12
1-
2-
3-
4-
5-
Vỏ tuyến
Tủy tuyến
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
Chú thích vào cấu tạo của tuyến trên thận :
I. TUYẾN TUỴ:
II. TUYẾN TRÊN THẬN:

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

5 phút
Hãy nêu khái quát cấu tạo của tuyến trên thận?
Tuyến trên thận có những chức năng nào?
TIME LIMIT:
5 minutes
15
Lớp cầu
Lớp sợi
Lớp lưới
Tiết hoocmon điều hoà các muối natri, kali
trong máu
Tiết hoocmon điều hoà
đường huyết
Tiết hoocmon điều hoà
sinh dục nam
Tiết ađrênalin và noađrênalin điều hoà tim mạch, hô hấp,dãn phế quản và điều chỉnh lượng đường huyết khi đường huyết hạ.
II. TUYẾN TRÊN THẬN:

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

I. TUYẾN TUỴ:
II. TUYẾN TRÊN THẬN:

Tiết 60: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN

1, Vị trí : gồm một đôi nằm trên đỉnh hai quả thận
lớp cầu
2, Cấu tạo : + Vỏ tuyến chia 3 lớp lớp sợi
lớp lưới
+ Tuỷ tuyến
3, Chức năng:
- Vỏ tuyến : Tiết hoocmon điều hoà các muối , điều hoà đường huyết, điều hoà sinh dục nam
- Tuỷ tuyến : Tiết adrenalin và noradrenalin điều hoà lượng đường huyết khi bị hạ lượng đường huyết  gây tăng nhịp tim,co mạch tăng nhịp hô hấp , điều chỉnh đường huyết.


Tuyến trên thận có chức năng…

Hoocmon glucogon có chức năng…
Adrenalin và noradrenalin có tác dụng…
….tiết các hoocmon điều hòa sinh dục nam.
Khi đường huyết tăng cao kích thích …tiết insulin.
Tuyến trên thận gồm:….
Tuyến tụy có chức năng…
Hoocmon insulin có chức năng…
Khi lượng đường huyết giảm kích thích…tiết glucagon.
…điều hòa lượng muối natri và kali trong máu.
HẾT GIỜ
0
1
Đội đỏ được 0 quả
2
Đội đỏ được 1 quả
3
Đội đỏ được 2 quả
4
Đội đỏ được 3 quả
5
Đội đỏ được 4 quả
6
Đội đỏ được 5 quả
7
Đội đỏ được 6 quả
8
Đội đỏ được 7 quả
9
Đội đỏ được 8 quả
X
Đội đỏ được 9 quả
Đội đỏ được 10 quả
CHÚC MỪNG ĐỘI ĐỎ
0
1
Đội vàng được 0 quả
2
Đội vàng được 1 quả
3
Đội vàng được 2 quả
4
Đội vàng được 3 quả
5
Đội vàng được 4 quả
6
Đội vàng được 5 quả
7
Đội vàng được 6 quả
8
Đội vàng được 7 quả
9
Đội vàng được 8 quả
X
Đội vàng được 9 quả
Đội vàng được 10 quả
CHÚC MỪNG ĐỘI VÀNG
18
Tuyến tuỵ là (1)…………… vừa tiết dịch tiêu hoá, vừa tiết hoocmôn.
Có 2 loại hai loại hoocmôn là insulin và glucagôn có tác dụng điều hoà lượng đường trong máu luôn ổn định: insulin làm (2)…………………….. khi đường huyết tăng, glucagôn làm (3)…………….......... khi lượng đường trong máu giảm.
- Tuyến trên thận gồm phần vỏ và (4)………. .... Phần vỏ tiết các hoocmôn có tác dụng (5)…………………
điều hoà các muối natri, kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam
- Phần tuỷ tiết (6)………………. và norađrênalin có tác dụng điều hoà hoạt động tim mạch, hô hấp, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường trong máu
Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống:
Tuyến pha
giảm đường huyết
tăng đường huyết
phần tủy
điều hoà đường huyết
ađrênalin
Tuyến pha, giảm đường huyết, phần tủy, điều hòa đường huyết, phẩn vỏ, ađrênalin
19
DẶN DÒ
Học thuộc bài, trả lời các câu hỏi:1,2,3,(SGK)
Xem trước bài 58 và làm bài tập bảng 58.1, 58.2
Bài tập điền từ trang 182,183
Chúc các con học tốt!